Strateji tipleri ve stratejik yönetim süreçlerinin firma performansına etkileri

Abstract

Bu çalışmanın amacı, işletme bilimi literatürünün çeşitli disiplinlerinde kavramsal olarak tanımlanmış ve ampirik olarak incelenmekte olan stratejik karar alma ve planlama bileşenleri ile işletme stratejisi tiplerini bütünleştirerek, kapsamlı bir saha araştırması ile birbirleri arasındaki ilişkileri ve imalat performansı üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır.İşletme bilimi literatüründe stratejik karar alma ve planlama bileşenleri üzerine yapılan çalışmalar, bu çalışmada beş başlık altında tartışılmış ve araştırılmıştır. Bunlar; tarama yoğunluğu, planlama esnekliği, katılımcılık, biçimselleşme ve hatalardan öğrenmedir. Araştırmadaki diğer önemli değişken olan işletme stratejisi tipleri ise; öncülük, analizcilik ve tepkiciliktir. İmalat performansı ise beş ana başlıkta incelenmiştir. Bunlar; esneklik, kalite, maliyet, yenilik ve teslimat hızıdır.Literatür taramasıyla yukarıda bahsedilen kavramlar arasındaki ilişkileri gösteren bir model geliştirilmiştir. Bu modeldeki ilişkiler hipotezlendirilmiş ve bunları test etmek için Kocaeli genelinde faaliyet gösteren 1200 imalatçı firmadan 600'ü örneklem olarak tesadüfi şekilde seçilmiş ve bunlardan 400 firmanın yöneticileri ile yüz yüze görüşme tekniğiyle anket uygulaması yapılmıştır.Araştırma analizleri sonucunda hem stratejik karar alma ve planlama bileşenleri ve hem de işletme stratejisi tiplerinin imalat performansına etkileri üzerinde çok sayıda bulgular elde edilmiştir. Araştırmada kullanılan ölçeklerin güvenilirlik analizleri oldukça iyi sonuçlar ortaya koymuştur. Regresyon analizlerinin sonuçlarından elde edilen bulgular literatürdeki araştırmaları destekler özelliktedir. Bu istatistiksel bulguların yanında araştırmanın sonuçları tartışılmış, hem yöneticiler hem de araştırmacılar için öneriler sunulmuştur.

The purpose of this study is to investigate the associations among the dimensions of the process of strategic decision-making and planning and business strategy types being conceptually defined and empirically researched in the various disciplines of the science of business administration; and their operating and overall performance impacts via an extensive field research.In this research, reviewing especially the prior research in the strategic management literature, five basic dimensions of strategic decision-making and planning process have been selected as the prominent aspects namely scanning intensity, planning flexibility, participation, formalization and learning from failure. The other predictor of performance in this literature seemed to be the types of business strategy namely prospecting, analyzing and reacting. On the other hand, the operations? performance was investigated under five main topics; which are flexibility, quality, cost, innovation and speed of delivery.A research model has been developed based on the literature review depicting the relations among these variables. The relations in this model are hypothesized and in order to test them, 600 sample firms were randomly selected out of 1200 manufacturing firms operating in Kocaeli and a questionnaire survey was carried out using the face to face technique with 400 firms? executives who accepted to participate.The results of the statistical analyses of this study have revealed many original and significant findings on the effects of strategic decision-making and planning process and business strategy types upon operations? performance. The reliability analyses of the scales used in the research have put forward significant results. Regression analyses have been conducted to test the hypotheses and most of the results are found to be congruent with the literature. In addition to the statistical findings, the results have been conceptually discussed and concluded. Finally implications have been presented both for managers and future studies.