Eski Anadolu Türkçesi döneminde gelecek zaman

Abstract

Eski Anadolu Türkçesi, 11. yüzyıl ile 13. yüzyıl arasında Osmanlı Devleti'nin sınırlarının genişlemesi ve buna paralel olarak Anadolu'nun Türkleşmesiyle 13. yüzyıldan 15. yüzyılın ortalarına kadar devam eden yazı dilinin adıdır.Eski Anadolu Türkçesi, Oğuz şivesine dayanan ilk yazı dilidir. Bu dönemde Anadolu Türkçesi; tarihî, coğrafî, sosyal ve kültürel gelişme şartları dolayısıyla Oğuzca konuşma dilinden yazı diline geçme mücadelesi vermektedir. Oğuz-Türkmen lehçesinin ilk defa sistemli olarak yazı diline dönüştüğü bu dönem Türk dili tarihinde büyük bir öneme sahiptir.19. yüzyılda başlayan Eski Anadolu Türkçesi çalışmaları, pek çok bilim adamının dikkatini çekmiş ve dönemin dil özellikleriyle ilgili birçok gramer çalışması yapılmıştır.Çalışmamızda münferit olarak pek fazla ele alınmayan Eski Anadolu Türkçesi döneminde kullanılan gelecek zaman eklerini ve ifade şekillerini Şeyy?d Hamza'nın Y?suf ve Zelih?, Âşık Paşa'nın Garib-nâme, Mesud bin Ahmed'in Süheyl ü Nev-bah?r, Elvan Çelebi'nin Menakıbu'l-Kudsiyye fi Menâsıbi'l-Ünsiyye, Kutbe'd-dîn İznikî'nin Mukaddime, Ahmed-i Dâi'nin Divan'ı gibi dönemin karakteristik dil özelliklerini yansıtan eserlerinde inceledik.Anahtar kelimeler: Eski Anadolu Türkçesi, ekler, gelecek zaman

Old Anatolian Turkish is the name of language which was used from XIII to the middle of XV centuries as a result of Ottoman Empire?s land expansion and therefore Anatolia?s being Turkicized.Old Anatolian Turkish is the first writing language deriving from Oghuz accent. In this period, Anatolian Turkish was struggling to transit form speaking language to writing language in the basis of Oghuz Language due to historical, geographical, social and cultural development conditions. This period has a remarkable place in the history of development of Turkish Language.The Studies of Old Anatolian Turkish Language which started in XIX century had attracted the attention of many scientists and many grammar studies had been done on the features of the language of the period.In this study, we have analyzed the Future Tense additions and their expression ways which are used in the period of Old Anatolian Turkish, which is not taken in hand solitarily so much, researching the works such as Şeyyad Hamza?s Yusuf ve Zeliha, Âşık Paşa?s Garib-nâme, Mesud bin Ahmed?s Süheyl ü Nev-bah?r, Elvan Çelebi?s Menakıbu?l-Kudsiyye fi Menâsıbi?l- Ünsiyye and Kutbe?d-din İzniki?s Mukaddime Ahmed-i D?i?s Divan which represent the general characteristics of the language of the time.Keywords: Old Anatolian Turkish, annexes, Future Tense