Türkiye`de bireysel sporlarda çocuk istismarı: Elit sporcular örneği

Abstract

Bu çalışma, çocuk ihmal ve istismarının spor ortamında nasıl inşa edildiğini ve bu inşa sürecini kolaylaştıran etmenlerin neler olduğunu belirlemeyi amaçlamaktadır. Konuya ilişkin derinlemesine bilgi toplamak amacıyla nitel yöntemin veri toplama tekniği olan derinlemesine bireysel görüşmeler kullanılmıştır. Retrospektif bir yöntemle 18 yaşından büyük 36 elit sporcu ile görüşülmüş ve görüşmenin içeriği çocuk yaştaki deneyimler olmuştur. Bunun dışında alanda üç uzman kişiyle konuya ilişkin bilgi ve tecrübelerini aktardıkları bireysel görüşmeler yapılmıştır. Sporcu ve uzman görüşmelerinde spor ortamında yaşanan fiziksel, duygusal, cinsel istismar ve ihmal eylemleri hakkında bilgi alınmıştır. Ayrıca spor ortamında kötü muameleye karşı çözüm olarak sunulan çocuk koruma programları hakkında konuşulmuştur. Görüşmelerden elde edilen veriler, içerik analizi ve betimsel analiz ile kodlanmış, kodlanan veriler iki ana tema etrafında birleştirilmiştir; elit sporcuların istismar deneyimleri ve sporda çocuk istismarıını kolaylaştıran faktörler. İlk tema altında dayak, bir alet ile dövme, yaralı/yorgun halde antrenman, aşırı antrenman, sıklet kaygısı gibi fiziksel istismar; aşağılama, sözel şiddet, performans ile dalga geçme, kariyer ile tehdit, baskı oluşturma, sporcuyu görmezden gelme gibi duygusal istismar; cinsiyetçi şaka, görüşme isteği, rahatsız edici kötü bakış, sokulma, cinsel ilişkiye zorlanma gibi cinsel istismar bulguları incelenmiştir. Yine hijyen ve malzeme problemleri, yetersiz beslenme, sağlık/sakatlıklar konusunda bilgi ve müdahale eksikleri, okul eğitimin aksaması gibi ihmal davranışları aynı tema içinde ele alınmıştır. Çalışmada ikinci tema altında spor alanında kurulan ilişki biçimleri, sosyolojik faktörler, spor mekânların özellikleri, Türkiye'de sporun kurumsal sorunları gibi istismarı kolaylaştırıcı etmenler tartışılmıştır. Sonuç olarak spor kurumu, beden ilişkilerinin ön plana çıkması ile risk taşımakta, başarı, rekabet ve performans gibi özellikleri nedeniyle çocukları istismara açık bir hale getirmektedir.

This study aims to determine how child neglect and abuse are built in the sports environment and what factors facilitate this construction process. In order to gather in-depth information on the subject, the qualitative method of data gathering technique has been used in individual interviews. 36 elite athletes over the age of 18 have been interviewed through a retrospective method and the content of the interview has been the experience of participants in the their childhood regarding the subject. Besides three expert interviews have been conducted with regard to their knowledge and experiences on the issue. In both kind of interviews the physical, emotional, sexual abuse and neglect actions experienced in the sports environment was explored. In addition, it has been spoken about child protection programs offered as a solution against abuse in the sports environment. The data obtained from these interviews have been encoded with content analysis and descriptive analysis; the encoded data is merged under two main themes; Abusement experiences of elite athletes and the facilitating factors for child abuse in sport. The findings such as physical abuse such as beatings, beatings using a tool, training while injured/fatigued, excessive training, weight anxiety; emotional abuse such as ignoring the athlete, humiliation, verbal violence, mockery of performance, threatening with one's career, creating pressure; sexual abuse such as sexist jokes, rendezvous requests, disturbing glare, obtrusion, sexual coercion have been analysed under the first theme. Again, neglect behaviors such as hygiene and material problems, inadequate nutrition, information and intervention deficiencies in health/disability, school education disruption, etc. have been also examined under the same theme. Facilitating factors of abuse such as the relationship forms established in the field of sports, sociological factors, the characteristics of sports venues, the institutional problems of sport in Turkey i.e. the existence of the factors that facilitate exploitation are addressed under the second theme. As a result, it has been stated that the sports institution carries risks with the emergence of bodily relationships, making children vulnerable to abuse due to its features such as success, competition and performance.