Okul güvenliğinin sağlanmasında nöbetçi öğretmen uygulamasına ilişkin öğretmen görüşleri

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okul güvenliğinin sağlanmasında nöbet uygulaması ile ilgili öğretmen görüşlerini belirlemek ve bu görüşler doğrultusunda elde edilen bulgulara bağlı olarak öğretmenlerin uygulamadaki nöbet göreviyle ilgili önerilerde bulunmaktır. Çalışma grubunu, 2014-2015 Eğitim-Öğretim yılında Amasya ili merkez ortaokullarından 10'unda görev yapmakta olan 17 erkek ve 13 kadın olmak üzere 30 öğretmen oluşturmaktadır. Çalışma nitel araştırma yöntemiyle yapılmıştır.Araştırmada yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış ve görüşme soruları literatür taraması yapıldıktan sonra alt amaçlar göz önünde bulundurularak uzman görüşü de alınarak hazırlanmış, veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir.Öğretmenler güvenli okulu, öğrencilerin ve personelin huzur içerisinde çalıştığı, öğrenci ve çalışanların güvende olduğu ve korku ve endişenin olmadığı, öğrenci, öğretmen ve çalışanların sağlık ve can güvenliğini koruyabilecek donanıma sahip, fiziksel ve sosyal koşulları eğitim- öğretime uygun olan okul olarak tanımlamışlardır.Okul güvenliğini sağlamada nöbet uygulamasının önemli bir yeri olduğunu ifade eden öğretmenler; nöbet görevinin öğrencilerin kaza geçirme ve yaralanma risklerini azalttığını belirtmişlerdir. Diğer taraftan, öğretmenler nöbet uygulamasının öğrencilerde sürekli gözetlenme hissi ile baskı ve tedirginlik hissi oluşabileceğini belirtmişlerdir. Ayrıca nöbet uygulamasının öğretmenleri hem fiziksel hem de psikolojik olarak yorduğu ve buna bağlı olarak performanslarının düştüğü elde edilen bulgular arasındadır. Nöbet görevi esnasında öğretmenlerin yaşadığı olumsuz olaylarla ilgili bulgularda, öğretmenler yaşadıkları olayların öğrencilerin dikkatsizliğinden, bilinçsiz davranışlarından, birbirleriyle kavga etmelerinden kaynaklandığını belirtmişler ve bazı olayların okulun fiziksel yapısından, bazılarının ise okul dışı etkenlerden kaynaklandığını ifade etmişlerdir.Nöbet uygulamasının iyileştirilmesi adına neler yapılabileceği ile ilgili önerilerde bulunan öğretmenler, Milli Eğitim Bakanlığı'nın nöbet karşılığı öğretmene ücret vermesi gerektiğini, nöbet görevi için öğretmen dışında kişilerin görevlendirilmesi ve nöbet uygulamasıyla ilgili seminer veya hizmetiçi eğitim kursları düzenlemesi gerektiğini ifade etmişlerdir. Okul yönetiminin yapması gerekenler ile ilgili öneriler; bütün sorumluluğu öğretmenin üzerine yıkmaması, gerekli fiziki önlemlerin alınmasını sağlaması, nöbet tutan öğretmenlerin takibini iyi yapması, nöbet tutan öğretmenin ders yoğunluğunu ayarlaması, ödül sistemi uygulaması ve nöbet tutulan yerlerde birden fazla öğretmen görevlendirmesi konusunda olmuştur. Öğretmenlerin yapması gerekenlerle ilgili önerilerde ise nöbetinde hassas davranması ve görevini hakkıyla yerine getirmesi olarak ifade edilmiştir. Sonuç olarak uygulamadaki nöbet sistemiyle ilgili iyileştirme çalışmaları yapılarak gerektiğinde nöbet esnasında öğretmenlere yardımcı olacak personel bulundurulması sağlanabilir.Anahtar Kelimeler: Okul, Okul Güvenliği, Nöbetçi Öğretmen

The purpose of this research is to determine the teachers' opinions on the duty of care in ensuring school safety and make recommendations about the teachers's duty of care in practice, based on the findings that we have according to these opinions. The working group is consists of 30 teachers including 17 men and 13 women who work in 10 of the central province of Amasya secondary schools at 2014-2015 academic year education. The research was conducted through qualitative research methods.In this research, semi-structured interview technique was used and the interview questions were prepared after scanning the literature by taking the lower purpose of the problem into the consideration and taking the experts opinion, data were analyzed through the content analysis method.Teachers defined the safe school as a school that students and staff work in peace, live in safe without fear and anxiety and the school has the equipment that provide health and life safety of students, teachers and workers and also physical and social conditions suit the education.Teachers who expressed the importance of duty of care in ensuring school safety, pointed out that duty of care can reduce the risks of the students injuries and accidents. On the other side, teachers indicate that duty of care can cause pressure, uneasiness and the feeling of supervised by others on students.In the findings about the negative events that teachers live when they are on duty, teachers indicate that, the bad events are because of the students' carelessness, unconsciously behaviour and fighting with each other and also some incidents are because of school physical condition, some are because of the factors that are outside the school.Recommendations of the teachers on what can be done to improve duty of care are; Ministry of National Education have to give extra payment to teachers for their duty of care, the duty is given other persons except techers and it is necessary to prepare seminars and in-service training course about duty of care of teachers. The recommendations that school management have to do is; not to give all the responsibilities on teachers, to take necessary physical precautions, to supervise the teachers on duty carefully, to adjust the intensity of the lessons of the teachers on duty, to apply the award system and to assign more than one teacher for the places that the teacher is on duty. The recommendations that the teachers have to do is; to be sensitive about his/her duty and do his/her best to fulfill the duty.As a result, Improvements can be done to make the duty of care system beter and there can be staff to help the teachers when it is necessary.Key Words: School, School Safety, Teachers on Duty