Ergenlerde sanal zorbalık ve mağduriyetin empati ve kişilik özellikleriyle ilişkisinin incelenmesi

Abstract

Çağımızın en hızlı gelişim gösterdiği alanların başında internet ve bilgisayar gelmektedir. Bu gelişim internet ve bilgisayara farklı işlevler yüklemektedir. Teknolojinin baş döndürücü gelişimi insan hayatını daha yaşanabilir seviyelere çıkarmasının yanında çeşitli olumsuzlukları da beraberinde getirmiştir. Teknolojik değişimlerle gelişmekte olan dünyada iletişim teknolojilerinin günlük yaşama girmesi insanların yaşantılarını değiştirmektedir. Gündelik yaşamda insanların sıklıkla başvurduğu internet ve iletişim araçları kullanım süreleri aşıldığında çeşitli sorunlar ortaya çıkarmaktadır. İnsanların bir kısmı interneti ve diğer iletişim araçlarını sadece gerektiğinde kullanırken diğer bir kısmı ise eğlenmek ve zaman geçirmek için kullanmaktadırlar. Bu aşırı kullanım kişinin birçok olumsuzlukla karşılaşmasına neden olmaktadır.Son zamanlarda teknolojinin hayatımızda vazgeçilmez bir şekilde yer edinmesi insanların zihninde sanal bir yaşam alanı oluşturmakta ve böylelikle zorbalık davranışı da nefes alabileceği, kendini var edebileceği yeni alanlar bulmaktadır. Çocukluk ve ergenlik dönemlerindeki bireylerin sıkça karşılaştıkları bir sorun olan zorbalık davranışı sadece zorba ve mağduru değil zorbalık davranışına şahit olan diğer kişileri de olumsuz olarak etkilemektedir. Bu bağlamda zorbalık olayına bir şekilde dahil olabilecek öğrencilerin öğretmenler tarafından önceden tespit edilebilmesi onların kişilik özelliklerinin ve empati düzeylerinin bilinmesiyle mümkün olacaktır.Araştırma Erzincan İlinde bulunan beş farklı ortaöğretim kurumunda öğrenim görmekte olan beş yüz kırk dört öğrenci üzerinde gerçekleşmiştir. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Sanal Zorbalık Ölçeği, Sanal Mağduriyet Ölçeği, Eysenck Kişilik Envanteri ve Temel Empati Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma empati ve kişilik özelliklerinin sanal zorbalık ve sanal mağduriyet üzerinde etkili olduğunu ortaya koymuştur. Empati puanları sanal zorbalık ve mağduriyet puanlarını negatif bir etkiyle yordamaktadır. Empati puan ortalamaları arttıkça sanal zorbalık ve sanal mağduriyet puan ortalamaları düşmektedir. Kişilik özelliklerinden ise dışadönüklük boyutu sanal zorbalığı ve mağduriyeti negatif, nevrotizm boyutu ise pozitif bir etkiyle yordamaktadır. Kişilik özelliklerinden dışadönüklük boyutunun puan ortalamaları düştükçe sanal zorbalık ve mağduriyet puan ortalamaları artarken nevrotizm boyutunun puan ortalamaları arttığında sanal zorbalık ve mağduriyet puan ortalamaları da artmaktadır.Anahtar Kelimeler: Sanal Zorbalık, Kişilik, Empati, Ergen

In our era, Internet and computers are the most rapidly evolving fields. This evolution puts different functions on Internet and computers. Vertiginous evolution of Technology brought betterment of human life to more livable levels with various negativities.In the world developing with technological changes, entry of communication technologies to daily life changes humans' lives. Internet and communication devices which humans use frequently in daily life causes various problems when overused. Some humans use Internet and other communication devices only when needed other humans use them for pleasure and spending time. This excessive usage causes the person encounter a lot of negativities.In these days inclusion of technology in our life creates a virtual living space in humans' minds and eventually act of bullying finds new fields to breathe and to procreate itself. Act of bullying which individuals in childhood and puberty confronts frequently not only affects bully and victim also affects other people whom witness event of bullying negatively. In this context detection of students whom may somehow involve in an event of bullying beforehand by teachers shall be possible by knowing their individuality features and empathy levels.The research, which is about five different secondary schools in Erzincan, have materialized on 544 students. As a data collection device, Personal İnformatıon Form, Eysenck Identity İnventory, Cyber Bully Questionnaire, Cyber Victim Questionnaire and Basic Empahty Scale have been used in this device.The research put forward the effect of empahty and personal characteristics on cyber bullying and cyber victim. When the empahty mean increases, cyber bullying and cyber victim decrease. Then extroversion dimension, which is one of the feature of personality, decreases, the effect of cyber bullying and cyber victim will increase on the other hand; if neurotism dimension the effect of them also will increases.Keywords: Cyber Bullying, Personality, Empathy, Teenager