İş stresi ve tükenmişlik duygusunun işten ayrılma niyetine etkileri: Sağlık personeli üzerinde bir uygulama

Abstract

Bu çalışmanın amacı; İş stresi (işe ilişkin stres, bireysel stres, çevresel stres ve fiziksel stres), tükenmişlik duygusu (duygusal tükenmişlik duygusu ve duyarsızlaşma duygusu), işten ayrılma niyeti değişkenlerinin ve alt boyutlarının birbirleriyle olan ilişkilerini incelemek ve birbirlerini nasıl etkilediğini ortaya koymaktır.Araştırma maksadıyla, İstanbul, İzmir, Kocaeli illerindeki özel ve kamuda faaliyet gösteren 11 hastanede çalışan hemşire, doktor ve diş hekimi olmak üzere 236 sağlık personeline anket uygulanarak istatistiksel analizler yapılmıştır. Bu analizler sonucu elde edilen bulgular şu şekilde özetlenebilir: İşe ilişkin stres kaynaklarından en fazla bireysel stres kaynakları ve organizasyon nedenli stres kaynakları, işten ayrılma niyetini etkilemektedir. Bunu rol çatışması takip etmektedir. Araştırmadan elde edilen bir diğer önemli bulgu ise, duygusal tükenmişlik duygusunun işten ayrılma niyetini pozitif yönde etkilediğidir. Duyarsızlaşma ile işten ayrılma niyeti arasında ise anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Son olarak, stres kaynaklarının alt boyutlarından en fazla rol çatışması, iş yükü ve organizasyon nedenli stres duygusal tükenmişlik duygusunu etkilemiş, bunu işyeri ortamına bağlı stres kaynakları ve bireysel stres kaynakları takip etmiştir. Stres kaynaklarının duyarsızlaşma üzerine etkileri incelendiğinde, en fazla etkiyi ev ortamına bağlı stres kaynakları ile rol çatışmasının yaptığı anlaşılmıştır, bunu iş yükü ve bireysel stres kaynakları takip etmiştir.

The purpose of this study is to examine the relationship between job stres (job stress, personal stress, environmental stress, physical stress), burnout (emotional burnout, depersonalization), turnover intensions as well as their couses, and to show how these parameters affect one another.As an experimental reserch, a survey is answerd by 236 including nurses, doctors and dentists from 11 hospitals which have operation in public and private sectors in İstanbul, İzmir and Kocaeli, and the results are presented as statistical analyses. According to the survey, it can be summarized as: Turn over intentions that occured from job stress mostly effect from individual and organizational stressors. The role conflict follows this. Emotinal burnout positive effects on turnover intension is another essential result about the study. Between depersonalization and turnover intension it couldn?t find a meaningful relation. Finally, stressors caused from individual and job environment follows role conflicts, work overload and organizational cases about effecting emotinal burnout. When it analysis stressors effects on depersonalization, it can be seen that the major effects are about home environment and role conflict, work overload and individual causes follows this.