Talebe Defteri (1913-1919) 1-67. sayılar, inceleme, tahlîlî fihrist, seçilmiş yazılar

Abstract

Osmanlı Devleti için bir dönüm noktası olan Tanzimat Devri pek çok alanda olduğu gibi yazım alanında da önemli yeniliklere sahne olmuştur. Buna paralel olarak basın yayın hayatını da etkilemiştir . Takip eden süreçte I. ve II. Meşrutiyet ilan edilmiş değişme ve yenileşme sürmüştür. Bilhassa II. Meşrutiyet'in îlanı ve matbuat üzerindeki sansürün kaldırılması yeni gazete ve dergi basımında rol oynamıştır. Patlak veren Birinci Dünya Savaşı ile ciddi ekonomik sıkıntılar yaşanmış, matbuat hayatı, siyasi ve sosyal sebeplerin yanı sıra maddi sıkıntılardan da olumsuz etkilenmiştir.Bu çalışmada Muallim Ahmet Hâlit (Yaşaroğlu) tarafından 1913-1919 yılları arasında 68 sayı halinde çıkarılmış olan Talebe Defteri adlı derginin 64 nüshası incelenmiştir. Ekonomik sebepler, dergiyi, yayımına son vermeye zorlamıştır.İncelemesini yaptığımız `Talebe Defteri' adlı dergi hitap ettiği kitleye yani öğrencilere, içinde bulunduğumuz kötü şartlardan ve geri kalmışlıktan; çalışarak, üreterek, öğrenerek, iktisat yaparak kurtulabileceğimiz mesajını verir. Dergi, kendisi de öğretmen olan Ahmet Hâlit ve meslektaşları tarafından çıkarılır. Batıdaki yeniliklerden övgüyle bahseder. Avrupa modelli yeni sistem eğitim öğretimi savunur.Türk Edebiyatı'nda daha sonra önemli yer edinecek yazar ve şairlerin genç yaşta kaleme aldıkları yazı ve şiirleri ?Talebe Defteri?nde yayımlanmıştır. Dergide edebiyatın hemen her türünün örneklerine rastlanır. Bu örnekler çoğu zaman dönemin orta öğrenim düzeyinde ele alınmıştır. Zamanın önde gelen yazar ve şairleri dergiye katkıda bulunmuşlardır.1913 ? 1919 yılları arasında çıkan dergi hakkındaki bu çalışma, dönemin çocuk edebiyatına ışık tutmayı amaçlamıştır. Bunun yanı sıra yazılı basının ve maarif hayatının aydınlanmasına da yardımcı olacaktır.Bu çalısmanın birinci bölümünde Çocuk Dergiciliği Tarihi üzerinde durulmus, TalebeDefteri'nin sekil özelliklerinden, çıkarılıs amacından, muhtevasından ve yazar kadrosundanbahsedilmistir.?kinci bölümde yazarlarına ve konularına göre fihrist yapılmıstır.Üçüncü bölümde ise seçme yazılara yer verilmistir.

The Tanzimat Era that is a cornerstone for Ottoman Empire, had been the scene of various important reforms in the literature as observed in many other fields. In parallel to this, the publications had been also deeply effected. In the following period; Constitutional Monarchy I, II had been declared; the revolutions and the modernizations had been continued. The declaration of Constitutional Monarchy II and the abolishment of the censorship on the press had especially played an important role on the publication of novel newspaper and magazines. The serious economical crisis had been emerged due to the break out of World War I, the press had been negatively effected from the financial difficulties in addition to the political and social troubles.In this research, 64 issues of the magazine named Talebe Defteri that has been published as 68 issues in between 1913-1919 by Muallim Ahmet Hâlit (Yaşaroğlu) have been studied. Talebe Defteri had to be closed down due to insufficient fumds.The `Talebe Defteri? magazine that has been studied in the context of this study gives the message of the difficulties and the underdevelopment conditions we have faced can be overcome by studying, producing, learning and saving to the targeted group, i.e. the students it has addressed. The magazine had been published by Ahmet Hâlit who had been a teacher and his colleagues. European renovations had been discussed and praised in Talebe Defteri. The magazine also defends the new system of education which is European patterned.The magazine contained juvenile writings and poems of well known names in Turkish Literature. Almost every example of literary forms could be found in Talebe Defteri. These examples were discussed in junior high school level. The chief writers and poets of the time contributed to the magazine.In the first chapter of this study, the History of Children Magazine Publishing isexamined and structural features, intention of publication, content and editorial board ofTalebe Defteri is mentioned.In the second chapter, the author and subject index is provided.The selected articles are given in the third chapter.