Ailevi Akdeniz ateşli çocuk hastalarda tiroid fonksiyonları ve tiroid otoantikorlarının değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: AAA (Ailevi Akdeniz AteĢi, Familial Mediterranean Fever-FMF),tekrarlayan ateĢ ve serozit ataklarıyla karakterize, özellikle Türk, Ermeni, Arap veSefardik Yahudi popülasyonunda sık görülen otozomal resesif geçiĢli otoinflamatuarbir hastalıktır. AAA ―pyrin‖ proteinini kodlayan MEFV genindeki mutasyonlardankaynaklanmaktadır. AAA'nin ülkemizde görülme sıklığı 1/1000, taĢıyıcılık oranı ise1/5 olarak bilinmektedir. Klinik olarak tekrarlayan ateĢ ile birlikte karın, göğüs veeklem ağrısı, erizipel benzeri deri lezyonu ile karakterizedir. Atakların süresi ve tipimutasyon, yaĢ, etnik köken ve kolĢisin kullanımına bağlı olarak farklılıklar gösterir.Son yıllarda AAA'nin eĢlik ettiği baĢka hastalıklara dair yapılan çalıĢmalar dikkatiçekmektedir. Diyabetes mellitus, romatoit artrit, otoimmun tiroidit, sistemik lupuseritematozus, Henoch-schönlein purpurası gibi birçok hastalıkla birlikteliğibildirilmektedir. Literatürde AAA'nin tiroid fonksiyonları ve otoimmun tiroiditgeliĢimi üzerine olan etkileri hakkında çalıĢmalar sınırlıdır. Amacımız; AAA tanılıçocuk hastalarda tiroid dokusundaki değiĢiklikleri hem radyolojik olarak, hem dehormonal parametreler ile araĢtırmak ve otoimmün tiroidit sıklığını ortayakoymaktır.Gereç ve Yöntem: GaziosmanpaĢa Üniversitesi Tıp Fakültesi ÇocukSağlığı ve Hastalıkları polikliniğinde AAA tanısı ile izlenen yaĢları 3-17 arasındadeğiĢen 120 hasta ve sağlıklı 70 çocuk çalıĢmaya alındı. Hastaların klinik,demografik, laboratuvar ve genetik bulguları incelendi ayrıca tiroid dokusuultrasonografi ile değerlendirildi.Bulgular: Hasta ve kontrol grubu tiroid fonksiyon testleri açısındankarĢılaĢtırıldığında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p>0,05). Her ikigrupta toplamda 29 olguda otoantikor yüksekliği olmadan ultrasonografideheterojenite bulgusu mevcuttu. Ultrasonografik bulgular açısından hasta ve kontrolgrubu kıyaslandığında heterojenite hastalarda istatistiki olarak anlamlı derecede fazlabulundu (p<0,05). OT bulguları açısından bakıldığında hastaların 110'unda (%97,3)otoantikorlar negatif bulunurken, 3 hastada (%2,7) anti-TPO ve/veya anti-TGpozitifliğine rastlandı. Otoantikor pozitifliği olan hastaların radyolojik olarak tiroiddokuları incelendiğinde tiroidit ile uyumlu bulgular mevcuttu.Üç hastamızda OT saptanırken, kontrol grubunda 2 hastanın (%3,6) otoantikorpozitifliği vardı; ancak buna heterojenite eĢlik etmemesi nedeniyle bu olgularotoimmun tirodit olarak değerlendirilmedi.Sonuç: Otoinflamatuar hastalıklar doğal immün sistemin regülasyonundakiyetersizlik sonucu oluĢan rekürren ataklarla karakterize bir grup hastalığı içerir. AAAde bu grupta yer alan ülkemizde sık görülen bir hastalıktır. AAA gibi bazıotoinflamatuar hastalıkların otoimmun hastalıklarla beraberlik göstermesi, altta yatanbenzer patofizyolojik mekanizmaların olabileceğini düĢündürmektedir. AAAataklarının oluĢumu birçok kompleks olaylar zincirini içermektedir. Ġnflamasyonunbirçok basamağında eksprese edilen sitokinlerin otoimmün bir yanıtıtetikleyebileceği yönünde düĢünceler mevcuttur. Bu nedenle AAA hastalarındaotoimmun tiroidit geliĢimindeki risk faktörlerini tanımlamak, birliktelik gösterdiğihastalıklarla arasındaki nedensel bağlantıları araĢtırmak, hastaların izleminde erkentanı ve tedaviye imkan sağlayacaktır.Anahtar kelimeler: Ailevi Akdeniz ateĢi, kronik otoimmun tiroidit,Hashimoto tiroiditi, Tiroid fonksiyon testleri

Aims: FMF (Familial Mediterranean fever) is an autosomal recessivedisorder prevalent in ethnic groups, including Turks, Armenians, Arabs and NonAshkenaziJews. FMF is characterized by recurrent episodes of fever and serosalinflammation. The disease is associated with mutations in MEFV gene coding for theprotein pyrin. The prevalence of FMF in Turkey is 1 in 1000 and the carrier rate forthe MEFV gene is 1 in 5.The characteristic clinical presentation of FMF includesrecurrent episodes of: fever, abdominal, chest and joint pain and erysipelas-like skinlesions. The duration and type of attack can vary based on the specific geneticmutation, patient age, ethnicity and the proper use of colchicine. In recent years,diseases that are co-morbid with FMF have been extensively studied. Severaldiseases are reported to be associated with FMF, including diabetes mellitus,rheumatoid arthritis, systemic lupus erythematosus and Henoch-Schonlein purpura.Research into the effects of FMF on thyroid function and the development ofautoimmune thyroiditis are limited. Our aim was to investigate changes in thyroidtissue and function in children with FMF. We assessed both radiologic and hormonalparameters and recorded the frequency of autoimmune thyroiditis in these patients.Materials and methods: The study population included 190 childrenbetween the ages of 3 and 17. Of these, 120 had been diagnosed with FMF and werepatients in the Polyclinic of Children's Health and Diseases, GaziosmanpasaUniversity. The remaining 70 children made up a group of healthy controls. Clinical,demographic, laboratory and genetic data were collected for each patient. Thyroidtissue was evaluated by ultrasonography.Results: There was no significant difference in thyroid function between thepatient and control groups (p > 0.05). Across both groups there were 29 cases withheterogeneous thyroid tissue identified on ultrasonography, without autoantibodypositivity. Ultrasound evaluation of thyroid tissue showed significantly moreheterogeneity in the patient group as compared to controls (p < 0.05). Autoantibodytesting was negative in 110 (97,3%) patients and three (2,7%) patients were positivefor anti-thyroid peroxidase and/or anti-thyroglobulin. Radiologic evaluation showedevidence of thyroiditis in all patients with positive autoantibodies.In the control group, two patients (3,6%) had autoantibody positivity; however, therewas no accompanying heterogeneity on ultrasound and these cases were notdiagnosed as autoimmune thyroiditis.Conclusion: Autoinflammatory diseases follow a fluctuating course, and arecaused by a breakdown in immune system regulation. FMF is a commonautoinflammatory disease in our country. Some autoinflammatory diseases areclosely associated with other autoimmune diseases, suggesting a similar underlyingpathophysiological mechanism. Attacks in FMF are the result of a complex series ofevents. It is thought that cytokines produced by inflammation can trigger theautoimmune response. Identifying risk factors for the development of autoimmunethyroiditis in patients with FMF, including a thorough investigation of accompanyingdiseases, will allow for early diagnosis and treatment.Keywords: Familial Mediterranean fever, chronic autoimmune thyroiditis,Hashimoto's thyroiditis, thyroid function tests