Astımlı olgularda yoğunlaştırılmış soluk havasında nitrik oksit tayini ile astım kontrolü arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

Abstract

Astım hava yolunun kronik inflamatuvar hastalığıdır. Astım tedavisinin amacı klinik kontrolün sağlanmasıdır. Hava yolu inflamasyon şiddeti ile klinik bulgular ilişkilidir ve inflamasyonun baskılanmasının belirgin klinik kontrol sağladığı bilinmektedir. Astımda inflamasyonun kontrol altına alındığını gösteren direkt ve indirekt belirteçler mevcuttur. Soluk havasında nitrik oksit (NO) ölçümü noninvaziv tekrarlanabilir bir yöntem olarak hava yolu inflamasyonunun direkt belirteci olarak kullanılabilir.Çalışmamızda, stabil dönem astımlı olgularda yoğunlaştırılmış soluk havasında NO, nitrit ve nitrat düzeyleri ile astım kontrolü düzeyi (AKD), astım kontrol anketi (AKA), bronş provakasyon testi (BPT), solunum fonksiyon testi (SFT) arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlandı. Stabil astım tanısı olan 47 hasta ve 42 kontrol grubu çalışmaya dahil edildi. Çalışmaya alınan tüm olgulara SFT, prick test yapıldı ve yoğunlaştırılmış soluk havasında NO, nitrit ve nitrat düzeyi bakıldı. Hasta gruba ayrıca BPT, AKA ve 2006 Global Initiative for Asthma (GINA 2006) rehberi astım kontrol değerlendirme anketi uygulanarak AKD belirlendi.Çalışmaya alınan hasta ve kontrol gruplarının yaş ortalamaları sırasıyla 44±11, 47±11 yıl olup, kadın hasta oranları %85 ve %76 idi. Astımlı hastaların kontrol grubuna göre, solunum fonksiyonlarının daha düşük ve nitrit seviyesinin anlamlı olarak yüksek (sırasıyla 5.42±3.2, 4.17±2.7; p<0.05) olduğu izlendi. AKD ile NO, nitrit ve nitrat değerleri arasında ilişki bulunmazken, AKA ve mini yaşam kalitesi anketi sonuçları arasında ileri derecede anlamlı ilişki saptandı (p<0.001). BPT pozitif olan grupta, AKA değeri ve serum eozinofil mutlak değeri, BPT negatif olan gruba göre anlamlı olarak daha yüksek (p<0.05), FEV1/FVC, PEF yüzdesi değerleri ise anlamlı olarak daha düşük bulundu (p<0.05). BPT pozitif olanlarda BPT negatif olanlara göre anlamlı olarak daha fazla oranda geri dönüşümlülük saptandı (sırasıyla 11.2 ±7.4, 6.9±6.6; p<0.05). Yoğunlaştırılmış soluk havasındaki NO, nitrit, nitrat ile AKA, AKD, BPT ve solunum fonksiyon testleri arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmadı (p>0.05).Sonuç olarak soluk havası NO, nitrit ve nitrat düzeylerinin stabil astımlı hastaların kontrol durumunu belirlemede yeterli olmadığı saptandı. Astım kontrol düzeyini belirlemede mevcut astım kontrol ölçeklerinin yeterli olabileceği düşünüldü.Anahtar kelimeler: astım , astım kontrolü, nitrik oksit

Asthma is a chronic inflammatory disease of the airway. The aim of the treatment is to achieve clinical control. The severity of airway inflammation is related to the clinical findings and it is known that suppressing the inflammation provides significant clinical control. There are direct and indirect indicators showing that inflammation is under control in asthma. Measurement of nitric oxide (NO) in the exhaled breath can be used as a direct indicator of airway inflammation as a non-invasive, determinant method.The aim of this study was to assess the relationship between NO in exhaled breath condensate, the level of asthma control (LAC), and the levels of nitrite and nitrate, asthma control questionnaire (ACQ), bronchial provocation test (BPT) and pulmonary function test (PFT), in cases with stable asthma. Thus, 47 patients with the diagnosis of stable asthma and 42 individuals in the control group were enrolled in the study. All the cases underwent SFT, prick test, and measurement of NO, nitrite and nitrate levels in the exhaled breath condensate. In addition, the level of asthma control in the patient group was determined using BPT, ACQ and GINA 2006 guidelines.The mean ages of the patient and the control groups were 44±11 and 47±11 years, respectively. The female patient rates were 85% and 76%, respectively. The respiratory functions of the patient group were worse and the nitrite levels were significantly higher than those of the control group (5.42±3.2 and 4.17±2.7, respectively; p<0.05). While there was no significant relationship between LAC and levels of NO, nitrite and nitrate, there was a significant relationship between ACQ and mini quality of life questionnaire (p<0.001). In the group with positive BPT, ACQ scores and absolute serum eosinophil values were significantly higher (p<0.05), and FEV1/FVC and PEF percentages were significantly lower than those of the group with negative BPT (p<0.05). Reversibility was significantly higher in participants with positive BPT than in those with negative BPT (11.2±7.4 and 6.9±6.6, respectively; p<0.05). There was no significant relationship between NO, nitrite, nitrate in the exhaled breathing air and ACQ, LAC, BPT and PFT (p>0.05).In conclusion, it was found that the levels of exhaled breath condensate NO, nitrite and nitrate were not sufficient for determining the state of control in patients with stable asthma. It was concluded that the currently available asthma control scales may be adequate for determining the level of asthma control.Key words:asthma, control of asthma, nitric oxide