İnsansız hava aracı ile elde edilen görüntülerden üretilen ortofoto ve sayısal yüzey modellerinin doğruluğunun araştırılması

Abstract

Gelişen teknoloji ile insansız hava araçlarının (İHA) kullanımı her alanda artmaktadır. Uçak, helikopter, uydu gibi birçok taşıyıcı platform yeryüzüne ait görüntülerin elde edilmesinde başarılı bir şekilde kullanılabilmektedir. Fotogrametri ve uzaktan algılama amaçlı olarak kullanılan İHA'lar küçük alanlarda klasik olarak kullanılan diğer yöntemlere göre maliyet, zaman ve tekrarlı ölçüm yapabilme gibi avantajları sayesinde daha elverişli çalışma olanaklarına sahiptir. Bu çalışmada; İHA kullanılarak temin edilen görüntülerden oluşturulan ortofoto, nokta bulutu ve sayısal yüzey modeli (SYM) sonuç verilerinin doğruluğu araştırılmıştır. Bu kapsamda ilk olarak taşıyıcı platform olan insansız hava aracına yerleştirilecek olan dijital kamera ile Eskişehir Şarhöyük arkeolojik alanında veri toplama için uçuş gerçekleştirilmiştir. Uçuş sonrası elde edilen görüntüler fotogrametrik veri işleme yazılımı ile işlenerek alana ait ortofoto, nokta bulutu ve SYM üretilmiştir. Ayrıca referans veri olması amacıyla ortofoto ve SYM doğruluk analizi için test alanında Jeodezik Küresel Uydu Seyrüsefer Sistemi (GNSS) alıcısı ile koordinat ölçümü yapılarak alana sayısal harita üretilmiş, nokta bulutu karşılaştırılması için alan üzerinde küçük bir test alanı belirlenerek bu alanda yersel lazer tarayıcı ile referans nokta bulutu verisi toplanmıştır. İHA ile edinilen görüntülerin işlenmesi ile oluşturulan sonuç ürünler ile arazide klasik yöntemler ile toplanan veriler karşılaştırıldığında yer kontrol noktası kullanılmayan verilerde 1m, yer kontrol noktalı verilerde 5cm fark bulunmuştur. Yükseklik verisi içeren sayısal yüzey modelleri karşılaştırılmasında 10cm yükseklik farkı bulunmuştur.

With the developing technologies, unmanned aerial vehicles's (UAV) use are increasing in all areas. Images taken from helicopters, aircraft, or satellite images of the earth can be successfully used in many areas succesfully. Using photogrammetry and remote sensing for smaller areas, UAV compared to other classic methods has its own advantages such as time, the opportunities to make repeated measures and other convenient studies. In this study; the accuracy of the orthophotos, and digital surface model (DEM) data generated from the images obtained by UAV using was investigated. In this context, the first digital camera to be placed in the unmanned aerial vehicle, which is the carrier platform, was used for data collection in Eskişehir Şarhöyük archaeological site. The images obtained after the flight were processed with photogrammetric data processing software to produce orthophoto, point cloud and DEM of the field. In addition, for the orthophoto and DEM accuracy analysis, coordinate measurement with the Global Navigation Satellite System(GNSS) receiver was performed for the ortho-photo and DEM accuracy analysis and a small test area was determined on the area for point cloud comparison and the reference point cloud data was collected by this terrestrial laser scanner. When comparing the results obtained by processing the acquired images with the results obtained with the conventional methods in the field, a difference of 1 cm was found between the place where the place control point was not used and 5 cm from the place where the place control point was given. A 10 cm height difference was found when comparing numerical surface models with altitude data.