Soğuk savaş dönemi sonrası Türkiye Çin ilişkilerinde yeni açılımlar

Abstract

kinci Dünya Savası sonrasında artık izolasyon politikasıgüdemeyecegini anlayan ABD ve Hitler'in Almanya'sını durduran SSCBuluslar arası arenada oynanan satranç maçında karsı karsıya kalan iki rakipolarak uzun yıllar yeni bir savas türünü tüm dünyaya yasattılar. Soguk Savasolarak adlandırılan bu nüfuz mücadelesinde 1980'lere kadar iki ideolojininve/veya yasam tarzının savası tarih sahnesinde görülmüstür. SSCB'ninyıkılmasıyla sonuçlanan bu mücadele sonunda Balkanlar'da, Dogu Avrupa'dave Orta Asya'da bagımsızlıgını kazanan birçok devlet ortaya çıkmıstır.Gelisen olaylar BM Güvenlik Konseyi üyesi bes ülkeden biri olan Çin HalkCumhuriyeti'nde komünizmin halen ideolojik olarak siyasi yönetimin birargümanı, pragmatist yaklasımın ise maskesi oldugu görülmüs, bununyanında ekonomide liberal politikaları devlet kontrolünde uygulayan biryönetim ortaya çıkmıstır. Gelecegin Süper Gücü olarak ABD'ye rakipgösterilen ÇHC'nin yıkılan SSCB ile aynı kaderi yasayıp yasamayacagı tümdünyada siyasi otorite ve düsünce kuruluslarının en temel arastırma konusuolmustur. Bunun yanında ABD'nin bu ikinci raundda gösterecegi basarı yineilgiyle beklenmektedir.Hedefi Süper Güç statüsüne ulasmak olan ÇHC için bir çok düsünüronun bir ?Kagıt Kaplan? oldugunu iddia etmekte, bir kısım düsünür isegelecegin Süper Gücü olarak görmektedir.Bölgesinde bir güç olmaya çalısan Türkiye ise artık dünyayı etkileyen bubüyük çekim alanına karsı ilgisiz kalamamıs 1971'lerde kurulan siyasiiliskilerin gelismesi için adımlar atmaya baslamıstır.Bu çalısmada özellikle Soguk Savas dönemi sonrasında TürkiyeCumhuriyeti ile ÇHC arasında gelisen iliskiler ve bu iliskilerin ABD, Rusya,Avrupa ve Dogu Türkistan ekseninden degerlendirmelerine yer verilmistir.

USA, which, after the II.World War,understand that it cannot continueits izolation politics anymore and Soviet Union which stopped the Germany ofHitler have demonstrated a new type of war to the world for years,just as twoplayers of an international chess competition.In this effection competition,which is called `Cold War? the clash of these two ideologies and/or life stylestook part in history stage untıl 1980?s. A lot of independent states haveappeared in Balkans East Europe and the Central Asia after the periodended with the collapse of Soviet Unıon.Advancing events revealed the fact that communism ideologically is stillan argument of political management and a mask of pragmatic approach inPeople?s Republic of China,which is one of the five members of the UNSecurity Council.Besides anew type of administration in which liberal politicsare apllied under thecontrol of sttate in economics,has appeared.WhetherPeople?s Republic of China,which is tought to be the opponent of USA asSuper Power of Future,will share the same destiny with Soviet Union,hasbecame the main research topic of political authorities and idea-basedinstituions in all over the world.In addition ,the success of USA in the secondround is being looked forward.While most of the thinkers claim People?s Republic of China, whose aimis to reach the statue of Super Power as `Sheet Tiger?,some still see it as a?Super Power?.Turkey , which is struggling for being a power in its region, hadn?tneglected this great magnitude affecting the world and increased its efforts todevelop the political relations established in 1971s.n this study, advancing relations between Turkey and People?s Republicof China especially after the Cold War period and the evalations of theserelations in terms of US, Russia, Europe and East Turkestan have beenmentioned.