Anaç çapının tüplü asma fidan randımanı, kalitesi ve bağda fidan gelişimi üzerine etkisi

Abstract

Çoğaltma materyali olarak kullanılan çelik ve kalemlerinin miktarı kadar kalitesi de aynı derecede önemlidir. Çoğaltma için en iyi çelik uzunluk ve kalınlığı araştırmalarla belirlenmektedir. Çelik uzunluğu bölge ve toprak tipine göre 30-40 cm arasında değişmektedir. Bu araştırmada, aşılı asma fidanı üretimi ve bağda tüplü fidanların gelişimi üzerine çelik çaplarının etkileri araştırılmıştır. 5 BB, 1103 P ve 110 R anaçlarına ait odun çelikleri çaplarına göre üç boya (6-9 mm,10-13 mm, 14 mm≤) tasnif edildi, daha sonra Narince çeşidi ile omega aşı makinesi ile aşılandı. Aşılı çeliklerin kallus ve köklenme performansı, fidan randımanı, tüplü asma fidanlarının sürgün ve kök gelişme performansı ile bağda yetişen fidanların büyüme performansları ölçülmüştür. 5 BB ve 1103 P anaçlarında çap arttıkça aşı bölgesinde çepeçevre (%) kallus oluşumu azalmıştır. Üç anaçta da aşılı çeliklerin bazal kısmında genellikle çelik çapı arttıkça kallus oluşumu artarken kök oluşumu azalmıştır. Toplam fidan randımanları % 94-98 arasında; birinci boy fidan randımanı % 60-90 arasında değişmiştir. 5 BB ve 1103 P anaçlarında çap arttıkça toplam ve birinci boy fidan randıman değerleri düşmüştür. Tüplü fidanlarda 5 BB ve 1103 P anaçlarında çelik çapı arttıkça sürgün yaş ağırlığı artarken, kök yaş ağırlığı azalmıştır. Tüplü fidanlarda 5 BB ve 1103 P anaçlarında çelik çapı arttıkça sürgün yaş ağırlığı artarken, kök yaş ağırlığı azalmıştır. Bağda fidanların gelişimi açısından en iyi performansı 5 BB de 10-13 mm; 1103 P de14 mm≤ ve 110 R'de 6-10 mm çelik çapına sahip fidanlar vermiştir. Aşı makineleri uygunsa çapı 18 mm'ye kadar olan çelikler fidan üretiminde kullanılabilir.

In grapevine propagation, dormant cutting quality of rootstock and scion is as equally important as the quantity. The best length and diameter of cuttings for propagation were determined by researches. Cuttings should be at least 7-12 mm in diameter at the top. The length can vary from 30 to 40 cm, depending on location and soil type. In this study, the effects of rootstock diameter on the grafting grapevine production and growth of potted grapevine plants in vineyard were investigated. The dormant cuttings of 5BB, 1103 P and 110 R rootstocks were grouped by their diameters (6-9 mm,10-13 mm, 14 mm≤), then scions of Narince cultivars were grafted by omega grafting machine on rootstock cutting. The callusing and rooting perfomance of grafted cuttings, final take of potted grafted saplings and growth performances of shoot and root of grapevine plants in vineyard were evaluated. The ratios (%100) of round callusing on graft union in 5BB and 1103 P rootstock decreased with increasing of cutting diameters. The callusing formation on basal union in three rootstocks increased with increasing of cutting diameters, but root formation decreased. Total final take ratios ranged from 94 % to 98%; the final take of the first grade ranged from 60% to 90 %. The ratios of total and first grade final take decreased with increasing in cutting diameters. The shoot fresh weight in potted grapevine saplings of 5BB and 1103 P rootstocks increased with increasing of cutting diameters, but root fresh weight decreased. The best performance in vineyard was obtained 5BB, 1103 P and 110 R rootstocks having 10-13 mm, 14 mm≤ and 6-10 mm cutting diameters, respectiely. When appropriate, the graft machine could be effectively used in the production of grapevine saplings with a diameter of cutting up to 18 mm.