Hisse senedi endeks getirileri üzerinde temel makroekonomik değişkenlerin etkilerinin ölçülmesi: Bazı Avrupa Birliği üyesi ülkeler ile Türkiye örneği

Abstract

Küresel piyasalardaki finansal piyasa oyuncuları için hangi makroekonomik faktörlerin hisse senedi endeks getirileri üzerinde etkili olduğunun bilinmesi, getirilerin artırılması, risklerin de en aza indirilmesi açısından önem arz etmektedir. Bu kapsamda bu çalışma da 1991–2012 döneminde bazı Avrupa Birliği üyesi ülke piyasaları ile birlikte Türkiye piyasasında hisse senedi endeks getirileri üzerinde etkili olan makroekonomik değişkenlerin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda enflasyon oranı, faiz oranı, sanayi üretim endeksi, gayri safi yurt içi hâsıla, gayri safi milli hâsıla, Euro-Dolar paritesi, petrol fiyatları değişkenleri ile Standart and Poors 500 endeksinin getirisi hisse senedi endeks getirilerini etkileme olasılığı olan değişkenler olarak araştırma kapsamına dahil edilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar çerçevesinde; araştırma kapsamına alınan makroekonomik değişkenlerden sadece Euro-Dolar paritesi ile Standart and Poors 500 endeks getirisinin araştırmaya konu olan hisse senedi endeksleri üzerinde istatistiksel bakımdan anlamlı bir etkiye neden olduğu tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Hisse Senedi Endeksleri, Makroekonomik Faktörler, Panel Veri Analizi, Granger Nedensellik Analizi

The known of which macroeconomic factors are effective on stock index returns for financial market players in global market places in important in terms of increasing proceeds and minimizes the risk. Within this scope, in this study it is aimed to determine the macroeconomic variances that are effective on stock index returns of some markets of Europian Union member countries in the period of 1991-2012 and market of Turkey. In accordance with this purpose; inflation rate, interest rate, industrial production rate, gross domestic product, gross national product, Euro-Dollar parity, oil price varience, Standart & Poor 500 index returns are inclueded in scope as variances have probability to effect stock indeks returns.Within the frame of results obtained from research, it is found that betweenmacroeconomic variances that taken into the scope of research only Euro-Dollar parity and Standart & Poor 500 index income have a meaningful effect, in terms of statistics, on share index mentioned in research.Keywords: Share Index, Macroeconomic Factors, Panel Data Analysis, Granger Casuality Analysis.