Kemer sıkma politikalarının ekonomik büyümeye etkisi: Türkiye örneği

Abstract

Reinhart ve Rogoff (2010) tarafından yapılan çalışmada, ülke ekonomilerine ait kamu borcu/GSYİH değerleri %90 eşiğinin üzerine çıktığı durumda büyüme mekanizması bundan olumsuz etkilenmektedir. Bu tez çalışmasında, Reinhart ve Rogoff (2010) çalışmasından hareketle kemer sıkma politikasının büyüme üzerindeki etkisi teorik ve uygulamalı olarak incelenmiştir. Kemer sıkma politikasının sadece büyüme üzerindeki etkileri incelenmiş ve sosyal kavramlar inceleme dışı bırakılmıştır.Tez çalışmasının birinci bölümü, dört alt başlık halinde ifade edilmiştir. Bu alt başlıklarda i) iktisat okullarının maliye politikasının etkinliğine yönelik düşünceleri ii) konjonktür karşısında maliye politikasının duruşu iii) borç eşiği tartışmaları iv) genişletici mali daralma hipotezinin teorik çerçevesi dile getirilmiştir. İkinci bölümde Türkiye ve diğer ülke ekonomilerinden kemer sıkma politikası örnekleri incelenmiş ve kemer sıkma politikası uygulanması durumunda büyüme hedefine ulaşmakta başarı sağlanabildiği görülmüştür. Üçüncü bölümde Türkiye ekonomisinin 2002-2015 yıllarına ait üçer aylık ve yıllık veriler kullanılarak borç stoku/GSYİH ve bütçe açığı/GSYİH ile GSYİH arasındaki ilişki analiz edilmiş ve kamu borcu/GSYİH eşik değerinin %60 alınması suretiyle Reinhart ve Rogoff (2010) çalışmasının test edilmesi hedeflenmiştir. Bu bölümde Türkiye ile diğer bazı ekonomiler borç stoku/GSYİH değeri açısından karşılaştırıldıktan sonra ekonometrik analize geçilmiştir. Türkiye ekonomisinin 2002-2015 yıllarında kemer sıkma politikası uyguladığı ve mali gevşeme dönemi yaşadığı iki zaman dilimini ifade etmek üzere analizde iki kukla değişken kullanılmıştır. Regresyon analizi için en küçük kareler yöntemi kullanılmış, serilerin durağan olup olmadığının tespiti için ADF ve PP testleri tercih edilmiş ve serilerin durağan olduğu anlaşılmıştır. Tek model üzerinden gerçekleştirilen regresyon analizinde modelde borç stoku/GSYİH ve bütçe açığı/GSYİH ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin pozitif ve istatistiki olarak anlamlı olduğu görülmüştür. En son, modellere Varyans Ayrıştırma ve Etki-Tepki Analizi testleri uygulanmıştır. Ekonometrik analiz sonucunda Reinhart ve Rogoff (2010) çalışmasının Türkiye ekonomisine yön verirken dikkate alınmasının yanlış bir karar olacağı ortaya çıkmış ve genişletici maliye politikasının büyüme üzerinde olumlu etkileri olacağı ifade edilmiştir.

According to Reinhart and Rogoff, in a country whose public debt/GDP values exceed the %90 threshold, GDP growth mechanism weakens. In this thesis, the impact of austerity policy on GDP was studied in theory and practice within the frame work of Reinhart and Rogoff (2010) study. This paper focuses the effects of austerity measures on GDP and excludes social concepts. The first part of the thesis is expressed under four subheadings as follows: i) economics schools thoughts about the effectiveness of fiscal policy ii) the stance of fiscal policy in the face of conjuncture iii) debt threshold debates and iv) the theoretical framework of expansionary fiscal contraction hypothesis. In the second part, some country samples (like Turkey and some other countries) was examined and it was observed that the austerity policy achieved its growth targets when implemented. In the third part, the relationship between debt stock/GDP, budget deficit/GDP values and GDP was analyzed using Turkish economic data collected between 2002-2015 to test the Reinhart and Rogoff (2010) study. In this section, Turkey and some other countries were compared in terms of GDP and examined by means of the econometric analysis. The least squares method was used for regression analysis, ADF and PP tests were used for stationary tests. The test results revealed that series are stationary. In the regression analysis carried out in one model, in this model the relation between debt stock/ GDP and growth was found to be negative and statistically meaningful. In the end, variance decomposition method and impulse-response analysis were applied. From the result of this econometric analysis, it was concluded that Reinhart and Rogoff (2010) study should not be taken into consideration when manipulating Turkey's economy and it must be kept in the mind that expansionary fiscal policy is important for growth.