Toplumsal cinsiyet rolleri bakımından TRT çocuk kanalında yayımlanan çizgi filmler

Abstract

Çocukların zamanlarının büyük çoğunluğunu başında geçirdikleri medya unsurlarından biri olan çizgi filmlerde karakterlerin eşitlikçi bir düzlemde sunulması demokratik kültürün ve insana saygının öğrenilmesi noktasında önemlidir. Bu nedenle çalışmada tematik bir çocuk kanalı olan TRT Çocuk kanalı incelemeye alınmıştır. Kanaldaki çizgi filmler toplumsal cinsiyet rolleri bakımından incelenmiştir. Doküman analizi deseni kullanılan çalışmaya 5 çizgi film dâhil edilmiştir. Bu çizgi filmler Rafadan Tayfa, Canım Kardeşim, Maysa ve Bulut, Keloğlan Masalları, İstanbul Muhafızları çizgi filmleridir. Her çizgi film için özel form kullanılmış bulgulara ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda toplumsal kalıp yargıların hemen her çizgi filmde yer aldığı görülmüştür. Çizgi filmlerin toplumsal cinsiyet bakımından olumlu birtakım iletilere yer vermesine rağmen hemen her karakterde olumsuz davranış özelliği kazandıracak iletilerin mevcut olduğu saptanmıştır. Bu bakımdan aksi örnekleri görmek mümkün olsa da, TRT Çocuk kanalı çizgi filmlerinin toplumsal cinsiyet adına eşitlikçi bir anlayışa sahip olmadığı sonucuna varılmıştır.

The presentation of characters on an egalitarian level in cartoons, which is one of the media elements that children spend most of their time watching them, is important in terms of learning about democratic culture and respect for people. For this reason, the channel of TRT Kids, a thematic child channel, was investigated in the study. Cartoons on the channel have been searched for gender roles. Document analysis is included in the study, using 5 cartoon films. The cartoons of Rafadan Tayfa, Canım Kardeşim, Maysa and Bulut, Keloğlan Tales and, Istanbul Muhafızları were examined using special forms for each cartoon and the findings were obtained from the investigation of the cartoons. As a result of the research, social stereotypes appeared in almost every cartoon. Although cartoons engage in some positive messages regarding social gender, it has been found that there are messages to gain negative behavior in almost every character. Although it is possible to see examples from this point of view, it has been councluded that the cartoons of TRT Kids do not have an egalitarian understanding as to social gender.