Tarım kredi kooperatiflerindeki yeniden yapılanmanın kooperatif faaliyetlerine etkisi (Tokat Merkez ilçe örneği)

Abstract

1 ÖZET TARIM KREDİ KOOPERATİFLERİNDEKİ YENİDEN YAPILANMANIN KOOPERATİF FAALİYETLERİNE ETKİSİ (Tokat Merkez İlçe Örneği) Ünal KAYA Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi 1999.72 sayfa Danışman: Prof.Dr. Kemal ESENGÜN Jüri : Doç.Dr. Ahmet TURAN Doç.Dr. Adnan ÇİÇEK 28 Haziran 1995 tarihinde yürürlüğe giren 553 sayılı Kanun Hükmünde Kararname Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu'nda yaptığı değişiklikle, kooperatifler ve üst örgütlerinde yönetim kurullarının bütünüyle seçilmiş ortaklardan oluşmasını sağlamıştır. Bu araştırmada değişikliklerin kooperatif faaliyetleri üzerindeki etkileri, Tokat Merkez İlçede faaliyet gösteren kooperatiflerle sınırlı olarak incelenmiştir. Araştırma verileri; ortaklar, yönetim kurulu üyeleri ve kooperatif müdürleriyle yapılan 142 anket ile kooperatiflerin 1991-98 yıllan arasındaki kayıtlarından oluşmuştur. Araştırma verilerinin yorumlanmasında basit yüzde hesaplan ve yıllık ortalama değişimlerden yararlanılmış, ayrıca 1995 öncesi ve sonrası faaliyetler dönemsel olarak karşılaştırılmıştır. Araştırma sonucunda, önceki döneme göre; Kullandırılan toplam kredilerin (reel) arttığı, ertelenmiş kredilerin (reel) azaldığı, Temin ve tedarik edilen girdi miktarlarının önemli ölçüde arttığı, Kâr ve özkaynakların büyüdüğü, personel sayısının pek değişmediği ancak maliyetlerinin (reel) arttığı, belirlenmiştir. Kooperatif ortaklan, henüz yeniden yapılanma ve faaliyetlere etkilerini farkedememişlerdir, hatta kaygılı görünmektedirler. Yeniden yapılanmaya ilişkin Kanun Hükmünde Kararnamenin demokratik kooperatifleşme meselenin halli değil ancak bir başlangıç olduğu anlaşılmaktadır. Anahtar Kelimeler: Kooperatif, Tarım Kredi Kooperatifi, 553 sayılı Kanun Hükmünde Kararname.

11 ABSTRACT THE EFFECT TO THE COOPERATIVE BUSINESSES OF THE REORGANIZATION IN THE AGRICULTURAL CREDIT COOPERATIVE (A CASE STUDY OF CENTRAL DISTRICT OF TOKAT PROVINCE) Ünal KAYA Graduate School of Natural And Applied Science Department of Agricultural Economics Master Thesis Supervisor: Prof.Dr. Kemal ESENGÜN Jury : Assoc. Prof.Dr. Ahmet TURAN : Assoc. Prof.Dr. Adnan ÇİÇEK 553. number government order as law made at 28 June 1995 realized new board of directors selected from members in the cooperatives by changing the law of the agricultural credit cooperatives. In this study, change effect on the cooperative business investigated in the cooperatives taking place central district of Tokat province. The data was obtained from the record occured between 1991 and 1998 years in the cooperatives and partners, principles and members by survey. Besides cooperative businesses realized before 1995 and post 1995 was compared to eachother. In the study, it is determined that the total credit amount to be used increased, the amount of consolidated credit decreased, input amount to be used increased and profit and net source increased. * These developments were not distinguished by the cooperative members. * Goverment order as law related to the reorganization has not solved the problem in the democratic cooperatives but it is a lind of starting point. Key Words: Cooperative, Agricultural Credit Cooperatives, 553 Number Government Order as Law