Bakî, Nef`î ve Nedîm divanlarında ironi

Abstract

İroni içinde birçok farklı anlam bulunduran, pek çok söz sanatıyla bir arada kullanılabilen, bu yüzden açıklaması zor bir kavramdır. İroninin genel bir tanımının bile yapılamaması, bu sanata ismine yaraşır bir gizem katmaktadır. İroni için bir şeyi söyleyip tam tersini kastetmek olarak çok genel bir tanım yapmak mümkündür. Türk Edebiyatında ironi sadece istihza yönüyle ele alınmıştır, fakat ironiye sadece bu yönüyle bakmak yeterli değildir. Bu çalışmada, Batı Edebiyatı ve Türk Edebiyatında ironi üzerine yapılmış önceki çalışmalardan derlenen bilgiler sunulduktan sonra, Klasik Dönem Türk Edebiyatında ironiyle birlikte ele alınabilecek söz sanatları incelenmiş, Baki, Nedim ve Nef?î?nin şiirlerinde ironi örnekleri ve açıklamalarıyla sunulmuştur.Anahtar kelimeler: İroni, Baki, Nef?î, Nedîm, Türk Edebiyatı, Klasik Dönem Türk Edebiyatı, Divan Edebiyatı

Irony is an umbrella term which can be used with a lot of different meanings in various texts; hence it is hard to explain it in a single definition. The fact that irony cannot be fully defined places an ironical mystery upon this term. Irony can be vaguely defined as ?saying thing while meaning the opposite?. Irony is often confused with satire in Turkish literature and it is obviously not enough to evaluate this term with a single counterpart. In this study, firstly, information about the studies on irony in Western and Turkish literature is given. Secondly, the figures of speech which can have similarities with irony are discussed and lastly the examples of ironic expressions in poems of Baki, Nef?î and Nedim are examined in detail.Keywords: Irony, Bâkî, Nef?î, Nedîm, Turkish Literature, Classical Turkish Literature, Divan Literature