Karadut odun çeliklerinde çelik kalınlığının köklenme ve fidan performansı üzerine etkisi

Abstract

Çalışmada karadut odun çeliklerinde çelik kalınlığının köklenme ve fidan performansı üzerine etkisi incelemiştir. Kasım döneminde alınan odun çelikleri çap kalınlığına göre üç gruba ayrılarak, 5000 ppm IBA çözeltisine beş saniye batırılmış ve daha sonra alttan ısıtmalı perlit ortamına üç tekerrürlü olarak dikilmiştir. Köklendirme ortamında 90 gün bekletilen çeliklerde köklenme yüzdesi, kök sayısı ve kök uzunluğu ölçülerek; çelik çapı ve çelik ağırlığı ile köklenme verileri arasındaki ilişki regresyon analizi ile incelenmiştir. Köklenen çeliklerin çelik çapı ve çelik ağırlığı yanında kök sayısı ve kök uzunluğu kaydedilen köklü çeliklerin her biri başlangıç verileri ile birlikte etiketlenerek, 1:1:1 oranında torf : perlit : toprak içeren 10 litrelik torbalara dikilmiş ve vegetatif büyümenin durduğu dönemde; köklenmiş çeliklerin, toprak seviyesindeki çap, bitki boyu, toplam sürgün uzunluğu, yan sürgün sayısı, toplam yaprak sayısı ve fidan ağırlıkları olarak ifade edilecek fidan kalitesi üzerine başlangıçtaki çelik çapı ve çelik ağırlığı, çelik başına kök sayısı ve kök uzunluğunun etki payları çoklu regresyonla değerlendirilmiştir. Çalışmada ince (6-10 mm) çeliklerde köklenme yüzdesi % 28.18, orta (10-15 mm) kalınlıktaki çeliklerde köklenme yüzdesi % 63.70 ve kalın (15-20 mm) çeliklerde de % 100 olarak belirlenirken, çelik çapı dikkate alınmadığında tüm çeliklerde köklenme oranı % 47.11 olarak tespit edilmiştir. Çelik kalınlıklarına göre oluşan köklenme oranları arasındaki fark önemli bulunurken, çelik çapı ile köklenme performansına ait veriler arasında doğrusal bir ilişki belirlenememiştir. Yine fidan performansını ifade etmek amacıyla ölçülen fidan ağırlığı, fidan kök sayısı, fidan kök uzunluğu, fidan kök çapı, fidan sürgün uzunluğu, fidan sürgün çapı, fidan boğum sayısı ve fidan yaprak sayısı ile çeliklerde ölçülen çelik çapı, çelik ağırlığı, çelik kök sayısı, çelik kök uzunluğu arasındaki ikili ve çoklu regresyonlarda çoğunlukla düşük ilişkiler saptanmıştır.

The study examined the effect of wood cutting thickness on rooting and sapling performance in black mulberry. The wood cuttings taken in November, classified into three groups according to their diameter, immersed in a 5000 ppm IBA solution for five seconds, and then planted in a sub-heated perlite condition with three replicates. Rooting ratio, number of roots and root length were measured in cuttings which were kept in perlite for 90 days. Correlation between cutting diameter and cutting weight with rooting data was examined by regression analysis. Rooted cuttings were planted into the 10 liter pots containing 1: 1: 1 ratio of peat: perlite: soil mixture after labeling cutting diameter, cutting weight, root number and root length of each rooted cutting as initial data. When vegetative growth was stopped; the effects of initial cutting diameter, cutting weight and root characteristics on the sapling quality expressed as plant diameter, weight and height, root length and number, shoot number, total leaf number were evaluated by multiple regression. In the study, while rooting rate in all cuttings was found to be 47.11%, the percentage of rooting was determined in thin (6-10 mm) cuttings as 28.18%, in middle thick (10-15 mm) cuttings as 63.70 and 100% in thick (15-20 mm) cuttings. Although, the difference between rooting rates according to cutting thicknesses was found to be significant, no linear relationship was found between cutting diameter, cutting weight with rooting performance data. There were also low bilateral and multiple regression identified in relations between the initial data like cutting diameter, cutting weight, root number and root length of rooted cuttings with sapling quality expressed as plant diameter, weight and height, root length. and number, shoot number, total leaf number.