Sürdürülebilir verimlilik ve bir uygulama çalışması

Abstract

ÖZET SÜRDÜRÜLEBİLİR VERİMLİLİK ve BİR UYGULAMA ÇALIŞMASI Emine UÇMUŞ Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı (Yüksek Lisans Tezi / Tez Danışmanı : Doç. Dr. Ramazan YAMAN) Balıkesir, 2004 Bu çalışma, `ölçülemeyenin yönetilemeyeceği` gerçeğinden hareketle, günümüzde giderek yoğunlaşan küresel rekabet karşısında işletmelerin, varlıklarını sürdürmek, yoğun rekabet ortamında başarılı olabilmek ve sürekli değişime ayak uydurabilmek amacıyla verimliliğin ölçülebilmesi, değerlendirilmesi ve artırılmasında kullanılabilecek ölçüm ve değerlendirme sistemi için yeni bir model içermektedir. Bugün artık işletmelerin geleceği ulusal değil, uluslararası rekabet yeteneğine bağlıdır. Bu durum, müşterilerin isteklerini miktar, kalite ve hizmet olarak en iyi düzeyde karşılayabilmek, işletmenin gerçek amaçlarına uygun doğru işleri yapmak, bu işleri en doğru biçimde yapmak, sürekli gelişimi yenileşerek sağlamak, çalışanlara yüksek iş doyumu vermek ve işletmeyi geleceğe hazırlamayı zorunlu kılmaktadır. Üretim yaparken kaynak tüketileceği bir gerçektir. Ancak hangi kaynağın, hangi gereksinimler doğrultusunda nasıl, ne kadar, ne zaman, nerede kullanılacağı hesaplanırsa, sahip olunan kaynaklar sorumsuzca tüketilmeyecek ve `sürdürülebilir verimlilik` elde edilecektir. Çalışmanın birinci bölümünde günümüzün gerektirdiği yönetim anlayışına göre verimlilik ve sürdürülebilirlik kavramları, verimlilik ölçümünün temelini oluşturan yaklaşımlar açıklanmıştır. İkinci bölümde ise, yeni bir model olarak; sürdürülebilir verimlilik ölçüm ve değerlendirme sistemi için `verimlilik ağaç modeli` tanıtılmış ve bir uygulama örneği kullanımı verilmiştir. ' Sonuç bölümünde, tanıtılan yeni modelin `sürdürülebilir verimliliğin` elde edilmesine sağladığı katkılar değerlendirilmiştir. ANAHTAR SÖZCÜKLER : verimlilik / sürdürülebilirlik / etkenlik / ölçme değerlendirme / verimlilik ağacı ıı

ABSTRACT SUSTAINABLE PRODUCTIVITY and A CASE STUDY EMİNE UÇMUŞ Balıkesir University, Institute of Science, Department of Industrial Engineering (M.Sc. Thesis / Supervisor : Assoc. Prof. Dr. Ramazan YAMAN) Balıkesir-Turkey, 2004 `One cannot manage what one cannot measure`. In order for companies and organizations to survive and succeed in this constantly changing and competing world, they have to use a systematic approach to measure, evaluate and increase their productivity level. This thesis offers a new model for tins systematic approach. Organizations' future depend heavily on its ability to compete on the international market rather than the domestic. This forces companies to better state their missions and visions, implement precautions to increase their employees' motivation, take every possible action to increase customer satisfaction for the service and goods they provide. It is obvious that production uses up resources of all types. Another obvious fact is that the resources are limited and with a proper plan on how much, when, how and where they will be used, resources wouldn't be used carelessly and `sustainable productivity` will be achieved. First part of this study focuses on the productivity and sustainability in terms of the today's management point of view and contains approaches on how to measure productivity. In the second part, a new model namely `Productivity Tree Model` is explained for measuring and evaluating sustainable productivity and a case study is presented. Final and the conclusion part reviews the benefits of the new model for achieving sustainable productivity. KEY WORDS : productivity / sustainability / efficiency / measurement evaluation / productivity tree. m