Analoji yönteminin öğrencilerin fen başarısına, tutumuna ve yaratıcılığına etkisi

Abstract

Bu araştırmada, ortaokul 7. sınıf fen bilimleri dersi `Vücudumuzda Sistemler` ünitesinde öğrencilere uygulanan analoji yönteminin öğrencilerin fen akademik başarılarına, fen bilimlerine karşı tutumlarına ve yaratıcılıklarına etkisi incelenmiştir. Araştırmada, öğrencilerin akademik başarılarını, fen bilimlerine karşı tutumlarını ve bilimsel yaratıcılık düzeylerini ölçmek için sırasıyla araştırıcı tarafından hazırlanan `Fen Akademik Başarı Testi (FABT)`, Yanık (2007) tarafından geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılan `Fen Bilimleri Tutum Ölçeği (FBTÖ)`, Hu ve Adey (2002) tarafından geliştirilip Deniş Çeliker'in (2012) Türkçeye uyarladığı `Bilimsel Yaratıcılık Ölçeği (BYÖ)` kullanılmıştır. Araştırma ön test-son test eşleştirilmiş kontrol gruplu yarı deneysel desen olarak, 2014-2015 eğitim-öğretim yılı ikinci döneminde, Samsun iline bağlı Atakum ilçesinde uygun örnekleme you ile belirlenen ortaokuldaki 7. sınıf öğrencilerine uygulanmıştır. Seçilen okulda bir deney ve bir kontrol grubu belirlenmiş, ünite konuları kontrol grubuna öğretim programının ön gördüğü yöntemlerle, deney grubuna ise öğretim programının ön gördüğü yöntemler analojilerle desteklenerek işlenmiştir. Araştırmaya 28 öğrenci deney grubundan ve 22 öğrenci kontrol grubundan olmak üzere toplam 50 öğrenci katılmış, uygulama 8 hafta boyunca 18 saat sürmüştür. Araştırmada elde edilen bulgular, deney grubuna uygulanan analoji yönteminin öğrencilerin öğrenmelerini kolaylaştırarak fen akademik başarılarını arttırdığını ve bilimsel yaratıcılık düzeylerini olumlu yönde etkilediğini göstermiştir. Ancak her iki yöntemin de öğrencilerin fen bilimlerine karşı tutumlarında anlamlı bir etkisinin olmadığı görülmüştür. Uygulama için hazırlanan analoji destekli ders planı (EK-6) ve analojilerin fen bilimleri öğretmenleri için rehber materyal olarak kullanılabileceği ve diğer üniteler için daha yaratıcı analojiler oluşturmaya teşvik ederek katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Yaratıcılık, analoji yöntemi, yarı deneysel desen.

In this study the effect of analogy method applied on the students through secondary seventh grade physical science unit `Systems in Our Body` on the students' science academic success, attitudes and creativity was examined. In order to examine the students' academic success, attitudes to physical science and scientific creativity levels, `Science Academic Success Test (SAST)` prepared by the researcher, `Science Attitude Scale (SAS)` validity and reliability studies were conducted by Yanık (2007) and ` Scientific Creativity Scale (SCS)` developed by Hu and Adey (2002) and adapted to Turkish by Deniş Çeliker (2012) were respectively applied. The study as the randomized pre test-post test control group quasi-experimental design was conducted on the secondary seventh grade students in the school determined by convenience-sampling method in Atakum, county of Samsun, in secondary term of 2014-2015 academic year. Experimental and control groups were determined in this school, the unity was applied in control groups through curriculum based methods and in experimental groups through analogy-based curriculum methods. 50 students were included in the study as 28 students in the experimental group and 22 students in control group; and implementation lasted 18 hours through eight weeks. The findings of this study shows that analogy method applied on the experimental group has increased the students' science academic success easing their learning and affected their scientific creativity levels in a positive way. However, it has been seen that both methods have no meaningful effect on the students' attitudes to science. It was expected that analogy-aided course plan used for the study (Appendix-6) and analogies used will be applied as a guide material for science teachers and will contribute to form more creative analogies for other units. Keywords: Creativity, analogy method, quasi-experimental design.