Tokat-Bedirkale Sulama Barajı çekirdek olgusunda kullanılan kil materyalinin yapısının mühendislik özelliklerine etkisinin araştırılması

Abstract

ÖZET TOKAT - BEDİRKALE SULAMA BARAJI ÇEKİRDEK DOLGUSUNDA KULLANILAN KİL MATERYALİN MİNEROLOJİK YAPISININ MÜHENDİSLİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI Ahmet ESMERAY Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Toprak Anabilim Dalı DOKTORA TEZİ 1997 Danışman : Prof.Dr. Mustafa KİLİÇ J^&ctA' ' Jüri : Prof.Dr. Mustafa KILIÇ r : Doç.Dr. Alper DURAK JY(X : Doç.Dr. Metin ARSLAN / Bu araştırmanın amacı; Tokat - Bedirkale sulama barajında kullanılan çekirdek dolgu kil materyalin, mineralojik yapısının mühendislik özelliklerini ne şekilde etkilediğinin belirlenmesidir. Genel olarak araştırma zemini açık işletmeye uygun sert toprak ve yumuşak toprak Masında olup, çakıl, kum, silt ve kilden oluşmuştur. Endeks özelliklerinden tane çapı dağılım derecesi iyi, özgül ağırlık, porozite, boşluk oranı, doğal su içeriği, doygunluk yüzdesi, kıvam limitleri ve aktivite yönünden kriter değerler arasında kaldıkları tesbit edilmiştir. Endeks özelliklere bağlı olarak yapılan sınıflandırma çalışmasında, araştırma zemininin SC ve SC- CL toprak gruplarında ve plastikliği orta inorganik killer sınıfında yer aldıkları belirlenmiştir. Araştırma zemini mineralojik yönden klorit, halloysit ve kaolinit kil tiplerini içermektedir. Kimyasal özelliklerinden organik madde, kireç miktarı, toprak reaksiyonu, katyon değişim kapasitesi, çözülebilir tuz, elektriksel iletkenlik ve değişebilir sodyum yüzdesi değerleri geçirimsiz dolgu materyali için uygun özellikler göstermektedir. Mühendislik özelliklerinden olan kompaksiyon, konsolidasyon, kayma direnci, permeabilite, dispersiflik ve şişme potansiyeli değerleri, mineralojik yapıya uygun davranışlar göstermiş olup, kaolinit, halloysit ve klorit içerikli killi zeminlerin geçirimsiz dolgu materyali olarak kullanılabileceği tesbit edilmiştir. Anahtar Kelimeler : Kompaksiyon, Konsolidasyon, Kayma Direnci, Permeabilite, Dispersiflik, Şişme Potansiyeli, Kil Mineralojisi.

ÖZET TOKAT - BEDİRKALE SULAMA BARAJI ÇEKİRDEK DOLGUSUNDA KULLANILAN KİL MATERYALİN MİNEROLOJİK YAPISININ MÜHENDİSLİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI Ahmet ESMERAY Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Toprak Anabilim Dalı DOKTORA TEZİ 1997 Danışman : Prof.Dr. Mustafa KİLİÇ J^&ctA' ' Jüri : Prof.Dr. Mustafa KILIÇ r : Doç.Dr. Alper DURAK JY(X : Doç.Dr. Metin ARSLAN / Bu araştırmanın amacı; Tokat - Bedirkale sulama barajında kullanılan çekirdek dolgu kil materyalin, mineralojik yapısının mühendislik özelliklerini ne şekilde etkilediğinin belirlenmesidir. Genel olarak araştırma zemini açık işletmeye uygun sert toprak ve yumuşak toprak Masında olup, çakıl, kum, silt ve kilden oluşmuştur. Endeks özelliklerinden tane çapı dağılım derecesi iyi, özgül ağırlık, porozite, boşluk oranı, doğal su içeriği, doygunluk yüzdesi, kıvam limitleri ve aktivite yönünden kriter değerler arasında kaldıkları tesbit edilmiştir. Endeks özelliklere bağlı olarak yapılan sınıflandırma çalışmasında, araştırma zemininin SC ve SC- CL toprak gruplarında ve plastikliği orta inorganik killer sınıfında yer aldıkları belirlenmiştir. Araştırma zemini mineralojik yönden klorit, halloysit ve kaolinit kil tiplerini içermektedir. Kimyasal özelliklerinden organik madde, kireç miktarı, toprak reaksiyonu, katyon değişim kapasitesi, çözülebilir tuz, elektriksel iletkenlik ve değişebilir sodyum yüzdesi değerleri geçirimsiz dolgu materyali için uygun özellikler göstermektedir. Mühendislik özelliklerinden olan kompaksiyon, konsolidasyon, kayma direnci, permeabilite, dispersiflik ve şişme potansiyeli değerleri, mineralojik yapıya uygun davranışlar göstermiş olup, kaolinit, halloysit ve klorit içerikli killi zeminlerin geçirimsiz dolgu materyali olarak kullanılabileceği tesbit edilmiştir. Anahtar Kelimeler : Kompaksiyon, Konsolidasyon, Kayma Direnci, Permeabilite, Dispersiflik, Şişme Potansiyeli, Kil Mineralojisi.