Türkiye`nin modernleşmesinde halkevleri ve Hakkâri halkevi örneği (1932-1951)

Abstract

Bu çalışmada, Halkevlerinin 1932'de kuruluşuyla 1951'e kadar kapanışına kadar yürüttüğü eğitim ve kültürel faaliyetlerinin yanı sıra Hakkâri Halkevinin açılışı ve faaliyetleri ele alınmıştır.Halkevlerinin kurulmasında ki temel amaç, Osmanlı Devleti döneminden kalma eğitim ve kültürel yaşam da geri kalmışlığı ortadan kaldırmak, tüm Türkiye'de her bölgeyi, her alanda eşit seviyeye getirmekti. Bu kapsamda Osmanlı Devleti 1850'ler den sonra halk eğitimi konusunda bazı çalışmalar başlattıysa da pek başarılı olamamıştır. Dolayısıyla Osmanlı Devleti'nin bir devamı niteliğinde olan Türkiye Cumhuriyeti, Osmanlı Devleti'nden kalma bu önemli sorumlulukları da üstlenmiştir. Türk milletinin; sosyal, siyasal, ekonomik ve kültürel alanda gelişmesini sağlamak için kurulan Halkevleri 1932'de kurularak, Türkiye'nin her ilinde bu faaliyetlerini sürdürmüştür. Halkevinin kurulduğu ve faaliyetlerinin sürdürdüğü illerden biri de Hakkâri olmuştur. Yukarıda da ifade edildiği gibi bu kurumlar sadece belirli illerle sınırlı kalmayıp Türkiye'nin hemen hemen bütün illerine hizmetlerinin götürmüşlerdir. Bazı imkânsızlıklar nedeniyle Halkevlerinin kurulmadığı bölgelerde de aynı işlevleri gören ve aynı faaliyetlerde bulunan Halkodaları kurulmuştur.Netice olarak; 1932'de kurulan Halkevleri, cumhuriyet döneminin en önemli örgün eğitim kurumlarından biri olmuştur. Türkiye'nin her iline, ilçesine ve köyüne kadar uzanan bu kurum halk eğitimi konusunda büyük başarılara imza atmış ve kapandığı tarihe yani 1951'e kadar Türk milletine hizmet etmiştir. Hakkâri Halkevi örneği ise bu çalışmanın ne denli ciddiyetle yapıldığının bir göstergesi olarak tarihteki yerini almıştır.Anahtar Kelimeler: Halkevleri, Kültürel Faaliyetler, Hakkâri Halkevi, Halkodası.

In this study, the education and cultural activities carried out by the Halkevleri until the close of the foundation until 1951 in 1932, as well as the opening and activities of Hakkâri Halkevi were discussed.The main purpose of establishing the Halkevleri was to remove the backwardness of the education and cultural life from the Ottoman period, bringing every region in Turkey to the same level in every area. In this context, although the Ottoman Empire initiated some studies on public education in the 1850s, it was not successful. Therefore, the Republic of Turkey, which is a continuation of the Ottoman State, has undertaken these important responsibilities from the Ottoman State. The Turkish nation; Social, political, economic and cultural area, the People's Residence was founded in 1932 and continues its activities in every province of Turkey. Hakkâri has become one of the illusions established by the community and its activities. As stated above, these institutions are not limited to specific province but have taken their services to almost all of Turkey. Because of some impossibilities, Halkodaları, which has the same functions and has the same activities, has been established in the regions where Halkevleri are not established.In conclusion; Founded in 1932, the People's Houses became one of the most important organized educational institutions of the republican period. This institution, which extends to every province, city and village of Turkey, has achieved great success in public education and has served Turkish nation until 1951.The Hakkâri Halkevi has taken its place in history as a demonstration of the seriousness of this work.Keywords: Halkevi, Cultural Activities, Hakkâri Halkevi, Halkodası.