Demiryolu taşımacılığı seçimini etkileyen kriterlerin analitik hiyerarşi proses yöntemiyle belirlenmesi

Abstract

Kara taşımacılığının bir parçası olan demiryolu taşımacılığının yeni oluşturulan ve oluşturulması planlanan taşımacılık koridorlarının büyük bir bölümünde yer aldığı görülmektedir. Önümüzdeki yıllarda bu taşımacılık türünün kara taşımacılığı içerisindeki payının çok daha fazla olması ve firmaların yüklerini taşıtmada bu taşımacılık türünü daha fazla tercih etmeleri beklenmektedir.Çalışmamızda yük taşımalarında demiryolu taşımacılığının seçimini etkileyen kriterler belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla; Thomas L. Saaty tarafından geliştirilen ve birçok ülke, kurum ve şirket tarafından önemli projeler hakkındaki kararları vermek amacıyla kullanılan ?Analitik Hiyerarşi Proses? yönteminden yararlanılarak bir çalışma yapılmıştır. Araştırma kapsamında taşımacılık ve demiryolu taşımacılığı sektöründe çalışan ve sektörü iyi bilen 80 kişiye ikili karşılaştırmalar anketi uygulanmıştır. Elde edilen veriler Expert Choice programı ile analiz edilmiştir.Analizler sonucunda; genel özellikler, taşınan malın özellikleri ve taşıyıcı firmanın özellikleri ana kriterlerinin demiryolu taşımacılığının seçimini etkilediği ortaya çıkmıştır. Alt kriterlerden ulaşılabilirlik, güvenlik, maliyet, taşınan malın ebatları, taşınan malın hassasiyeti, taşınan malın kombine taşımacılığa uygunluğu, taşıyıcı firmanın bilinilirliği ve taşıyıcı firmanın yükleme sıklığının da demiryolu taşımacılığını etkilediği sonucuna varılmıştır.

The Railroad Transportation, which can be considered as a part of land transport, can be considered to have a big role in recently created (or planned to be created) transportation corridoors. In the next decade, this kind of transportation is expected to have a bigger role in land transport and the companies are expected to prefer the railroad transformation over other kinds.In our study, it is endeavored to identify the criteria that affects the preference of railroad transportation of cargos. In this respect, Analytic Hierarchy Process method, which is developed by Thomas L. Saaty and has been used by a lot of countries, companies and institutions has been used. Within the context of the research, 80 people who works in transportation or railroad transportation area and knows the area well have been subjected to doubly comparison polls. The data collected have been analyzed using Expert Choice Program.As the result of the analysis; some general properties, the properties of the carriage and the properties of the transportation company have been identified as the main criteria that affects preference of railroad transportation. Furthermore, accessibility, security, cost, the size of the carriage, sensitivity of the carriage, the convenience of the carriage to the combined transportation, the reputation of the transportation company and the frequency of transportation of the transportation company have been identified as the sub criteria that affects the preference of railroad transportation.