Monofonksiyonlu bileşiklerin spermidin türevi fosfazenler ile reaksiyonları

Abstract

OZET Hekzaklorosiklotrifosfazatrien (trimer), spermidin ile trietilamin varlığında, argon atmosferinde dietileter-hekzan (3:5) çözücü karışımında 4 gün oda sıcaklığında karıştırılmasıyla gerçekleştirilen reaksiyonda, spiro-bino (I) ve spiro- ansa (II) yapılarında iki ürün elde edildi. Hekzaklorosiklotrifosfazatrien ile 2,4-dimetiltiyofenolün kuru THF'de trietilamin varlığında 6 gün oda sıcaklığında karıştırılmasıyla yapılan reaksiyon sonucu trimerin geminal bağlı bis(2,4-dimetiltiyofenol) türevi (IV) elde edildi. (I) bileşiğinin, anilinin aşırısında 18 saat geri soğutucu altında ısıtılarak yapılan reaksiyonda (VI) bileşiği elde edildi. (I) bileşiği ile 2,4-dimetiltiyofenolün kuru THF'de trietilamin varlığında 5 gün oda sıcaklığında karıştırılarak yapılan reaksiyonu sonucu (V) bileşiği elde edildi. (I) bileşiğinin, ter-bütilaminin aşırısında 5 gün oda sıcaklığında karıştırılarak gerçekleştirilen reaksiyonunda (IX) bileşiği elde edildi. Yapı incelemeleri sonunda bu bileşiklerde (VI,V,IX), ligandların fosfora geminal bağlanmış oldukları görüldü. Hekzaklorosiklotrifosfazatrienin Friedel-Crafts arilasyonu sonucu elde edilen (III), N3P3Ph2Cİ4, ile spermidinin dietileter-hekzan (3:5) çözücü karışımında trietilamin varlığında gerçekleştirilen reaksiyonlarından spiro-bino (VII) ve spiro-ansa (VIII) bileşikleri elde edildi. Hekzaklorosiklotrifosfazatrienin tersiyerbütilamin ile benzende 18 saat geri soğutucu altında ısıtılarak gerçekleştirilen reaksiyonundan (X),N3P3Cİ2(NHBut)4, bileşiği elde edildi. Bu bileşik (X) ile spermidinin,benzende trietilamin varlığında 10 gün geri soğutucu altında ısıtılmasıyla yapılan reaksiyonlarından, ter-bütilamin ile tamamen sübstitüe olmuş trimer türevi (XI) ve spiro-ansa (XII) bileşiği izole edildi. Çalışmada sentezleri gerçekleştirilen bu bileşiklerin yapılan; FT-IR, elementel analiz, kütle spektrometresi, 31P, 13C, 'H NMR spektrumlarından elde edilen bilgilerle aydınlatıldı.Ayrıca (II), (IV),(V),(VI),(Vin),(XI),(XII) bileşiklerinin yapılan X-ışınlan difraktometre ölçümlerinden elde edilen verilerle de aydınlatıldı.

summary Sysr#^ Hexachlorocyclotriphosphazatriene (trimer) was reacted with spermidine in the presence of triethylamine, in the mixture of diethylether-hexane (3:5) at room temperature for four days under argon atmosphere and spiro-bino (I) and spiro-ansa (II) compounds were isolated. Hexachlorocyclotriphosphazatriene (trimer) was reacted with 2,4- dimethylthiophenol in the presence of triethylamine in dry THF at room temperature for six days under argon atmosphere and a geminal bis(2,4-dimethylthiophenol) derivative of trimer (IV) was isolated. Compound (VI) was obtained by reacting compound (I) and excess aniline under reflux for 18 hours. Compound (I) was reacted with 2,4-dimethylthiophenol in the presence of triethylamine in dry THF at room temperature for five days under argon atmosphere and compound (V) was isolated. Compound (IX) was obtained by reacting compound (I) and excess ter- buthylamine at room temperature for five days. In compounds (V, VI, IX), It was observed that ligands were replaced with chlorine, geminal pattern. Compound (III), N3P3Cİ4(Ph)2, which was obtained by Friedel-Crafts arylation of hexachlorocyclotriphosphazatriene, was reacted with spermidine in the presence of triethylamine, in the mixture of diethylether-hexane (3:5) and spirobino (VII) and spiroansa (VIII) compounds were isolated. Compound (X), N3P3Cİ2(NHBul)4 which was obtained by reacting hexachlorocyclotriphosphazatriene and ter-buthylamine under reflux in benzene for 18 hours, was refluxed with spermidine in benzene in the presence of triethylamine for ten days and full sübstitüe ( ter-buthylamine) derivative of trimer (XI) and spiro-ansa (XII) were isolated. The structure of these compounds were elucidated by FT-IR, mass, 13C, 'H, 31P NMR spectra and elemental analysis. The structures of (II), (IV), (V), (VI), (VIII), (XI), (XII) compounds were determined with x-ray diffraction measurement.