İstanbul goad haritaları`nın bilgi sistemine aktarılması ve güncel durum ile karşılaştırılması

Abstract

İstanbul Goad Haritaları'nın Bilgi Sistemine Aktarılması ve Güncel Durum ile Karşılaştırılması konulu tezin ortaya çıkmasını sağlayan unsur; İstanbul'un ilk büyük ölçekli haritası olan Goad haritalarının analiz edilerek günümüz ile karşılaştırmasını yaparak tarihi mirasın envanterini çıkarma isteğidir. Böylece tarihi mirasımız üzerine yapılan çalışmalarda tarihi haritaların önemine dikkat çekilmeye çalışılmıştır. Coğrafi bilgi sistemleri teknolojisinden de faydalanarak tarihi haritaların modern teknolojiye entegrasyonu sağlanmıştır.Tarihte Doğu Roma İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu gibi iki önemli medeniyete ev sahipliği yapmış olan İstanbul her iki medeniyetten derin izler taşır. Çok önemli tarihsel ve kültürel yapıları barındıran İstanbul Dünya Kültür Mirasına sahip şehirlerden biridir. Asya ve Avrupa kıtalarını birbirine bağlaması nedeniyle konumsal olarak da önemli bir yere sahiptir.Tarihte İstanbul için yapılan haritalar bugünkü tarihi yarımada ve Galata bölgelerini kapsamaktadır. Önceleri Gravür tarzı olarak yapılan haritacılık çalışmaları yıllar içinde gelişme göstermiştir. 17. yüzyıldan itibaren ölçme tekniğine dayanan haritalar yapılmıştır. Bu tip haritalar içinde sigorta amaçlı üretilen Goad haritaları ilk büyük ölçekli haritalar olmuştur.Goad haritaları veri tabanı hazırlanırken yollar ve yapılar ayrı ayrı incelenmiştir. Haritadaki tüm yollar sayısallaştırılmış ve günümüz ile karşılaştırması sağlanmıştır. Yapılar ise temel yapılar olan ibadethaneler, hanlar, hamamlar, okullar, hastaneler ve konsolosluklar baz alınarak sayısallaştırılmıştır.Sayısallaştırma ile Goad haritasındaki yolların ve yapıların envanteri sorgulanabilir hale gelmiştir. Günümüz ile karşılaştırması yapılırken yolların ve yapıların isimlerinin ve niteliklerinin değişip değişmemesi temel alınarak sorgulamalara imkan sağlanmıştır. Analiz ve sorgulamalarla beraber veri tabanının yapılar hakkındaki bilgileri ve fotoğrafları da içermesi için örnek olarak seçilen bazı yapılara bilgi ve fotoğraf eklenmiştir.Hazırlanan Goad veri tabanı ile tarihi mirasımızın ne kadarının günümüze ulaştığı, ne kadarının değişime uğradığı, ne kadarının günümüze ulaşamadığı belirlenebilmiştir. Değişime uğrayan yapıların nasıl bir değişim yaşadıkları tespit edilmeye çalışılmıştır.

Reason of database preparation of Goad Maps and comparison of the maps with recent situation is to obtain historical inventory analyzing Goad Maps, which are first large scaled maps of Istanbul. Thus, it is going to be understood how important to use historical maps while investigating our historical heritage. Integration of old maps to new technology is done with help of Geographic Information System.Being the house of such two big civilisations as the Roman Empire and The Ottoman Empire in the past, Istanbul holds deep traces from these cultures. Also, it keeps very important historical and cultural structures of the World Cultural Inheritance. Moreover, due to the fact that it connects Asia and Europe continents it is geographically significant.The maps were made in the past about Istanbul comprise today?s historical peninsula and Galatia regions. Being made in gravure style formerly, cartography studies have improved in years. From the 17th century, measuring technique based maps were prepared. Among these types of maps, Goad Maps which was prepared for insurance purposes were the first scaled maps.In database preparation, roads and buildings are examined separately. All roads in the maps are digitized and compared with recent roads. Buildings are separated into sub groups such as temples, road houses, Turkish bathes, schools, hospitals and consulates.Inventory of buildings and roads in Goad Maps are turned into questionable form with digitizing. For comparison with recent situation, it is taken base whether names and attributes of roads and buildings has been changed or not. For some buildings it is also taken photographs of them addition to their attributes.Using prepared Goad Maps database, it was determined how much of historical heritage has been reached present day, destroyed or changed. For changed building, it is also tried to define level of alteration.