Tarım ürünleri fiyatları ile petrol ürünleri fiyatları arasında volatilite geçişliliğinin analizi

Abstract

2007- 2008 dönemini kapsayan tarım ve gıda ürünlerinin fiyatlarında yaşanan dalgalanma ve yüksek oranlı artışlar gıda krizi olarak adlandırılmıştır. Gıda krizi sonrasında tarım ve gıda ürünlerindeki artışların arkasındaki birçok neden incelenmiştir. Petrol fiyatlarındaki artışın üretim maliyetlerine ve nakliye giderlerine yansıması, yeni enerji kaynaklarından biyoyakıt üretiminin artırılmasına yönelik politikaların uluslararası ürün piyasalarında oluşturduğu yapı çalışmanın temelini oluşturan nedendir.Çalışma, tarım ürünleri fiyatları ile petrol ürünleri fiyatları arasındaki geçişliliğin etkisini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda öncelikle durağanlık analizi yapılmış daha sonra değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişki olup olmadığını belirlemek amacıyla eş bütünleşme analizi yapılmıştır. Hata düzeltme modeliyle nedensellik analizi uygulanmış, Granger Nedensellik Testi ile değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisi test edilmiştir.Elde edilen bulgulara göre, değişkenler arasında nedensellik ilişkileri bulunmuştur. Motorin- buğday, mısır-soya ve soya-motorin değişkenleri arasında ise çift yönlü nedensellik ilişkisi bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Tarım Ürünleri Fiyatları, Petrol Fiyatları, Granger Nedensellik Testi

The fluctuation in the prices of agricultural and food products in the period 2007-2008 and the high rate increases have been named as food crisis. Many underlying reasons for the increases in agricultural and food products, after the food crisis, have been examined.The reflection of the increase in oil prices on the production and the transportation costs as well as the structure which the policies to increase the biofuel production, one of the new energy sources, have created in international product markets are the main reasons of the study.The study aims to suggest the effect of the transivity between agricultural product prices and oil prices. In accordance with this purpose, firstly, the stagnation analysis has been done. And later, the cointegration analysis has been done to determine whether there is a long term relationship among the variables. The causality analysis has been applied through the error correction model, and the causality relationship between the variables has been determined through Granger Causality Test. According to the findings obtained, the causality relationships between the variables have been found. A two-way causality relationship between diesel oil- wheat, maize-soy and soy-diesel oil variables. Key Words: Agricultrual Product Prices, Oil Prices, Granger Causality Test