TCDD yük ve yolcu taşımacılığının AHP yöntemi ile modellenmesi

Abstract

Ulaşım sektöründe demiryollarının gerekli önem ve talebi görmesi, yük ve yolcu taşımacılığında karayollarındaki yoğunluğun azaltılması açısından büyük önem taşımaktadır. Demiryolu sektörü için zamanlama, güvenlik, hız ve konfor talepleri göz önünde tutularak birçok modernizasyon ve yeni hat imali planlanmakta ve bir kısmı gerçekleştirilmektedir. Gerçekleştirilen bu projeler için demiryolunu kullanan yolcuların ve yük taşıyan firmaların tercih etme ve/veya tercih etmeme sebeplerini, memnuniyet düzeylerini tayin etmek amaçlanmıştır. Yolcular için 8 ilde (Ankara, Eskişehir, İstanbul, Kocaeli, Sivas, Erzincan, Erzurum ve Elazığ) ve yük taşıyan firmalar için tüm ülkede yapılan anket çalışmalarının sonucunda bir modelleme yapılmaktadır. Modellemede, anketler Analitik Hiyerarşi Proses (AHP) yöntemi ile analiz edilerek ulaşılan sonuçlar esas alınarak önerilerde bulunulmaktadır. Bu çalışmada, demiryollarının tarihsel gelişimi, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları'nın mevcut durumunun, yük/yolcu taşımacılık faaliyetlerinin irdelenmesine, çok kriterli karar verme yöntemlerine değinilerek, Yapay Sinir Ağları (YSA), Çok Değişkenli Regresyon Analizi (ÇDR), Bağımsız t-testi, ANOVA ve Kruskal Wallis H gibi istatiksel analizlerle zenginleştirilmiş AHP yöntemi ile analiz edilmiş örnek uygulamalara yer verilmiştir.

The The importance and demand of the railroads in the transportation sector is of great importance in terms of reducing the density of roads in freight and passenger transportation. Considering the timing, security, speed and comfort demands of the railway sector, many modernization and new line production are planned and some are carried out. For these projects, it was aimed to determine the reasons of preference and / or non-preference of the passengers using the railway and the freight companies. A modeling is made as a result of the questionnaire studies conducted for all the countries for the passengers (Ankara, Eskişehir, İstanbul, Kocaeli, Sivas, Erzincan, Erzurum and Elazığ) and cargo carrying companies. In the modeling, the questionnaires are analyzed by Analytic Hierarchy Process (AHP) method and the recommendations are made based on the results reached. In this study, the historical development of the railways, analyzed the current state of Turkish Railways, analyzed the AHP method enriched by statistical analysis such as Artificial Neural Networks (ANN), Multivariate Regression Analysis (MRA), Independent t test, ANOVA and Kruskal Wallis H by referring to multi-criteria decision making methods applications.