Türkiye`de uygulanan bitkisel tohumluk politikasının Tokat ili üreticileri üzerindeki etkileri

Abstract

ÖZET TÜRKİYE'DE UYGULANAN BİTKİSEL TOHUMLUK POLİTİKASININ TOKAT İÜ ÜRETİCİLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ Halil KIZILASLAN Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı Doktora Tezi 1996-257 Sayfa Danışman : Doc.Dr. A.Zafer GÜRLER Jüri : Prof.Dr.Oğuz YURDAKUL : Prof.Dr.Gülcan ERAKTAN : Doç.Dr.A.Zafer GÜRLER Bu araştırmada, Türkiye'de uygulanan bitkisel tohumluk politikası çeşitli yönlerden değerlendirilmiştir. Aynca, Tokat İlinde bazı bitkisel ürünlerde tohumluk kullanımı da incelenmiştir. Bu araştırma, tohumluk kullanımında etkili olabileceği düşünülen faktörlere göre tohum kullanımını ortaya koymuştur. Bu aşamada verilerin özelliğine göre Khi- Kare ve Varyans Analizi yöntemlerinden yararlanılmıştır. Aynca, üretimde kullanılan tohumluğun niteliği gözönünde tutularak ekonometrik ekonometrik analizler yapılmıştır. Araştırma kapsamına giren ürünlerden; buğdayda %50.0, ayçiçeğinde %96.1, domateste %86.2 ve şekerpancannda %100 oranında yüksek verimli tohum kullanıldığı saptanmıştır. Özellikle buğday üreticilerinin kendi işletmesinden elde ettiği tohumu kullanma eğiliminde olduğu noktasına ulaşılmıştır. Ayçiçeği, domates ve şekerpancannda her yıl, buğdayda ise, üreticilerin çoğunlukla 4-5 yılda bir sürede tohumluğunu yenilediği saptanmıştır. Dekara kullanılan tohum miktan; kullanılan çeşit, arazinin niteliği, tohumun ekiliş şekli, sulama olanaktan, eğitim durumu, tohumluğun temin edildiği ve tohum seçiminde etkili olan kaynaklara ve tohumun niteliğine göre değişmektedir. Bununla birlikte üreticilerin genellikle fazla kullanma eğiliminde olduğu ortaya konmuştur. Tohum çeşidinin, arazinin niteliğinin, sulama olanaklarının ve tohumun niteliğinin istatistiksel açıdan dekara kullanılan tohum miktan üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir. Araştırmada, kullanılan tohumluğun nitelikli olması yanında, bu tohumluğun uygun üretim tekniği ile kullanılmadığında ve aşın kullanımların sözkonusu olması durumunda beklenen olumlu gelişmeyi sağlayamayacağı görülmüştür. Bu nedenle; tohumluğun verim artışındaki gücünden yararlanılmak isteniyorsa, diğer girdilerin ve yetiştirme tekniği paketinin bir bütün olarak uygulanmasının gerektiği ifade edilebilir. Anahtar Kelimeler: Tohumluk, Tohumluk Politikası, Buğday, Ayçiçeği, Şekerpancarı ve Domateste Tohum Kullanımı

ABSTRACT THE EFFECTS OF THE CROP SEED POLICY APPLIED IN TURKEY ON THE PRODUCERS OF TOKAT PROVINCE Halil KIZILASLAN Gaziosmanpaşa University Graduate School of Natural and Applied Science Department of Agricultural Economy Ph.D Thesis 1996, 257 Page Supervisor : Assoc.Prof. Dr. A.Zafer GÜRLER Jury : Prof. Dr. Oğuz YURDAKUL : Prof.Dr.Gülcan ERAKTAN : Assoc.Prof.Dr. A.Zafer GÜRLER In this research, the crop seed policy applied in Turkey has been evaluated in various ways. Moreover; in Tokat province the use of some crop seed also has been researched. This research has brought about the use of seed depending on the factors thought to be effective on the use of seed. In this stage, Khi-Square and Variance Analysis methods were used depending on the characteristics of the data. Also, taking the quality of the seed used in product into consideration some econometric analysis have been made. From the crops included in the research, it has been determined that, wheat 50.0%, sunflower 96.1%, tomato 86.2% and sugar-beet 100% ratios well-qualified seed were used. In this research it has been reached to the point that the wheat producers show the tendency to use seed form their farms. It has been found out that the farmers renew their seed for sugar-beet, tomato and sunflower every year and wheat seed 4 or 5 year intervals. The amount of seed per decare varies depending on the species, the structure of the field, the way of seeding, irrigating possibilities, education, the source effective on the chose of seed and the quality of the seed. Yet; the growers show tendency to use accessive seed. It has been found out that the type of seed the structure of the field, the irrigating possibility, the quality of the seed have all been statistically effective on the quantity of seed per decare. In the research, it has been observed that the positive growth expected can not be acquired if the seed is not used with the suitable growing technique and if the seed is used excessively, although the seed used is well-qualified. Therefore, it can be said that other input and growing technique package need applying as a whole if one would like to make use of seed power in yield increase. Key Words: Seed, Seed Policy, The Use Of Seed For Wheat and Sunflower and Sugar-beet and Tomato.