Hepatit C virüsü pozitif hastalarda fibromiyalji görülme sıklığının değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada hepatit C virüs (HCV) enfeksiyonu ile fibromiyalji (FM) arasındaki ilişkiyi değerlendirmek ve FM'ye eşlik eden semptomların sıklığını belirlemek hedeflendi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Polikliniği'ndeki izlemlerinde HCV enfeksiyon saptanan 60 hasta ve bilinen kronik hastalığı olmayan, yaş ve cinsiyet uyumlu 60 sağlıklı birey çalışmaya dahil edildi. FM grubu Amerikan Romatoloji Koleji 1990 sınıflama kriterlerine göre belirlendi. Bilinen sistemik ve romatizmal hastalığı olanlar, interferon tedavisi başlanmış olan hastalar ile insan immün yetmezlik virüsü (HIV) ve hepatit B virüsü (HBV) enfeksiyonu olan hastalar çalışma dışında bırakıldı. Çalışma protokolü Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Cerrahi İlaç Araştırmaları Etik Kurulu tarafından onaylandı.Fizik muayene aynı hekim (NI) tarafından yapıldı. Ağrının değerlendirilmesinde vizüel analog skala (VAS) kullanıldı. Ağrı eşik değeri algometre (JTECH, Commander?) ile değerlendirildi. Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) ve Fibromiyalji Etki Anketi (FEA) çalışma grupları tarafından dolduruldu.HCV enfeksiyonu saptanan 60 hasta Grup I'i oluştururken, yaş ve cinsiyet uyumlu 60 birey kontrol grubu (Grup II) olarak belirlendi. Grup I'de 14 (%23.33) hastada, Grup II' de 4 (%6.67) bireyde FM saptandı. FM görülme sıklığı HCV enfeksiyonu olan hastalarda kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı yüksekti (p= 0.011). Grup I'de hassas nokta sayısı Grup II'ye kıyasla anlamlı düzeyde yüksekti (p= 0.001). Medyan hassas nokta sayısı HCV enfeksiyonu olan hastalarda 6, kontrol grubunda 4 idi. Gruplar arasında total miyaljik skor, FEA skoru, BDÖ skoru, algometre skorları ve VAS skoru da anlamlı farklılık gösteriyordu. Ayrıca HCV enfeksiyonu olan ve FM saptanan hastalarda saptanmayanlara kıyasla daha yüksek VAS ve daha düşük algometre skorları saptandı. Yorgunluk, uyku bozukluğu yakınması, sabah yorgunluğu, tutukluk, uyuşma ve şişlik hissi grup I' de daha fazla bildirildi. İrritabl barsak sendromu açısından iki grup arasında fark saptanmaz iken, anksiyete ve depresyon ile ilgili yakınmalar HCV enfeksiyonu olan grupta daha fazla idi.Anahtar kelimeler: hepatit C virusu, fibromiyalji, ağrı, fibromiyalji etki anketi

The aim of this study was to evaluate the relationship between hepatitis C virus (HCV) infection and fibromyalgia (FM) and to determine the frequency of FM related symptoms. 60 patients diagnosed with HCV infection during their follow-up in Infectious Disease Clinics of Gaziosmanpasa University and 60 age and sex matched subjects with no known chronic disease were enrolled into the study. FM was defined by 1990 American College of Rheumatology Classification Criteria. Patients with any known rheumatic and systemic disease, patients on interpheron therapy and patients with human immunodeficiency virus or hepatitis B virus infection were excluded. Study protocol was approved by local ethical committee.Physical examination was performed by the same physician (NI). Visual analog scale was used to evaluate the pain. Pain threshold was assessed using algometer (JTECH, Commander?). Beck Depression Inventory (BDI) and Fibromyalgia Impact Questionnaire (FIQ) were filled by study subjects.Group I consisted of 60 patients with HCV infection, as Group II consisted of 60 age and sex matched controls. In group I, FM was diagnosed in 14 patients (23.33%), in group II 4 patients (6.67%) had FM. FM prevalence was significantly higher in patients with HCV infection compared to control group (p= 0.011). Tender point count was significantly higher in Group I compared to Group II (p=0.001). Median tender point count was 6 in patients with HCV infection and 4 in control group. Total myalgic score, FIQ and BDI score, algometer score and VAS were significantly different between groups. Additionally, VAS scores were higher and algometer scores were lower in patients with HCV infection and FM compared to patients without FM diagnosis. Fatigue, sleep disturbances, morning tiredness, stiffness, numbness and swelling were more common in group I. There was no difference for Irritable Bowel Syndrome between groups, whereas anxiety and depression related complaints were more frequent in HCV infection group.Key words: hepatitis C virus, fibromyalgia, pain, Fibromyalgia Impact Questionnaire