Bazı ceviz çeşitlerinin Niksar ekolojik koşullarında morfolojik, fenolojik ve pomolojik özelliklerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma

Abstract

ÖZET BAZI CEVİZ ÇEŞİTLERİNİN NİKSAR EKOLOJİK KOŞULLARINDA MOROFOLOJİK, FENOLOJİK VE POMOLOJİK ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Mualla AYDIN Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi 2003 - 47 sayfa Danışman Prof. Dr. Yaşar AKÇA Jüri Prof.Dr. Ferhat ODABAŞ Jüri Doç.Dr. Resul GERÇEKCİOĞLU Jüri Doc.Dr. Yakup ÖZKAN Jüri Yrd.Doç. Dr. Yemliha EDİZER Bu araştırma Tokat ili Niksar ilçesinde yer alan bazı standart ceviz çeşitlerinin Niksar ekolojik koşullarındaki adaptasyon yeteneklerini belirlemek amacıyla 2001- 2002 yıllan içerisinde yürütülmüştür. Araştırmada standart çeşitlerden Şebin, Bilecik, Yalova 1 ve Yalova 3 ceviz çeşitlerinin iki yıl süreyle morfolojik, fenolojik ve pomolojik özellikleri incelenmiştir. Fenolojik gözlem sonuçlarına göre çiçeklerime bakımından Yalova 1, Yalova 3 ve Şebin çeşitleri protoandri, Bilecik çeşidi ise protogeni olarak saptanmıştır. İncelenen çeşitlerde ortalama verim Şebin çeşidinde (9.0 kg/ ağaç), Bilecik çeşidinde (6.5 kg/ ağaç), Yalova 1 çeşidinde (5.5 kg/ağaç), Yalova 3 çeşidinde (5.0 kg/ağaç) olarak saptanmıştır. İncelenen çeşitlerde ortalama meyve ağırlığı Yalova 1 çeşidinde 16.04 g, Yalova 3 çeşidinde 17.30 g, Şebin çeşidinde 10.16 g, Bilecik çeşidinde ise 12.20 g olarak tespit edilmiştir.Çeşitlerin ortalama iç ağırlıkları Yalova 1 çeşidinde 8.17 g, Yalova 3 çeşidinde 8.72 g, Şebin çeşidinde 6.56 g, Bilecik çeşidinde 5.92 g ; iç randımanı ise Yalova 1 çeşidinde % 51.45, Yalova 3 çeşidinde %50.28, Şebin çeşidinde % 64.80 ve Bilecik çeşidinde % 48.56 olarak saptanmıştır. Çeşitlerde yan dallarda dişi çiçek oluşum oranı % 20 (Yalova 3) ile % 50 (Şebin) arasında değişmiştir. Her bir yan tomurcuktaki ortalama dişi çiçek sayısı 1.3 (Yalova 3) ve 2.7 (Şebin) arasında belirlenmiştir. Sonuç olarak, Niksar ekolojik koşullarında Şebin çeşidinin verimli bir çeşit olduğu ve Bilecik çeşidinin ise Şebin çeşidi için iyi bir tozlayıcı çeşit olduğu belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Adaptasyon, Niksar, Verim, Ceviz

11 ABSTRACT MORPHOLOGICAL, PHENOLOGICAL AND POMOLOJICAL CHARACTERS OF SOME WALNUT CULTIVARS GROWN IN NİKSAR Mualla AYDIN Gaziosmanpaşa University Gradute School of Natural and Applied Science Department of Horticultural Science Master Thesis 2003 - 47 pages Supervisor Prof.Dr. Yaşar AKÇA Jury Prof.Dr. Ferhat OD ABAS Jury Doç.Dr. Resul GERÇEKCİO?LU Jury Doc.Dr. Yakup ÖZKAN Jury Yrd.Doç.Dr. Yemliha EDİZER This experiment was carried out to determine the adaptation capability of some walnut cultivars in Niksar ecological condition in 2001-2002. In the experiment, the morphological, phenological and pomological characters of Şebin, Bilecik, Yalova 1 and Yalova 3 cultivars were evaluated. According to phenological observations, Yalova 1, Yalova 3 and Şebin cultivars showed protoandrious, and Bilecik was protogenious. The mean yield per tree of cultivars were as followed; Şebin (9.0 kg/tree), Bilecik (6.5 kg/tree), Yalova 1 (5.5 kg/tree) and Yalova 3 (5.0 kg/tree). The mean nut weights were 16.04 gr, 17.30 gr, 12.20 gr and 10.16 gr for Yalova 1, Yalova 3, Bilecik and Şebin, respectively. Kernel weights were varied between 5.92 gr (Bilecik) and 8.72 gr (Yalova 3). Yalova 1 and Şebin had 8.17 gr and 6.56 gr of kernel weights. Kernel ratios were %51.45 (Yalova 1), %50.28 (Yalova 3), %64.80 (Şebin) and %48.56 (Bilecik). The ratio of lateral buds carrying female flower were between % 20 (Yalova 3) and % 50 (Şebin). The number of female buds on the lateral buds varied from 1.3 (Yalova 3) to 2.7 (Şebin). Consequently, Şebin is productive with high yield in Niksar ecological conditions, and Bilecik is a good pollinator for Şebin. Key words: Adaptation, Niksar, Yield, Walnut.