Tüketicilerin fonksiyonel gıdaları kullanmaya ve ödemeye razı olduğu miktarı etkileyen faktörler:Antalya ili örneği

Abstract

Bu çalışmada Türkiye'de fonksiyonel gıda ürünlerine tüketicilerin ödemeye istekli oldukları fiyat üzerinde etkili olan faktörlerin belirlenmesiyle birlikte tüketicilerin fonksiyonel gıdalardan nasıl haberdar oldukları bu ürün grubunu ne sıklıkla kullandıkları ve fonksiyonel gıdalardan nasıl bir fayda bekledikleri çalışmanın amaçlarını oluşturmaktadır.Bu amaçlar doğrultusunda iki kısım kaynak kullanılarak araştırma için veri toplanmıştır. İlk kısım veriler için tüketicilerle yüz yüze anket çalışması yapılmış ve orijinal nitelikli veriler elde edilmiştir. İkinci kısım veriler için fonksiyonel gıdalar ve tüketici davranışları üzerine gerçekleştirilmiş olan çeşitli Türkçe ve yabancı dildeki araştırma, derleme, inceleme, tez vb. gibi materyaller ile çeşitli ulusal ve uluslararası araştırma kuruluşlarında elde edilen verilerden yararlanılmıştır.Anket çalışması ile elde edilen verilerin değerlendirilmesinde koşullu değerleme yöntemiyle ( Contingen Valuatron Method) birlikte Ordered Probit Model kullanılmıştır.Kullanılan modellerle elde edilen bulgulara göre Antalya ilinde 1000 kişi ile yapılan çalışma sonucu fonksiyonel gıda tüketicisi olanların oranı % 78,7 iken tüketmeyenlerin oranı % 21,3' dür. Cinsiyet ve yaş faktörünün fonksiyonel gıda kullanımını etkilemediği görülmüştür. Fonksiyonel gıda kullanımının tüketicinin gelir seviyesi ile kuvvetli bir ilişkisi bulunmamakla birlikte düşük gelir seviyesinde olan tüketici ile yüksek gelir seviyesindeki tüketicilerin bu gıda grubunu farklı oranda kullandıkları belirlenmiştir.Anahtar kelimeler: Fonksiyonel gıda, Ordered Probit Model, Tüketici davranışı, Koşullu Değerleme Yöntemi

This study?s aims are to search out the factors efecting the price that the consumers want to pay for functional food products, to find out in which way the consumers have notice of the functional food, how often they use this product group and what they expect from the functional food as advantage.Along with these aims, the data are gathered by using two different sources for this reseach. For the first part data, a poll is conducted face to face with the consumers and original gualified data are obtained. As to the second part data; researches, collected works, thesis etc. Written in Turkish and in some foreign languages and carried out on the fuctional food and attitudes of the consumers are utilized besides the information gotten from different national and international experimental institutes.In the light of the data that are reached via these inguiries, Ordered Probit Model is used together with Contingent Valuation Method.In conseguence of the study achieved with 1000 people in Antalya, the symptoms belong to the used models indicate that rate of the functional food consumers is % 78,7 while rate of the non- consumers is % 21,3. It?s observed that gender and age factors don?t have any effect upon the usage of functional food. There isn?t a strong relation between the consumers income level and the usage of functional food. It?s detected that the consumers on low income level and the others who lead their lives with high income use this food group on different proportion.Key words: Functional foods, Ordered Probit Model, Consumer behavior, Contingent Valuation Method