Türkiye`de mantar piyasası ve hanehalkı mantar tüketim davranışları (Antalya ili kentsel alan örneği)

Abstract

Tarım ürünleri Türkiye'nin önemli gelir kaynaklarından biridir. Mantar yetiştiriciliği, uygun koşullar sağlandığında yıl boyu üretim yapılabilen karlı bir tarım koludur. Yenilebilir mantarlar da tarım ürünlerinden olup, yapılacak teşvik ve düzenlemelerle üretim ve ihracatının daha da artabileceği düşünülmektedir. Bu çalışmada Türkiye'de yenilebilir mantarların piyasası araştırılmış ve sorunları ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bu amaç doğrultusunda Türkiye'de üretilen mantarın Dünya piyasasındaki yeri ve önemi de incelenmiştir. Türkiye mantar üretiminde Dünya'da 18. sırada yer almaktadır. Ancak Türkiye'de doğal olarak ta yetişme imkanı olan mantarların ülke ekonomisine katkısı ülkenin sahip olduğu potansiyelin oldukça gerisindedir. Bu bağlamda mantarlardan elde edilecek gelirin artırılması için üretim kapasitesinin artırılması ve doğadan toplama konusunda toplumu bilinçlendirmenin yanında, ticarette geleneksel yöntemlerle beraber modern ihracat pazarlaması yöntemlerine de başvurma ve markalaşma önemli hususlardandır. Diğer taraftan çalışmada Türkiye'de önemli bir mantar üretim merkezi olan Antalya ilindeki hanehalkının mantar tüketim davranışları ve bu davranışı etkileyen faktörler incelenmiştir. Bu anket çalışması 2014 yılı şubat ayında 300 hanehalkı ile gerçekleştirilmiştir. Ankete katılan bireylerin ortalama yaşı 41 ve hanehalkı genişliği 2,7 olarak hesaplanmıştır. Hanehalkının ortalama aylık geliri 2 296 TL ve ortalama gıda harcamaları ise 354 TL'dir. Araştırma bulgularına göre hanehalkının % 73'ü mantar tüketmektedirler ve kişi başı ortalama aylık 560 gr mantar tüketildiği belirlenmiştir. Mantar tüketiminin arttırılması için tüketici bilincinin geliştirilmesi, tüketim alışkanlıklarının geliştirilmesi ve tüketim alanlarının arttırılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Agricultural products are one of Turkey's most important sources of income. When the appropriate conditions are provided, the mushroom cultivation can be done year-round production is a profitable branch of agriculture. The edible mushrooms are agricultural products, and the production and export is expected to increase further with arrangements and incentives to be made. In this study, the market of edible mushrooms in Turkey has been investigated and has tried to put its issues. For this purpose, the place and importance in the world market of the mushrooms produced in Turkey are also examined. Turkey is 18th in the production of mushrooms in the world. However, the fungus the opportunity to grow naturally in Turkey contributes to the economy of the country is far behind of the potential of the country. In this context, to increase the revenue to be derived from fungi, in addition to increasing production capacity and the public awareness comes to picking from nature, the usage of the modern export marketing methods together with the traditional method in trade and the branding are one of the important considerations. Moreover in this study, the mushroom consumption behavior of households in Antalya, which is an important production center in Turkey, and the factors affecting this behavior were investigated. In February of 2014, this survey was carried out with 300 households. The average age of individuals who participated in the survey and households width were calculated as 41 and 2.7, respectively. The average monthly income of households and average food expenditures were 2 296 TL and 354 TL, respectively. According to research findings, the 73% of households consume mushrooms and it is determined that the monthly average 560gr mushroom per person was consumed. To increase the consumption of mushrooms, the results needing the development of consumer awareness, the development of consumption habits and increasing of consumption areas were obtained.