Provincial structure of Social Security Institution the case of Ankara: The deficits in application and solution proposals

Abstract

İnsanın dünyaya gözlerini açmasıyla birlikte, gerek doğuştan gelen birtakım özürleri, gerekse yaşamı sırasında karşılaştığı riskler sonucunda, muhtaç, kimsesiz, sakat veya başkasının yardımına ihtiyaç duyacak kadar düşkün hale gelebildiği görülmektedir. Hayatının sonuna kadar sağlıklı ve hiç kimsenin yardımına ihtiyaç duymadan ömrünü tamamlayan az sayıda insan olsa bile, insanların büyük bir çoğunluğunun yaşamı sırasında, mutlaka yardıma muhtaç duruma düştükleri bilinmektedir. Hayatının sonuna kadar hiç kimsenin yardımına ihtiyaç duymadan yaşayan insan olsa bile, ölümüyle birlikte, en azından cenaze işlemlerinin yapılması için mutlaka bir kurum veya kişilere ihtiyaç duymaktadır.Bu ihtiyaçların karşılanması ise, bir başkasının merhamet veya fedakârlık duygularına bırakılmayacak kadar önemlidir. Tarihsel süreç açısından bakıldığında, ülkemizdeki sosyal güvenlik kurumlarının çok eskilere dayandığı görülmektedir. Gerek Selçuklular, gerekse Osmanlı Devleti döneminde, bu günkü anlamda kanuni düzenlemelere dayanmamakla birlikte, güçlü bir inanç sistemi ve toplumsal yardımlaşma ilkeleri üzerine kurulu, batı ülkeleri için ise ütopya diyebileceğimiz nitelikte bir sosyal güvenlik sisteminin kurulup işletildiği bilinmektedir.Vakıflar, Şifahaneler, Lonca Teşkilatı ve Zekât Müessesi ile gerek halk gerekse devlet büyükleri tarafından kurulan ve işletilen sosyal yardım kuruluşları, Osmanlı Devletinin yıkılma dönemine kadar dimdik ayakta kalmışlar ve dünya üzerindeki birçok yardım kuruluşuna da ilham kaynağı olmuşlardır. Ancak, İbn-i Haldun'un devletler teorisine uygun olarak, Osmanlı Devleti de insanlar gibi doğmuş büyümüş ve ölmüştü. Sanayi devrimiyle dünyaya yayılan kapitalist düşünce ve insanı bir meta imiş gibi gören anlayış karşısında, bu tür yardım kuruluşlarının yerini ya karşılığında prim ödeme ya da primsiz ödemeler üzerine kurulu, devlet aygıtı tarafından kurulup işletilen sosyal güvenlik sistemleri almıştı.Ülkemizde, Osmanlı Devletinin son yıllarında başlayan kurumsal yapılanma çalışmaları çok farklı aşamalardan geçerek günümüze kadar gelmiştir. Cumhuriyet dönemi ile birlikte, insanımızın hayatında önemli yer tutacak olan SSK, Bağkur ve Emekli Sandığı adı altındaki sosyal güvenlik kurumları kurulmuş ve kurumlar eliyle toplumun değişik kesimlerine sosyal güvenlik hizmetleri götürülmüştür.20.05.2006 tarihli ve 5502 sayılı Kanunun Resmi Gazetede yayımlanması ile birlikte, eski sosyal güvenlik kurumları olan SSK, Bağkur ve Emekli Sandığı tarihin tozlu sayfaları arasındaki yerlerini almışlardır. AK Parti Cumhuriyet Hükümeti tarafından ?Sosyal Güvenlik Reformu? adı verilen bu yeni düzenlemeyle halka, işçi-memur-esnaf ayrımı gözetmeksizin kendi şartları içerisinde eşit, adil ve sürdürülebilir tarzda bir sosyal güvenlik sisteminin sunulacağı vaat edilmiştir.İşte bu tezde, sosyal güvenlik reformu öncesi ve sonrasındaki kurumsal yapı incelenmekle birlikte, reform sonrasında kurulan yapı içerisinde, en az merkez teşkilatlı kadar önemli olan ve vatandaşın ayağına kadar hizmet götüren taşra teşkilatının yapısı ile uygulamada yaşanılan aksaklıklar ele alınacak ve öneriler getirilecektir.

The People by their first step on the world may face some difficulties and challenges due to their invalidism or some risks they encounter during the life. As a consequence of such problems the people might be alone, disabled or needy to the others held. Even though there are some few people who passed away without the help of the others in general most of the people need the supports of the other people. The people who doesn?t need any help of the others, at least need the help of the others for funeral when they dieThe foundations, healing houses, the Lonca system, and the institution alms and some further social solidarity institutions established and run by the people who had lucrative positions in bureaucracy had an important role for social security. They stood well till the collapse of the empire as inspiring organs for many social security systems in the world as well as for Turkey. However, the Ottoman Empire collapsed by the beginning of the 20th century in natural process as Ibn Khaldun professed in his monumental work, Muqaddimah. By the industrial revolution, the amount of the ?premiums? collected by the old social security organs became unable to satisfy the needs of people.The social security system starting from the Ottoman time has evolved till today and a sui generis system of social security appeared. The social security organs the SSK, Bağkur and the Retirement Fund were the last names of those organs. They served to the people in different ways and amounts, using different legal regulations.By 20th of June 2006, the law of 5502 was published in the Official Gazette and all the social security organs SSK, Bağkur and Retirement Fund were conjoined under a new social security system called Social Security Institution. The reform is widely known in public opinion as ?The Social Security Reform?. The meta-policy aiming to remove the problems was about reducing unfairness among citizens in the field in the long run.