Lise öğrencileri arasında siber zorbalık, siber mağduriyet, depresyon ve benlik saygısı ilişkisi

Abstract

Bu araştırmada, lise öğrencileri arasında görülen siber zorbalığın ve siber mağduriyetin, depresyon ve benlik saygısıyla olan ilişkisi, ilişkisel tarama yöntemiyle incelenmiştir.Araştırma İstanbul İli, Fatih İlçesinde bulunan 15 lisede dokuz, 10, 11 ve 12?nci sınıflarda okuyan öğrencilerle gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini 623?ü (% 47.1) kız, 701?i (% 52.9) erkek olmak üzere toplam 1324 öğrenci oluşturmaktadır. Öğrencilerin yaşları 13 ile 19 arasında değişmekte olup, yaş ortalaması 15.71?dir (SS=1.21).Araştırmada Kişisel Bilgi Formu, Siber Zorbalık Ölçeği, Siber Mağduriyet Ölçeği, Beck Depresyon Ölçeği ve Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği kullanılmıştır. Değişkenlerin türüne ve parametrik testlerin uygulanma koşullarına bağlı olarak, bağımsız örneklemler t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), ANOVA sonrası çoklu karşılaştırmalar için Scheffe testi, ANOVA?nın uygulanamadığı durumlarda Kruskal Wallis testi ve Regresyon analizi kullanılmıştır.Siber zorbalık ve siber mağduriyetin yaygınlığı incelendiğinde, araştırmaya katılan erkek öğrencilerin % 30?unun, kız öğrencilerin ise % 27?sinin siber zorbalık yaptığı görülmektedir. Erkek öğrencilerin, kız öğrencilerden daha fazla siber zorbalık yapmasına karşın siber mağduriyet açısından kız ve erkek öğrenciler arasında anlamlı bir fark görülmemektedir. Cinsiyet türlerine göre siber mağdur olma oranı kız öğrencilerde % 26.50 erkek öğrencilerde % 26.52 olarak bulunmuştur.İnternet kullanım süresi, depresyon düzeyi ve benlik saygısının, siber zorbalığı ve siber mağduriyeti yordayıp yordamadığı incelendiğinde, depresyon, benlik saygısı ve internet kullanım sürelerindeki artışın, siber zorbalıktaki pozitif yöndeki artışı açıkladığı görülmüştür. Bununla birlikte depresyon ve internet kullanım süresindeki artışın yanı sıra benlik saygısı puanındaki azalma, siber mağduriyetteki artışı anlamlı düzeyde açıklamaktadır.Anahtar Kelimeler: Siber Zorbalık, Siber Mağduriyet, Depresyon, Benlik Saygısı, Ergenler.

In this research, the relationship between depression, self-esteem, cyber bullying and cyber victimization in high school students was investigated by correlational method.The research has been conducted on 9., 10.,11. and 12th grade high school students in Fatih province in İstanbul. The sample of the research consists of 623 (47.1 %) female and 701 (52.9 %) male students in total 1324 students. The average age of the students is 15.71 (SD=1.21).In order to collect data, Personal Information Form, Cyber Bullying Scale, Cyber Victimization Scale, Beck Depression Scale and Rosenberg Self-Esteem Scale have been used. To analyze data, independent samples t- test, one way analysis of variance (ANOVA) were used according to variable types and parametric/non-parametric status. According to ANOVA results, for multiple comparisons Scheffe tests was used. In cases where ANOVA was not used, Kruskal Wallis test and Regression Analysis were used.In cyber bullying and cyber victimization analysis, it is found that 30 % of the male participants and 27 % of the female participants in the research committed cyber bullying. Although male students commit cyber bullying more than female students, no significant difference between male and female students has been found. The rate of male and female students' being cyber victim has been found as 26.5 %. In the analysis whether internet use time, depression level and self esteem level predict cyber bullying and cyber victimization, it has been obviously seen that increase in depression, self esteem and internet use time explain positive increase in cyber bullying. On the other hand, decrease in the level of self esteem and increase in depression and internet use time significantly explain the increase in cyber victimization. Key Words: Cyber Bullying, Cyber Victimization, Depression, Self Esteem, Adolescents.