Türkiye`de finansal krizlerin doğrudan yabancı yatırımlar, dış ticaret ve ekonomik büyüme üzerine etkisi

Abstract

Finansal krizler küresel bir köy haline gelmiş olan dünyada domino etkisi yaparak tüm ülkeleri etkilemektedir. Ayrıca ülke ekonomilerinin küreselleşmesi finansal krizlerin etkilerini daha derinden hissedilir hale getirmiştir. Etkisi kaçınılmaz olan finansal krizlerin sonuçlarını ölçebilmek için en etkili parametrelerden olan dış ticaret, ülkeye gelmekte olan doğrudan yatırımlar ve ekonomik büyüme teze konu olan başlıca değişkenlerdir. Bu çalışmada 1994, 2001 ve 2008 finansal krizlerinin Türkiye?de doğrudan yabancı yatırım, dış ticaret ve ekonomik büyüme üzerinde olumsuz etkilerinin olup olmadığını, 1990?2011 periyodunda incelenmiştir. Söz konusu değişkenlere ait çeyrek dönemlik veriler UNCTAD, TÜİK, TEK, DPT gibi ulusal ve uluslar arası kurumlardan her bir değişken için ayrı ayrı derlenmiştir. Finansal krizlerin değişkenler üzerindeki etkisini analiz etmek için Granger Nedensellik Testi ve T testi kullanılmıştır. Sonuç kısmında ise finansal krizlerin doğrudan yabancı yatırımları, dış ticareti, ekonomik büyümeyi her üç kriz döneminde de olumsuz olarak etkilediği analizlerle desteklenmiştir.

Financial crises influence the whole countries by making domino effect in the world which became a global village. Besides, globalization of the country economies rendered more appreciable the effect of financial crises. One of the most official parameter foreign commerce which we can measure the results of the financial crises, directly investment and economic growth are the main variables for thesis.In this study whether there are negative effects of 1994, 2001 and 2008 crises on directly foreign investment, foreign commerce and economic growth was analyzed in 1990-2011 period. The data of mentioned variables was compiled from national and international institutes like UNCTAD, TÜİK, TEK, DPT. Granger Causality Test and T Test was used to make analysis the effect of financial crises on variables. In conclusion part, was supported by analysis that financial crises influence negatively directly foreign investment, foreign commerce and economic growth in three crisis period.