Orientalism and representation of İslam in the works of Orhan Pamuk

Abstract

Bu çalışmada öncelikli hedefim oryantalizmin kısa söylemsel geçmişini incelemek ve ardından Orhan Pamuk'un oryatalizmin söyleminde sahip olduğunu düşündüğüm yerini sorgulamak olacaktır. Oryantalizm, kelime anlamı olarak, Doğu dil, tarih, gelenek ve tutumlarını inceleyen bir bilim dalıdır. Fakat zamanla Doğu hakkında ötekileştirici bilgiler üreterek Doğunun gerçekliğini bozmuş ve Batının kültürel hegemonyasına yol açabilecek şekilde Doğu tasvirlerinde bulunmuştur. Bu anlamda Batılı değer yargıları ve dünya görüşü yüceltilirken Doğuya ait değerler ve tutumlar basitleştirilerek ikincil plana itilmiştir. Bu bağlamda Orhan Pamuk'un eserlerinin çoğunda Doğu'nun ve özellikle de Türkiye'nin ve İslam'ın gerçek ve tam görünümünü net yansıtmayan semboller, imgeler, karakterler ve imalar bulunduğu görülmektedir. Yazarın romanları Batılı dünya görüşünün üstünlüğünden bahsederken Doğunun ve İslam kültürünün geri plana itildiği bir anlayışa sahiptir. Bazı roman karakterleri kimlik bocalamaları yaşarken, çözümü tümüyle Batıyı taklit etmekte bulurlar; ne var ki bu da çok mümkün olmadığından ve karakterler tümüyle Batılılaşamadıklarından melez bir durum sergilerler. Bazıları ise Batıyı tümden reddederken ciddi bir bağnazlık sergilerler ve kimi şiddet kullanarak Batının tüm değerlerini yok etmek isterler. Bütün bu kargaşa içinde karşımızda duran ise tümüyle uç noktalarda tasvir edilen bir İslam resmidir.Anahtar KelimelerOryantalizm, İslam, Türkiye, Orhan Pamuk

In this study my primary aim is to discuss the place of Orhan Pamuk in the context of Orientalism. Before touching on that issue I give a brief discursive background of Orientalism and then I try to show how Orhan Pamuk uses Orientalist discourse for the East especially Turkey and Islam with his usage of images, visions and representations which overlap with the structure of Orientalism. Orientalism, in terms of lexicon, is the study of the Eastern cultures and societies; however it produced knowledge and realities about the Eastern cultures which `other? the related societies and they were used in reflecting cultural and social superiority of the West. In that perspective while the values of the West are sublimated, the Eastern cultures, life styles, belief systems or customs are sent to secondary importance by trivializing them. In that context Orhan Pamuk?s depiction of Turkey and portrayal of Islam include representations which, as for my opinion, blur the complete reality and truth of present Turkey and understanding of Islam. Orhan Pamuk?s novels look having a significant role in establishing Western world view for Turkey and Islam. His narration exemplifies the superiority of the West while disdaining the traditional Turkish and Islamic culture. The characters in the novels are positioned in identity crises and they are about to lose their identities by trying to imitate the Western values in an uneasy situation.Key words: Orientalism, Islam, Turkey, Orhan Pamuk