Sporcularda ayak bileği instabilitesinin stabilometri ile değerlendirilmesi

Abstract

Ayak bileği yaralanmaları, sporcular arasında oldukça sık görülür. Ciddi sekellerinden biri olan instabilite bulguları %30-40'a varan oranlara ulaşabilir. Çalışmamızda futbol oynayan sporcularda fonksiyonel ayak bileği instabilitesi (FAİ) varlığı, FAİ'nin vertikal sıçrama testi skorları, ?Ayak ayak bileği özürlülük indeksi-spor (AAÖİ-S)? skorları ve denge ile ilişkisi araştırıldı. Ayrıca çalışmaya katılan bireylerde ayak bileği manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ile değerlendirildi. Dengenin değerlendirilmesinde Biodex Denge Sistemi (BDS) kullanıldı. Çalışma protokolü Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Cerrahi İlaç Araştırmaları Etik Kurulu tarafından onaylandı.Çalışmaya 41 erkek sporcu dahil edildi. Ortalama yaş 21.9±3.8 yıl idi. Çalışmaya katılan sporcuların %82.9' u (n=34) sağ ayak dominanttı. Futbol oynama süresi 10.1±4.3 yıl idi. Ayak bileği burkulması tanımlayanların oranı %75.6 (n=31) idi. Sporcuların %36.6' sı (n=15) FAİ tanımladı. Ön çekmece testi ve talar eğme testi bir kişide pozitifti.FAİ tanımlayan (grup 1) ve tanımlamayan (grup 2) gruplar arasında vücut kitle indeksi, yaş ve futbol oynama süresi açısından anlamlı fark saptanmadı. Bacak simetri indeksi açısından iki grup arasında anlamlı bir fark saptanmaz iken, AAÖİ-S skorları grup 2' de anlamlı derecede yüksek idi. FAİ tanımlayan grupta BDS seviye 8 testte; genel stabilite indeksi (GSİ), anteroposterior stabilite indeksi (APSİ) ve mediolateral stabilite indeksi (MLSİ) etkilenen ve etkilenmeyen tarafda istatistiksel olarak anlamlı fark göstermiyordu. Seviye 2 testte sadece MLSİ açısından iki taraf arasında fark saptandı (p=0.012). FAİ tanımlamayan grupta seviye 8 ve seviye 2 testlerde GSİ, APSİ ve MLSİ iki taraf arasında farklı değildi. Sporcuların %31.7'sinde anterior talofibular ligament (ATFL), %22'sinde calcaneofibular ligament (CFL), %17.1'inde posterior talofibular ligament (PTFL) ve %17.1'inde deltoid ligamentte zedelenme saptandı. MRG'de ATFL, CFL, PTFL ya da deltoid ligamentlerinden herhangi birinde zedelenme olan sporcularla, zedelenme olmayan grup karşılaştırıldığında AAÖİ-S ve VAS skorları açısından iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulundu (sırasıyla p=0.02, p=0.007). Ligament hasarı olan grupta VAS değerleri daha yüksek idi.Çalışmamızda FAİ tarifleyen sporcularda BDS ile seviye 2 testte MLSİ'nin, burkulma olan ve olmayan taraf arasında anlamlı fark göstermesi, 6 haftadan uzun süreli burkulma öyküsü olan ve FAİ tarifleyen sporcularda dengenin etkilendiğini gösterir. Dengedeki bu bozukluğun ortaya konması için farklı testlerin birlikte kullanılması yararlı olabilir.Anahtar kelimeler: ayak bileği, denge, burkulma, manyetik rezonans görüntüleme, vertikal sıçrama testi, ayak ayak bileği özürlülük indeksi

Ankle injuries are very common among athletes. Instability, a serious sequel of ankle injuries, could be as common as 30-40%. In our study, functional ankle instability (FAI) among football players and the relationship between FAI, vertical jump test scores, Foot and Ankle Disability Index-Sports (FADI-S) and balance were investigated. Additionaly, magnetic resonance imaging (MRI) of the ankles were evaluated. Biodex Balance System (BBS) was used for balance assessment. Study protocole was approved by The Ethical Commitee for Medical Surgical and Pharmaceutical Researches of the Gaziosmanpasa University Medical School.Fortyone male football players were enrolled into the study. Mean age was 21.9±3.8 years. 82.9% of the study participants (n=34) had right foot dominance. Mean duration for sports life was 10.1±4.3 years. 75.6% (n=31) had previos ankle sprain. FAI was defined by 36.6% (n=15) of the athletes. Anterior drawer test and talar tilt test was positive in one athlete.There was no difference for age, body mass index (BMI) and duration football playing among athletes with FAI (group 1) and without FAI (group 2). The difference for leg symmetry index was not statistically significant, but FADI-S scores were significantly higher in group 2. In group 1, there was no difference for overall stability index (OSİ), anteroposterior stability index (APSI) and mediolateral stability index (MLSI) between injuried and uninjuried sides at level 8 stability test by BBS. Al level 2 stability test, the difference for MLSI was statistically significant. In group 2, there was no difference for OSI, APSI and MLSI between right and left extremities.31.7% of the athletes had injury in anterior talofibular ligament, 22% in calcaneofibular ligament, 17.1% in posterior talofibular ligament and 17.1% in deltoid ligament. Athletes with intact ligaments by MRI were compared with athletes who had ligamentous injury in at least one ligament, and there was statistically significant difference for FADI-S scores and visuel analog scale (VAS) scores (p=0.02, p=0.007 respectively). VAS scores were higher in the group with ligamentous injury.In our study, the difference for MLSI at level 2 stability test by BBS in athletes with FAI shows that balance could be impared in athletes who defined FAI and had a previous ankle sprain more than 6 weeks ago. The aplication of different test with each other could be useful to document the impairment of the balance.Key words: ankle, balance, sprain, magnetic resonance imaging, vertical jump test, foot and ankle disability index