Otizmli öğrencilerin kaynaştırma ortamında beden eğitimi dersine katılımlarının Beden Eğitimi Öğretmenleri ve ebeveynler bakış açısından incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, beden eğitimi (BE) öğretmenleri ve ebeveynlerin bakış açısından otizmli öğrencilerin BE dersine katılımlarını etkileyen etmenleri ortaya çıkarmak ve BE dersine katılımlarını artırmaya yönelik önlemlerin alınmasına temel oluşturmaktır. Temellendirilmiş kuram yaklaşımına dayalı olan bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden tematik analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırma grubunu 2014-2015 eğitim öğretim yılında İstanbul Pendik ilçesindeki ortaokul ve liselerde görev yapan 5 BE öğretmeni ve 8 otizmli öğrencinin ebeveyni oluşturmaktadır. Araştırmada yarı yapılandırılmış soru formu kullanılmıştır. Araştırma sonucunda BE öğretmeni bakış açısından (a) otizmli çocukların beden eğitimi dersine katılımları, (b) otizmli çocukların beden eğitimi dersine katılımlarını etkileyen etmenler (c) beden eğitimi öğretmenlerinin katılımı artırmaya yönelik yaklaşımları olmak üzere 3 ana tema elde edilmiştir. Bu temalar doğrultusunda otizmli çocukların BE derslerine katılımının tüm eğitim kademelerinde oldukça sınırlı olduğu belirlenmiştir. Ebeveyn bakış açısından beden eğitimi dersine katılımı etkiyen faktörler başlığı altında (a) katılımı etkileyen etmenler (b) fiziksel aktivitenin yararlarına ilişkin görüşler, olmak üzere iki ana tema elde edilmiştir. Araştırma sonuçları hem BE öğretmenleri hem de ebeveyn bakış açısından, otizmli kaynaştırma öğrencilerinin BE dersine katılımlarını engelleyen etmenlerin; otizmli kaynaştırma öğrencisinden, BE öğretmeninden, okuldan, akranlardan ve ebeveynlerden kaynaklandığını ortaya koymaktadır. Araştırmanın bir diğer sonucu fiziksel aktiviteye katılımın otizmli çocukların fiziksel uygunlukları ve duyuşsal gelişimleri üzerindeki etkilerini ebeveyn bakış açısından ortaya koymasıdır. Bu sonuçlara göre, fiziksel aktivite otizmli kaynaştırma öğrencilerinin sosyalleşmelerine, olumlu davranışlar kazanmalarına, motivasyonlarının artmasına eğlenmelerine ve rahatlamalarına, özgüven geliştirmelerine ve takıntılı korkulardan uzaklaşmalarına yol açarak otizmin olumsuz etkilerini hafifletebilmektir. Otizmli kaynaştırma öğrencilerinin BE dersine katılımlarının artırılması için BE öğretmenlerinin hizmet içi eğitimlerinin sağlanması, okulda destek eğitim hizmetlerinin aktif hale getirilmesi ve ebeveyn öğretmen işbirliğinin güçlendirilmesi önerilmektedir.

The purpose of this study is to clarify the factors on participation of students with autism in physical education fromthe perspective of physical education teachers and parents and form for taking precaution to increase their participation in the PE. This research is based on the grounded theory approach used thematic analysis of qualitative research methods. The research group is consisting of 8 parents and 5 PE teachers working in primary, secondary and high schoolin 2014-2015 in İstanbul Pendik District. Semi-structured questionnaire was used in the research. As a result of the research from the perspective of PE teacher, it was obtained three main themes including; (a) participation of children with autism in the PE classes, (b) factors affecting on the participation of children with autism in the PE classes (c) approaches toward increasing the participation children with autism in the PE classes.According to these these themes, it is found that participation of students with autism in the PE classes was very limited in all level of education. As a result of the research from the perspective of parents, it was obtained two main themes including (a) factors affecting participationof children with autism in the PE classes, (b) opinions regarding the benefits of physical activity including two main themes. Research clarified that the factors that prevent their participation in the PE have resulted from students with autism, the PE teacher, school, peers and parents from the perspective of both the PE teachers and parents. An other result of the research is to clarify positive effects of participation in physical activity of children with autism on their physical fitness and emotional development from the perspective of parents. According to these results, physical activity decreases negative effects of autism effecting on their socialization, gaining positive behavior, having fun and relaxing, increasing motivation, enhancing self-confidance and releasing obsessive fears. It is recommended in order to increase the participation of students with autism in the PE that providing in-service training of PE teachers and support system for inclusion in the schools, and strengthening cooperation between PE teachers and parents.