Tokat ve yöresinde fasulye (phaseolus vulgaris L.)+mısır(zea mays L.) karışık kültürlerinde sorun olan yabancı otlar ve kontrol yöntemlerinin etikleri üzerinde araştırmalar

Abstract

ÖZET TOKAT VE YÖRESİNDE SIRIK FASULYE (Phaseolus vulgaris L.) +MISIR (Zea mays L.) KARIŞIK KÜLTÜRLERİNDE SORUN OLAN YABANCI OTLAR VE KONTROL YÖNTEMLERİNİN ETKİLERİ ÜZERİNDE ARAŞTIRMALAR Nihat TURSUN Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı Doktora Tezi 1999, 127 sayfa Danışman: Prof.Dr.Zeki ÖZER Jüri : Prof.Dr.Zeki ÖZER Jüri : Prof.Dr.F. Nezihi UYGUR Jüri : Doç.Dr.İzzet KADIOĞLU Tokat ve yöresinde mısır, sırık fasulye ve sırık fasulye-mısır karışık ekim alanlarında sorun olan yabancı otların belirlenmesi amacıyla 1996. 1997 ve 1998 yılları vejetasyon dönemlerinde sürveyler yapılmıştır. Uygulanan farklı savaş yöntemlerinin verime olan etkisini belirlemek amacıyla Gaziosmanpaşa Üniversitesi Araştırma Çiftliğinde tarla denemsi kurulmuş ve aşağıdaki sonuçlar bulunmuştur. 1. Tokat ve yöresinde yapılan sürveyler sonucunda mısır ekim alanlarında 1 tohumsuz, 2 monokotiledon ve 27 dikotiledon olmak üzere 30 familyaya ait 85; sırık fasulyede 1 parazitik, 1 tohumsuz, 3 monokotiledon ve 27 dikotiledon olmak üzere 32 familyaya ait 97 ve sırık fasulye-mısır karışık ekim alanlarında ise 3 monokotiledon 27 dikotiledon olmak üzere 30 familyaya ait 89 yabancı ot türü saptanmıştır. 2. %50'nin üzerinde yabancı ot türlerinin sayısı mısırda Merkez ilçede 9, Pazar'da 10, Turhal' 10, Zile'de 7, Erbaa'da 12 ve Niksar'da 10 olarak bulunmuştur. Sırık fasulyede Merkez ilçede 13, Pazar'da 15, Turhal'da 10, Zile'de 9, Erbaa'da 14 ve Niksar'da 12olarak bulunmuştur. Sırık fasulye-mısır karışık ekim alanlarında ise Merkez ilçede 7. Pazar'da 11, Turhal'da 8, Zile'de 7, Erbaa'da 10 ve Niksar'da 11 olarak bulunmuştur. 3. Herbisitlerin etkinliği bakımından Linuron (Afalon WP %47.5) 200 gr/da uygulaması yapılan mısır parsellerinde Amaranthus retrojlexus L.'a %62.19 ve Chenopodium alkımı L.'a %58.13 oranında etkili olmuştur. 40 kg/da CaCN2 uygulaması yapılan mısır parsellerinde Sinapis arvensis %49.17 ve C. album'a. %44.17 oranında etkili olmuştur. 60 kg/da CaCN2 uygulaması yapılan mısır parsellerinde C. arvensis' 'e %86.43, S. arvensis' e %77.15. P. convolvulus'1 a. %47.68 oranında etkili bulunmuştur. Herbisitlcrin etkinliği bakımından Linuron (Afalon WP %47.5) 200 gr/da uygulaması yapılan sırık fasulye parsellerinde C. arvensis'e %86.45 oranında etkili olurken, 40 kg/da CaCty uygulaması yapılan sırık fasulye parsellerinde C. arnensis'e %86.45 oranında etkili bulunmuştur. 60 kg/da CaCN2 uygulaması yapılan sırık fasulye parsellerinde C. arvensis'e %94.43, S. arvensis'e %86.43 ve C. album 'a %44.13 oranında etkili bulunmuştur. Herbisitlerin etkinliği bakımından Linuron (Afalon WP) 200 gr/da uygulaması yapılan sırık fasulye-mısır parsellerinde ise A. retrojlexus' a, %69.84, C. album'a %62.18 ve C. arvensis' e %48.17 oranında etkili bulunurken, 40 kg/da CaCN2 uygulaması yapılan sırık fasulye-mısır parsellerinde S. Arvenss'e %62.13, C. album' 'a %48.19 ve P. convolvulus' 'a %42.83 oranında etkili bulunmuştur. 60 kg/da CaCN2 uygulaması yapılan sırık fasulye- mısır parsellerinde C. arvensis'e %90.66, S. arvensis'e %74.65, P. convolvulus's. %55.62, C. album'a. %48.17 oranında etkili bulunmuştur. 4. Mısırda yıllar ortalamasında en yüksek dane verimi 675.927 kg/da CaCNı + devamlı otsuz parsellerden elde edilmiştir. Bu parsellerde kontrol parsellerine oranla %276.46 oranında verim artışı sağlanmıştır. Sırık fasulyede ise yıllar ortalamasında en yüksek verimi 2938.96 kg/da devamlı otsuz parsellerden elde edilmiştir. Bu parsellerde kontrol parsellerine oranla %361.88 oranında verim artışı sağlanmıştır. Sırık fasulye-mısır karışık ekiminde ise yıllar ortalamasında en yüksek mısır dane verimi 598.433 kg/da devamlı otsuz parsellerden elde edilmiştir. Bu parsellerde kontrol parsellerine oranla %283.78 oranında verim artışı sağlarken, sırık fasulyede ise yıllar ortalamasında en yüksek verimi 1978.52 kg/da 60 kg/da CaCN2 + devamlı otsuz parsellerden elde edilmiştir. Bu parsellerde kontrol parsellerine oranla %285.16 oranında verim artışı sağlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Mısır, fasulye, karışık ekim, herbisit, yabancı ot

Ill ABSTRACT DETERMINATION OF WEED SPECIES AND THEIR INTENSTY IN MIXED FRENCH BEAN-CORN FIELDS IN TOKAT PROVINCE AND AND THE EFFECT OF DIFFERENT WEED CONTROL METHODS APPLIED ON ITS YIELD. Nihat TURSUN Gaziosmanpaşa University Graduate School of Natural and Applied Science Department of Plant Protection PhD Thesis 1999, 127 page Supervisor: Prof.Dr.Zcki ÖZER Jury : Prof.Dr.Zeki ÖZER Jury : Prof.Dr.F. Nezihi UYGUR Jury : Doc.Dr.İzzet KADIO?LU A weed survey was carried out in corn, french bean and mixed french bean-com cultivars grown in Tokat province during the vegetation period of the years 1996, 1997 and 1998. In order to determine the effect of different weed control methods on the yield, field experiments were also conducted in Research Center of Gaziosmanpaşa University located in the same area. The results obtained can be summarised as follows; 1. As a result of survey studies, while 85 weed species belonging to a total of 30 different families, 1 cryptogamae, 2 monocotyledoneaus and 27 dicotyledoneaus were found in corn, 97 weed species belonging to a total of 32 different families, 1 parasitic, 1 cryptogamae, 3 monocotyledoneaus and 27 dicotyledoneaus were found in french bean. Moreover, 89 weed species belonging to a total of 30 different families. 3 monocotyledoneaus and 27 dicotyledoneaus were found in mixed french bean-corn. 2. In corn fields, 9 weed species were found at central district, 10 weed species in Pazar, 10 weed species in Turhal, 7 weed species in Zile, 12 weed species in Erbaa, and 10 weed species in Niksar district. In french bean, 13 weed species were found at central district, 15 weed species in Pazar, 10 weed species in Turhal, 9 weed species in Zile, 14 weed species in Erbaa, and 12 weed species in Niksar district. In mixed french bean-corn fields, 7 weed species were found at central district, 1 1 weed species in Pazar, 8 weed species in Turhal, 7 weed species in Zile, 10 weed species in Erbaa, and 1 1 weed species in Niksar district. The more than 50 % of intensity of these weeds were observed in these districts. 3. In respect of herbicide effectiviness, Linuron (Afalon WP 47.5%) at 200 gr/da had a effect of 62.19 % and 58.13 % on Amaranthus retroflexus L. and Chenopodium album L. respectively in corn plots. CaCN2 at 40 kg/da applied in corn plots had a effect of 49.17 % and 44.17 % on Sinapis arvensis and C. album respectively. CaCN2 at 60 kg/daIV applied in corn plots had a effect of 86.43 %, 77.15 % and 47.68 % on C. arvensis, S. arvensis and P. convolvulus respectively. Linuron (Afalon WP 47.5%) at 200 gr/da applied in french bean plots had a effect of 86.45 % on C. arvense while CaCN2 at 40 kg/da had a effect of 86.45 % C. arvensis. CaCN2 at 60 kg/da applied in french bean plots had a effect of 94.43 %, 86.43 % and 44.13 % on C. arvensis, S. arvensis and C. album respectively. Linuron (Afalon WP 47.5%) at 200 gr/da applied in french bean-corn plots had a effect of 69.84 %, 62.18 % and 48.17 % on S. arvensis, C. album and C. arvensis respectively. CaCN2 at 40 kg/da had a effect of 62.13 %, 48.19 % and 42.83 % on S. arvensis, C. album and P. convolvulus respectively. CaCN2 at 60 kg/da applied in french bean-corn plots had a effect of 90.66 %. 74.65 %, 55.62 % and 48.17 % on C. arvensis, S. arvensis, P. convolvulus and C album respectively. 4. The highest corn yield with 675.927 kg/da as the average of years was found in weedless control plots with CaCN2 at 60 kg/da application. In these plots, the yield increase of 276.46 % was found compared with control plots. In french bean plots, the highest yield was found to be 2938.96 kg/da in weedless control plots. In these plots, the yield increase of 361.88 % was obtained compared with the control plots. In french bean- corn plots, the highest corn yield was found to be 598.433 kg/da in continuously weedless plots. While in these plots, the yield increase 283.78 % was obtained compared with control plots, the highest french bean yield as the average of years was found to be 1978.52 kg/da in continuously weedless plots with CaCN2 at 60 kg/da application. In these plots, the yield increase of 285.16 % was obtained compared with control plots. Key Words: Corn, Bean, Mixed Cropping, Herbicide, Weed.