Ortaokul öğrencilerinin algıladıkları anne baba tutumları ile benlik saygısı ve depresyon düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi (İstanbul ili Fatih ilçesi örneği)

Abstract

Bu araştırmada ortaokul öğrencilerinin algıladıkları anne-baba tutumları ile benlik saygısı ve depresyon düzeyi arasındaki ilişki araştırılmıştır. Tarama modeline göre yapılan araştırmada, öğrencilerin algılanan anne-baba tutumlarını belirleyebilmek için Kuzgun (1972) tarafından geliştirilip daha sonra Kuzgun ve Eldeleklioğlu (1993) tarafından revize edilen Anne-Baba Tutum Ölçeği, öğrencilerin benlik saygısını belirleyebilmek için Çuhadaroğlu (1985) tarafından Türkçeye uyarlanan Benlik Saygısı Ölçeği, öğrencilerin depresyon düzeyini belirleyebilmek için Öy (1991) tarafından Türkçeye uyarlanan Çocuklar İçin Depresyon Ölçeği ve bağımsız değişkenlerle ilgili veri toplamak için de Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır.Araştırmanın evreni 2012?2013 eğitim-öğretim yılında İstanbul ili Fatih ilçesindeki devlet ortaokullarında okuyan öğrencilerdir. Araştırmanın örneklemini ise 526 öğrenci oluşturmaktadır.Araştırmada verileri analiz etmek için parametrik dağılımlarda bağımsız gruplar t testi (independent sample t test) ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmış, ANOVA analizlerinin anlamlı çıktığı durumlarda homojen varyanslarda Scheffe testi, analizlerinin homojen olmadığı durumlarda ise Tamhane's T2 testi kullanılmıştır. Ayrıca non-parametrik dağılımlarda Kruskal Wallis H testi ve Mann Whitney-U testi kullanılmıştır.Araştırmanın bulgularına göre öğrenciler, anne-babalarının tutumlarını daha çok demokratik olarak algılamaktadırlar. Ayrıca öğrencilerin benlik saygılarının yüksek olduğu ve depresyon düzeylerinin düşük çıktığı görülmüştür.Anne-baba tutumlarının alt boyutlarından olan demokratik tutum arttıkça öğrencinin benlik saygısı artmakta, ancak koruyucu-istekçi ve otoriter tutum arttığında ise öğrencinin benlik saygısı azalmaktadır.Anne-baba tutumlarının alt boyutlarından olan demokratik tutum arttıkça öğrencinin depresyon düzeyi azalmakta, ancak koruyucu-istekçi ve otoriter tutum arttığında ise öğrencinin depresyon düzeyi artmaktadır.Araştırmanın bulgularına göre Öğrencinin benlik saygısı arttıkça depresyon düzeyi azalmaktadır.Öğrencilerin algıladıkları anne-baba tutumlarının alt boyutlarından olan demokratik tutum boyutunun cinsiyet, kardeş sayısı ve gelir düzeyi değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılaşmadığı; buna karşılık anne ve baba eğitim düzeyi, ebeveynin hayatta olup olmaması ve ebeveynin medeni durumu değişkenine göre anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği görülmüştür.Öğrencilerin algıladıkları anne-baba tutumlarının alt boyutlarından olan koruyucu-istekçi boyutunun cinsiyet, gelir düzeyi, ebeveynin hayatta olup olmaması ve ebeveynin medeni durumu değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılaşmadığı; buna karşılık anne ve baba eğitim düzeyi ve kardeş sayısı değişkenine göre anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği görülmüştür.Öğrencilerin algıladıkları anne-baba tutumlarının alt boyutlarından olan otoriter boyutunun anne eğitim düzeyi, kardeş sayısı, gelir düzeyi, ebeveynin hayatta olup olmaması ve ebeveynin medeni durumu değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılaşmadığı; buna karşılık cinsiyet ve baba eğitim düzeyi değişkenine göre anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Anne-Baba Tutumları, Benlik Saygısı, Depresyon

The study on the relationship between parenting style and self-esteem and depression level on secondary school students.In this research, it is investigated whether there is a relationship between self-esteem and depression. In the research based on scanning model, it is used that parents' attitude scale developed by Kuzgun (1972) and revised by Kuzgun and Eldeleklioğlu (1993) to determine parents? attitudes according to secondary school students, self-esteem scale adapted to Turkish by Çuhadaroğlu (1985) to determine self-esteem of students, depression scale for childrens adapted to Turkish by Öy (1991) to determine depression level of students, and personal information form prepared by researcher to collect data about independent variables.The domain of research is secondary school students studying in İstanbul Fatih in the academic year 2012-2013. The sample of research is 526 student.In research, to analyze the data, independent sample t-test and ANOVA is used for parametric distribution. in cases which Anova analysis is significant, if analysis is homogeneous, Scheffe test is used; otherwise Tamhane?s T2- test is used. Furthermore, Kruskal Wallis H-test and Mann Whitney-U test are used for non parametric distribution.According to the findings of the study, it is seemed that students perceive parenting style as democratic, self esteem of students is high and depression level of students is low.Self- esteem of student is stronger as the democratic attitude of parents increases. However, if overprotective, requester and authoritative attitude is increases, self esteem is weak.Also, depression level of students decreases as the democratic attitude of parents increases. However, if preservative, requester and authoritative attitude is increases, depression level of student increases.According to the findings of the study, Self- esteem of student is stronger as depression level of student decreases.It is seemed that the dimension of democratic attitude of parents which is sub- dimension of parents? attitudes does not change significantly with respect to sex, number of siblings and the level of income. Whereas the dimension of democratic attitude change significantly with respect to the education level of parents, whether or not parents are alive and parents? marital status.It is seemed that the dimension of overprotective-requester attitude of parents which is sub- dimension of parents? attitudes does not change significantly with respect to sex, whether or not parents are alive, parents? marital status and the level of income. Whereas the dimension of overprotective-requester change significantly with respect to the education level of parents and number of siblings.It is seemed that the dimension of authoritative attitude of parents which is sub- dimension of parents? attitudes does not change significantly with respect to the education level of mother, number of siblings, the level of income, whether or not parents are alive and parents? marital status.. Whereas the dimension of authoritative attitude change significantly with respect to the education level of father and sex.Keywords: attitudes of parents, self esteem, depression