Eğitim kurumlarına müdür seçiminde uygulanan sözlü sınava katılmış adayların sınava ilişkin görüşleri

Abstract

Bu araştırmanın amacı, eğitim kurumlarına müdür seçiminde uygulanan sözlü sınava katılmış adayların sınava ilişkin görüşlerini incelemek, araştırmanın bulgularına dayalı olarak uygulamaya ilişkin önerilerde bulunmaktır. Araştırma nitel araştırma yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 27–29 Ağustos 2013 tarihleri arasında Tokat İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından yapılan sözlü sınava katılmış 126 müdür adayından 30 eğitim kurumu yöneticisi oluşturmaktadır. Bu çalışmada yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırma verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen görüşme formu ile yüz yüze görüşme yöntemi kullanılarak toplanmıştır. Veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir.Sözlü sınav konuları ile ilgili olarak katılımcılar örnek problem durumu verilerek çözüm önerisi istenmesi gerektiğini ve konular arasında yer alan yeniliklere ve teknolojik gelişmelere hâkimiyet konusunda bilgisayarda temel düzeyde uygulama yapılması gerektiğini belirtmişlerdir. Ayrıca katılımcılar sözlü sınav konuları arasında yer alan mevzuat bilgisi ve uzmanlık düzeyi konusunun yazılı sınavda değerlendirildiği için konular arasından çıkarılması gerektiğini ifade etmişlerdir.Sözlü sınav uygulamasının olumlu yanları ile ilgili görüşler incelendiğinde, katılımcıların yazılı sınavla ölçülemeyen yeterlilikler ölçüldüğü için sözlü sınav uygulamasını olumlu bulduğu görülmüştür.Sözlü sınav uygulamasının olumsuz yanları ile ilgili görüşler arasında katılımcılar tarafından ifade edilen en önemli olumsuzluğun siyasi etki ve adam kayırma olduğu saptanmıştır. Sözlü sınavın olumsuz yanlarının düzeltilmesi için katılımcılara önerileri sorulduğunda görüntülü ve sesli kayıt yapılması gerektiği yönündeki görüşlerin ağırlıklı olarak dile getirildiği saptanmıştır. Sözlü sınav uygulamasının okul müdür atamasına etkisi ile ilgili görüşler incelendiğinde katılımcıların sözlü sınavın yazılı sınav kadar nesnel olmadığı için değerlendirmedeki etkisinin azaltılması yönünde görüş bildirdikleri görülmüştür.Sözlü sınav komisyonuna seçilecek üyelere ilişkin katılımcılara önerileri sorulduğunda komisyonda akademik personel bulunması gerektiği yönündeki görüşlerin ağırlıklı olduğu görülmüştür. Bunun yanında katılımcılar komisyonda psikolog bulunması gerektiği yönünde görüş belirtmişlerdir. Komisyon üyelerinin farklı illerde görev yapan yöneticilerden seçilmesi ve üyelerin değerlendirme ölçütleri konusunda uzmanlığı olması gerektiği yönündeki görüşler ağırlık olarak ifade edilen diğer önerilerdir.Araştırma sonuçlarına dayalı olarak, sözlü sınav uygulamasının değerlendirme ölçütlerinin yeniden gözden geçirilerek yöneticilerin farklı becerilerini ölçebilecek sorulara yer verilmesi, sözlü sınav komisyonuna seçilecek üyelerde deneyim, uzmanlık gibi ölçütler aranması önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Okul yöneticisi, okul müdürü seçimi, sözlü sınav

The purpose of this research is to examine the opinions of candidates having taken part in the oral exams carried out to select principals for the institutions of education, and to make recommendations based on the data gathered from the research.The research has been carried out on the basis of qualitative research. The workgroup of the research team is comprised of 126 principal candidates, all of whom have taken part in oral exams carried out by Tokat directorate of national education between the 27th of august and 29th of august 2013 and 30 of whom were interviewed for this research. In this work, semi-structured interview technique was used. The data was collected through face to face interviews by the help of the interview form improved by the researcher. Gathered data was analyzed through the content analysis method.On the criteria of oral exam evaluations; having been given examples of problem situations, it was expressed that the participants come up with solutions to those problems. It was stated that the participants were asked to practice their computer skills at a basic level with respect to the control over the technological developments and innovations, which are among the criteria. It was expressed that the subject of legislation knowledge and the level of expertise which are among the criteria of oral examination be excluded due to the fact that they are going to be evaluated in the written exams.When the opinions about the positive sides of the oral exam application were examined, the participants found the application of oral exams positive on account of the fact that the qualifications not having been noticed through written examinations can be evaluated by the help of the oral exams.When the opinions about the negative sides of the oral exams were examined, the number one negativity expressed by the participants is that of favoritism and political impact. When the participants were asked for their suggestions to correct the negative sides of the oral exams, such views as video recordings and voice recordings have to be done have been heavily expressed.When the opinions on the effect of the oral exam application over the appointment of principals were examined, participants expressed that because the oral exams are not as objective as the written ones, the effect of oral exams should be decreased in the evaluation process.When participants are asked for their suggestions regarding the candidates who are going to be selected to the oral exam committee, it has been expressed heavily that there must be an academic staff in the committee, at the same time the participants suggested that there be a psychologist in the committee. The other suggestions are such that committee members should be from the administrators serving in different provinces and they should have an expertise on the criteria of evaluation.Based on the results of the research, it is suggested that the criteria of oral exam evaluations be reviewed anew and that questions which can measure different abilities of the principals should come up in the exams, and that such criteria as expertise and experience be asked for the candidates to be selected to the oral exam committee.Key Words: School administrators, Principal selection, oral exams.