Serbest yetiştirme (free-range) sisteminin beyaz ve kahverengi yumurtacı genotiplerin yumurta verim ve kalitesine etkisi

Abstract

ÖZET SERBEST YETİŞTİRME (FREE-RANGE) SİSTEMİNİN BEYAZ VE KAHVERENGİ YUMURTACI GENOTİPLERİN YUMURTA VERİM VE KALİTESİNE ETKİSİ Ahmet ŞEKEROĞLU Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı Doktora Tezi 2002, 118 sayfa Danışman: Prof. Dr. Musa SARICA Jüri:Prof. Dr. Mesut TÜRKOĞLU Jüri: Prof. Dr. Musa SARICA Jüri: Prof. Dr. M. Kemal ÖZSOY Jüri:Prof. Dr. Ergün DEMİR Jüri: Doç. Dr. S.Kudret SAYLAM Bu araştırma altlıklı yer ve serbest yetiştirme sisteminin; beyaz (OıTx) ve kahverengi ( GXSX) yumurtacı hibritlerin verim, yumurta kalite, yumurta besin madde özellikleri ile bazı iç organ ağırlıklarına etkisini saptamak amacıyla yapılmıştır. Üzerinde durulan özelliklerden %5 ve %50 verim ağırlığı, şekil indeksi, ak indeksi, Haugh birimi bakımından altlıklı yer sistemi serbest sisteme (PO.05; PO.01); sarı rengi, dalak ve taşlık ağırlığı bakımından da serbest sistem altlıklı yer sistemine (P<0.05; PO.01) göre üstünlük sağlamıştır. Yasama gücü, %5 ve %50 verim yaşı, 52.hafta sonu canlı ağırlık, tavuk- kümes yumurta verimi, yumurta ağırlığı, yere yumurtlama oranı, kirli yumurta oranı, yem tüketimi, yemden yararlanma oranı, yumurta özgül ağırlığı, kabuk kalınlığı, kabuk ağırlığı ve yumurta yüzey alanı, kırılma direnci, kırık-çatlak yumurta oranı, sarı indeksi, yumurta kan ve et lekesi, yumurta kadmiyum, kurşun, vitamin A, vitamin E ve kolesterol içeriğine, sindirim sistemi ağırlığı, ince bağırsak uzunluğu, abdominal yağ ve karaciğer ağırlığına yetiştirme sisteminin etkisi önemsiz bulunmuştur (P>0.05). Kahverengi yumurtacılar beyaz yumurtacılara %5 ve %50 verim yaşı, tavuk-kümes yumurta verimi, yumurta ağırlığı, kirli yumurta oranı, yere yumurtlama oranı, yumurta yüzey alanı, yumurta sarı rengi ve vitamin A miktarı ve karaciğer ağırlığının düşük olması bakımından ( P<0.05; P<0.01); beyaz yumurtacılarda kahverengi yumurtacıya %5 ve %50 verim ağırlığı, şekil indeksi, kabuk kalınlığı, ak indeksi, Haugh birimi, kan ve et lekeli yumurta oranının düşüklüğü, yumurtalarında kadmiyumun miktarının az olması bakımından (PO.05; PO.01) üstünlük sağlamış ve ince bağırsak uzunluklarındaki farklılıklar önemli olmuştur (P<0.05). Diğer özellikler arasında farklılık bulunmamıştır (PO.05). Anahtar Kelimeler: serbest sistem, yumurta verimi, yumurta kalitesi, yumurta kolesterolü, vitaminler, ağır metaller, organ ağırlığı.

II ABSTRACT THE EFFECTS OF FREE RANGE SYSTEM ON EGG PRODUCTIONS END EGG QUALITY OF BROWN AND WITE LAYER GENOTYPES Ahmet ŞEKERO?LU Gaziosmanpaşa Üniversitesi Graduate School of Natural and Applied Science Department of Animal Science A Dissertation 2002, 118 page Supervisor: Prof. Dr. Musa SARICA Jüri: Prof. Dr. Mesut TÜRKO?LU Jüri: Prof. Dr. Musa SARICA Jüri: Prof. Dr. M. Kemal ÖZSOY Jüri: Prof. Dr. Ergün DEMİR Jüri: Doç. Dr. S.Kudret SAYLAM This research has been conducted to compare the differences between free range and deep litter systems on white (OiTx) and brown layers (GXSX) in terms of the production, quality characters and nutritional value of eggs and some internal organs. While the differences was significantly important in favour of deep litter in terms of %5 and % 50 production weight, shape index, albumin index and Haugh unit production (PO.05; PO.01), differences was in favour of free range system in terms of egg yolk yellow tone, spleen and weight of gizzard (P<0.05; P<0.01). Differences on liveability, %5 and % 50 production age, live weight at 52 week, egg production hen-housed, egg weight, ratio of laying ground, ratio of dirty egg, feed consumption, feed efficiency ration, specific gravity of egg, egg shell thickness, egg shell weight, egg surface area, egg breakage strength, ratio of cracked eggs, egg yolk indexes, blood and meat spots, cadmium level, lead level, vitamin A and E, cholesterol, weight of digestive system, length of small intestine, abdominal fat and weight of liver were not significant comparing two systems (PO.05; PO.01). Comparing white egg layers and brown egg layers for the following characters, while brown layers had advantage in terms of %5 and % 50 production age, egg production hen-housed, egg weight, egg weight, ratio of laying ground, ratio of dirty egg, surface area, egg yolk yellow tone, vitamin A, white layers had advantage in terms of %5 and % 50 production weight, shape index, shell thickness, albumin index and Haugh unit production, less blood and meat spot and cadmium level, and length of small intestine (PO.05; P>0.01). There were no differences in terms of other characters investigated (PO.05). Key Words: free range, egg quality, hen's eggs vitamins, cholesterol, toxic metals, viscera weights.