Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal girişimcilik özelliklerinin ve eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal girişimcilik özellikleri ile eleştirel düşünme eğilimlerini incelemektir. Araştırma; ilişkisel tarama modeline dayalı bir çalışmadır. Bu çalışmanın araştırma grubu, 2017-2018 eğitim-öğretim akademik yılında Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği bölümünde öğrenim gören ve basit seçkisiz örnekleme yöntemine göre belirlenen 165(%56.5)'i kadın, 127(%43.5)'si erkek olmak üzere toplam 292 (%100) sosyal bilgiler öğretmen adayından oluşmaktadır. Araştırma grubunun yaş ortalaması 21.60 olarak belirlenmiştir. Araştırmada veri toplama araçları olarak Öğretmen Adaylarının Sosyal Girişimcilik Özellikleri Ölçeği (Konaklı ve Göğüş 2013), Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği (Akın vd., 2013) ve araştırma kapsamında geliştirilen Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler, basit doğrusal regresyon analizi yöntemi, ilişkisiz(bağımsız) örneklemler için t testi ve ilişkisiz örneklemler için tek yönlü ANOVA analiz yöntemi ile incelenmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre; sosyal bilgiler öğretmen adaylarında eleştirel düşünme değişkenin sosyal girişimcilik değişkeninin anlamlı düzeyde bir yordayıcısı olduğu belirlenmiştir. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal girişimcilik puan ortalamalarının cinsiyete, sosyal-ekonomik duruma, algılanan anne-baba tutumlarına, kitap okuma sayısına, yaşamın çoğunun geçirildiği yere, sosyal-kültürel etkinliklere katılma durumuna ve toplumsal sorunlarla ilgilenme durumuna göre anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği; sınıf düzeyine ve mezun olunan ortaöğretim kurumuna göre ise anlamlı düzeyde bir farklılık göstermediği belirlenmiştir. Eleştirel düşünme puan ortalamalarının cinsiyete, sınıf düzeyine, algılanan anne-baba tutumlarına, kitap okuma sayısına, yaşamın çoğunun geçirildiği yere ve toplumsal sorunlarla ilgilenme durumuna göre anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği; mezun olunan ortaöğretim kurumuna, sosyal-ekonomik duruma ve sosyal-kültürel etkinliklere katılma durumuna göre ise anlamlı düzeyde bir farklılık göstermediği belirlenmiştir.

The aim of this research is to examine the tendency of social science teacher candidates to critical thinking and their characteristics of social entrepreneurship. Research is a study based on relational screening model. The research group of this study was composed of total 292 teacher candidates, 165 (56.5%) female and 127 (43.5%) male students, who were educated at the Department of Social Studies Teaching, Faculty of Education, Erzincan University in the academic year of 2017-2018 and determined according to simple unselected sampling method. The average age of the study group was 21.60. Social Entrepreneurship Characteristics Scale, Critical Thinking Tendency Scale and the Personal Information Form developed within the scope of the research were used as data collection tools in the research. The data obtained in the study were analysed by simple linear regression analysis method, t test for unrelated samples, and unidirectional ANOVA method for unrelated samples. According to the findings obtained in the research, critical thinking variable in social studies teacher candidates has been found to be a significant predictor of social entrepreneurship variable. It has been determined that the social science teacher candidates differed significantly in social entrepreneurship point averages in terms of gender, socio-economic status, perceived parental attitudes, number of book readings, where the majority of life was spent, participation in socio-cultural activities and interest in social problems, while there is no significant difference between the level of the grades and the graduated secondary school. The mean scores of critical thinking differ significantly in terms of gender, grade level, perceived parental attitudes, number of book readings, the place where the majority of the life is spent and the state of interest in social problems, while there was no significant difference in the level of participation in the social-economic situation and social-cultural activities of the graduated secondary education institution.