Okul öncesinde mental aritmetik eğitiminin öğrencilerin görsel algı düzeylerine ve okul olgunluk düzeylerine etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, abaküsle mental aritmetik eğitiminin okul öncesi 4 - 6 yaşındaki öğrencilerin görsel algı düzeylerine ve okul olgunluğu ile ilgili gelişim düzeylerine etkisi incelenmiştir. Araştırmada nitel ve nicel araştırma modelleri bir arada kullanılmıştır. Araştırmanın deneysel kısımında, deney grubu ile kıyaslamak amacıyla benzer özelliklere sahip öğrencilerden oluşan kontrol grubu seçilmiştir. Nitel araştırma boyutunda ise deney ve kontrol grubundaki öğrencilerin gelişim raporları ve veli anket sonuçları kullanılmıştır. Araştırmada öğrencilerin görsel algı düzeylerini ölçmek amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen `Görsel Algılama Ölçeği`; okul olgunluğunun tespit edilmesi amacıyla ise `Ankara Gelişim Tarama Envanteri` kullanılmıştır.Araştırma grubunu, 2013-2014 eğitim öğretim yılında Tokat'taki MEB'e bağlı bir anaokulunda öğrenim gören 60 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışma grubu, 4 - 6 yaşlarındaki öğrencilerden oluşmaktadır. Bu öğrencilerin gruplara göre dağılımı şöyledir. Deney grubu= 20; Görsel Algılama Ölçeği Kontrol Grubu (KG1)= 20 ve Ankara Gelişim Tarama Envanteri Kontrol Grubu (KG2)= 20 olmak üzere toplamda 60 öğrencidir. Deney grubu gönüllü öğrencilerden oluşurken, kontrol grupları deney grubu dışındaki öğrencilere uygulanan öntest sonucunda, deney grubuna eşdeğer öğrencilerden seçilmiştir. Grupların denk olup olmadığına Levene ve Scheffe Testleri ile bakılmıştır. Her iki testten elde edilen bulgular, grupların homojen olduğunu ve başlangıçta grupların bir birine denk olduğunu ortaya koymuştur.Araştırma verileri, abaküsle mental aritmetik eğitiminin başında ve sonucunda uygulanan test sonuçları ile yılsonu öğrenci gelişim raporları ve veli anket sonuçlarının analizinden elde edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda elde edilen verilerin parametrik testlerin koşullarını sağladığı tespit edilmiştir. Bundan dolayı verilerin çözümlenmesinde ilişkili ve ilişkisiz grup t-testi, yanında anova testi, aritmetik ortalama, standart sapma ve içerik analizi gibi anlam çıkarıcı istatistikler de kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, abaküsle mental aritmetik eğitiminin 4 - 6 yaş grubundaki çocukların görsel algılama, ayırtetme, şekil-zemin ayrımı, eşleştirme ve dikkat becerilerini geliştirdiği tespit edilmiştir. Abaküsle mental aritmetik eğitimi alan öğrencilerin genel gelişim düzeyleri, dilsel gelişim düzeyleri, ince motor gelişim düzeyleri, sosyal beceri ve özbakım ile ilgili gelişim düzeylerinin bu eğitimi almayanlardan daha hızlı olduğu, ancak bu farkların iki grup arasında anlamlı sayılabilecek bir düzeyde olmadığı tespit edilmiştir. Buna karşın mental aritmetik eğitiminin çocuğun kaba motor gelişim düzeyine her hangi bir etkisi bulunamamıştır. Araştırma sonuçlarına cinsiyet ve yaş faktörünün etkisinin olup olmadığına anova testi ile bakılmıştır. Deney ve kontrol gruplarının sontest toplam puanlar arasında yapılan anova testi sonucunda her iki grubun da sontest toplam puanları üzerinde cinsiyet faktörünün etkili olmadığı sonucu ortaya çıkmıştır. Araştırma sonucuna göre, abaküsle mental aritmetik eğitiminin, çocuğun dikkatini yoğunlaştırmasına katkı sağlayarak onun görsel algı düzeyini geliştirdiği tespit edilmiştir. Bununla birlikte alanyazında yapılmış çeşitli deneysel çalışmaların bu araştırma sonuçlarını desteklediği tespit edilmiştir. Bu çalışmalara göre, mental aritmetik eğitimi alan çocuklar, eğitim almayan çocuklara göre matematiksel işlemleri daha kısa sürede ve daha doğru yapmaktadır. Abaküsle mental aritmetik eğitiminin beyinsel aktivitilere doğrudan etki ederek beynin farklı bölgelerindeki fonksiyonel bağları arttırdığı ve çocuğun dikkatini daha iyi yoğunlaştırabildiğini kanıtlanmıştır. Mental abaküs hesaplamalarının beyinde özel tepki kalıpları oluşturarak çocukların aritmetik becerilerine önemli katkı sağladığı tespit edilmiştir. Araştırmalar, genelde rakamsal mental işlemler görevi sırasında abaküs eğitimi alan kişilerin beyinlerinin görsel mekânsal kısımında daha çok sinirsel aktivite meydana geldiğini göstermiştir. Araştırma sonuçları, mental aritmetik eğitiminin çocuğun beynin daha fazla bölgesini harakete geçirdiği, fotografik ve uzamsal hafızayı güçlendirdiği, dikkatin yoğunlaştırılmasına katkı sağladığı, matematiksel işlemelerin daha kısa sürede ve doğru bir şekilde yapılmasını sağladığı, görsel algılama düzeyini geliştirtiği, sözel ve sayısal belleği geliştirdiğini göstermiştir. Bulgular, bu araştırmanın sonuçlarını doğruladığını ve desteklediğini göstermektedir.Anahtar Sözcükler : Mental aritmetik, mental abaküs, görsel algılama, okul olgunluğu, okul öncesi ,

In this research, the effect of abacus mental arithmetic training (mental abacus) on the visual perception and school matureness development level of the students was investigated. A combination of qualitative and quantitative research models are used in the study. In the experimental part of the study, a control group consisting of the students with similar features was selected to be compared with the experiment group. In the qualitative development part the development reports of the students in the experiment and control groups and the parent survey results were used. The `Visual Perception Scale` developed by the researcher was employed to measure visual perception level and `Ankara Developmental Screening Inventory` was used to determine the school matureness. Some 60 students attending a kindergarten in Tokat district of Ministry of Education in the academic year 2013-2014 constitute the population used in this research. The study group consists of students of ages 4 to 6. The distribution of students to the groups is as follows: The experiment group = 20, Visual Perception Scale Control Group (KG1) = 20 and Ankara Developmental Screening Inventory Control Group (KG2) = 20, a total of 60 students. While the experiment group consists of volunteer students, the control groups were selected from students equivalent to the students in experiment group by applying a test to the remaining students. In order to determine if the groups are equivalent, Levene and Scheffe tests were performed. Data obtained from both tests reveal that the groups are homogeneous and equivalent initially. Research data was obtained by analyzing the tests applied before and after abacus mental arithmetic training, year-end development reports of the students and parent survey results. It was determined that data acquired from this analysis had satisfied the conditions of parametric tests. Therefore related and independent samples t tests, ANOVA test, arithmetic mean, standard deviation, and content analysis were utilized to analyze data. According to the survey, Abacus mental arithmetic education of children between ages 4 to 6 improves the visual perception, pattern discrimination, figure-ground discrimination, matching and attention skills in the children. The linguistic, fine motor and general development levels, and development levels related to social skills and self-care of the students who are trained in abacus mental arithmetic are faster than untrained students; however the differences between these two groups are not significant. Whereas, no effect on the child's rough motor development level by mental arithmetic training was found. ANOVA test was used to check whether gender and age had an effect on the results. According to the ANOVA test applied to the re-test scores of experiment and control groups gender factor does not effect the outcome.According to the study, Abacus mental arithmetic training increases the perception level of the child by contributing to the concentration of the child. Besides, various experimental studies in the literature support the results of this research. According to these studies, children with mental arithmetic training perform mathematical operations faster and more accurately than the children with no such training. It was proven that abacus mental arithmetic training increased the functional connections in different regions of brain and the concentration of the child by effecting the brain activities directly. It was shown that mental abacus calculations contributes greatly to the arithmetic skills of the children by creating specific response patterns in the brain. Investigations revealed that more neural activity was occurred on the visual-spatial perception regions of the brains of people with abacus mental arithmetic training during numerical tasks. Research results showed mental arithmetic training activated more regions of the child's brain, strengthened his photographic and spatial memory, contributed to increase his attention span, enabled him to perform the mathematical operations more quickly and accurately, improved his visual perception level, and enhanced his verbal and numerical memory. The findings confirm and support the results of this study.Keywords : mental arithmetic, mental abacus, visual perception, school readiness, preschool