Türkiye ve bazı OECD ülkelerinde vergi harcamalarının karşılaştırmalı analizi (2006-2015)

Abstract

TÜRKİYE VE BAZI OECD ÜLKELERİNDE VERGİ HARCAMALARININ KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ (2006-2015)1960'lı yıllardan itibaren literatüre giren ve devletlerin, iktisadi ve sosyal hayatı düzenleme araçlarından biri olan vergi harcamaları 'standart vergi sisteminden sapmalar' şeklinde tanımlanmaktadır. Devletler, vergi sisteminde yer alan istisna, muafiyet, vergi oranı indirimi ve vergi ertelemesi gibi uygulamalarla teşvik etmek istediği kesimlerin vergi yüklerini azaltarak sübvanse edebilirler. Vergi gelirlerinden feragat etme şeklinde gerçekleşen vergi harcamaları bu yönüyle kamu harcamalarına benzetilmektedir. Kamu gelir ve harcama politikaları açısından önemli bir konumda olan bu harcamaların etkin kullanımıyla mali disiplinin sağlanmasına katkı sağlanabilmektedir. Bunun ön şartı ise vergi harcamalarının iyi analiz edilip vergi harcamaları raporlarının oluşturulmasıdır. Vergi harcamaları raporlarının oluşturulması, vergi harcamalarının belirlenerek sınıflandırılması, hesaplama yöntemleri kullanılarak maliyetlerinin tespiti ve tahmini rakamların raporlara eklenmesi safhalarından oluşmaktadır. Türkiye'de 2006 yılında yürürlüğe giren Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunuyla birlikte mali saydamlık ve bütçe disiplini ilkeleri gereğince vergi harcamaları raporlarının hazırlanması yasal gereklilik haline gelmiştir. Bu çalışmada, vergi harcamalarına dair ilk çalışmaları yapan OECD ülkelerinden ABD, Avustralya, Birleşik Krallık, Almanya, Kanada ve Türkiye'de vergi harcamalarının vergi gelirleri, kamu harcamaları ve GSYH ile kıyaslanarak kamu ekonomisindeki yerine dair değerlendirme yapma imkanı elde edilmek istenmiştir. Ayrıca vergi harcamalarının politika aracı olma fonksiyonu üzerinde durularak bu harcamalar kanalıyla ilgili ülkelerde hangi sektörlerin ve kesimlerin desteklendiği vurgulanmaya çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Vergi, Vergi Harcamaları, Kamu Harcamaları, OECD

COMPARATIVE ANALYSIS OF TAX EXPENDITURES IN TURKEY AND SOME OECD COUNTRIES (2006-2015 YEARS)Entering literature from the 1960s, tax expenditure, the state of economic and social life of the arrangements is one of vehicle, defined as `deviation from the standard tax system`.States can subsidize the sectors they want to encourage by reducing their tax burden with some applications, such as exemptions, tax rate reductions and tax cuts suspension. In this regard tax expenditures are realized in the form of waiver of tax income compared to public spending. In this regard efficient use of this expenditures, an important position in terms of public revenue and expenditure policies, may contribute to maintaining financial discipline. The precondition for this situation is the tax expenditure must beter analyze and creation report on tax expenditures. The creation of tax expenditure report is composed of stages literally determining the classification of tax expenditures, estimates of the costs of detection and calculation methods, determining the cost calculation methods and adding to report cost estimates. In Turkey, which came into force in 2006 with Public Financial Management and Control Law, preparation of tax expenditures reports, in accordance with the principles of financial transparency and budget discipline, has become legal requirement.In this study, the first studies on tax expenditures that OECD countries are USA, Australia, United Kingdom, Germany, Canada and Turkey, by comparing with tax revenues of tax expenditures and public expenditures, GDP, has been requested to obtain the opportunity to make assessments on the place in to the public economy. In addition, with emphasis on function that the tax expenditure policy tool in countries associated with these expenditures channel has tried to emphasize that supported which sectors and areas.Key Words: Tax, Tax Expenditures, Public Expenditures, OECD