Ortaöğretim öğrencilerinin kovalent bağ ile ilgili kavram yanılgılarının belirlenmesi

Abstract

ÖZET ortaöğretim öğrencilerinin kovalent bag ile ilgili kavram yanılgılarının belirlenmesi Renginar ÖZKILIÇ ARIK Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü OFMA Eğitim Bölümü Kimya Eğitimi Ana Bilim Dalı (Yüksek Lisans Tezi / Tez Danışmanı: Yard. Doç. Dr. Canan NAKIBOĞLU) Balıkesir, 2005 Bu çalışmanın amacı, ortaöğretim öğrencilerinde varolan Kovalent Bağ ve onunla ilgili kavramlara ait bazı kavram yanılgılarını belirlemektir. İki uçlu - çoktan seçmeli dokuz sorudan oluşan teşhis testi, 532 11. sınıf öğrencisine uygulanmış ve sonuçlar analiz edilmiştir. Teşhis testinde, kavram yanılgılarından bilgi eksikliğini ayırt etmek için, her bir sorunun her bir ucuna Cevap Kesinlik İndeksi (CKİ) eklenmiştir. Ayrıca iki uçlu testten elde edilen analiz sonuçlan CKİ analiz sonuçlan ile kıyaslanarak, sonuçların güvenirliği artırılmıştır. Sonuçlar, öğrencilerin hem kovalent bağ ile ilgili bilgi eksikliği hem de kovalent bağ, polarite ve bağ polaritesi, molekül polaritesi, oktet kuralı, bağ karmaşası, moleküller arası kuvvet olmak üzere altı alanda kavram yanılgısına sahip olduklarım gösterilmiştir. Sonuç olarak, soruların yanlış cevap uçlarının analizinden yukarıda belirtilen alanlar ile ilgili 15 önemli kavram yanılgısı tanımlanmıştır. Çalışmada, öğrencilerde kovalent bağ ile ilgili belirlenen bilgi eksikliğinin nedeni, orta öğretim öğrencileri için oldukça güç bir konu olan kovalent bağın açıklanmasında kullanılan valens bağ teorisini tam kavrayamamaları olduğu belirlenmiştir. Çalışma sonunda kavram yanılgılarının önemli nedenlerinden birisi hem konunun soyut olması, hem de ön bilgilerdeki kavram yanılgıları olduğu görülmüştür. Bağ ve molekül polaritesi ile ilgili olarak literatürde belirtilen sonuçlara benzer sonuçlar elde edilirken, bunun yanında daha önceki çalışmalarda belirtilmeyen farklı kavram yanılgıları da tespit edilmiştir. Çalışmanın sonunda bu kavram yanılgılarının nedenleri ve giderilmesi konusunda bazı önerilere yer verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Ortaöğretim, Kovalent Bağ, Kavram Yanılgısı. ıı

ABSTRACT IDENTIFICATION OF HIGH SCHOOL STUDENTS' MISCONCEPTIONS ABOUT COVALENT BONDING Renginar ÖZKILIÇ ARIK Balikesir University, Institute of Science Chemistry Education Department (Master of Science Thesis / Supervisor: Prof. Assist. Canan NAKIBOGLU) Balikesir, 2005 The purpose of the study was to determine some of the misconceptions held by high school students with respect to covalent bonding and the concepts related to it. A diagnostic test with 9 two-tier multiple-choice questions was administered to 532 eleventh-grade students (16-17 years old) and the results were analysed. In this diagnostic test, a Certainty Response Index (CRT) was added to the each tier of each question so as to distinguish lack of knowledge from misconceptions. Moreover, reliability of the results were increased by comparing the analysis results obtained from two-tier test with CRI analysis results. The results showed that students have both lack of knowledge in covalent bonding and misconceptions in six categories of covalent bonding, polarity and bond polarity, polarity of molecules, octet rule, bond confusing, and intermolecular forces. Finally, 15 major misconceptions were identified related to aforementioned categories through analysis of incorrect response combinations of the items. In this study, it was determined that the reason why the students had a lack of knowledge concerning covalent bonding was the fact that they were unable to comprehend properly Valence Bond Theory, a difficult topic for high school students, which is used for explaining covalent bonding. In spite of the fact that similar results concerning bond polarity and polarity of molecules which resemble to the ones mentioned in the literature were obtained. Some different misconceptions which had not been mentioned in the previous studied were also determined. At the end of the study, some suggestions concerning to the reasons for those misconceptions and how they can be remedied have been placed. Key Words: High School, Covalent Bonding, Misconceptions. m