Sağlık hizmetlerinde bilgi asimetrisi ve ekonomik etkileri: Çanakkale örneği

Abstract

Bilgi asimetrisinin hâkim olduğu piyasalarda, alıcı ve satıcılar aynı bilgiye sahip değildir. Bu durum daha iyi bilgiye sahip taraf açısından bir üstünlük sağlarken, bilgiden yoksun taraf içinse asimetri oluşturmaktadır. Simetrik ve asimetrik bilginin yoğun olduğu alanlardan birisi de sağlık hizmetidir. Çünkü sağlık hizmetleri piyasasında hizmet sunucu ve alıcıları arasındaki ilişki temelde bilgiye dayanmaktadır. Hizmet alıcısı konumundaki hastaların, hastalıkları hakkında tam ve detaylı bilgiye sahip olabilmeleri her zaman mümkün değildir. Bunun yanında hizmet sunucu konumundaki hekimlerin, hastalarının hastalıkları ve tedavileri hakkında daha fazla bilgiye sahiptir. Bu durum sağlık hizmetleri piyasasında bilgi asimetrisine neden olarak ekonomik kayıplar ortaya çıkarabilmektedir. Bu tez çalışması kapsamında hem literatür taraması hem de nicel bir araştırma (anket) ile bilgi asimetrisine bağlı olarak hasta-hekim arasındaki ilişki esnasında fiziki şartlar, iletişim, etik ve güven algısının neden olduğu ekonomik etkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini Çanakkale ilinde görev yapan hekimler ile bu hekimlerden hizmet alan hastalar oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında 172 hekim ve 348 hastaya ulaşılarak anket uygulanmıştır. Yapılan çalışmanın sonuçlarına göre sorulan sorulara verilen cevaplar incelendiğinde iki grup arasında algı düzeyi açısından anlamlı farklar olduğu tespit edilmiştir. Sağlık hizmeti kullanımında, eğitim düzeyi ile sağlık bilgi düzeylerinin oldukça etkili olduğu görülmüştür. Hasta ve hekim arasındaki iletişimin, güven algısının, tanı ve tedavi sürecini etkilediği, hastaların hizmet alma eğilimleri üzerinde değişikliğe yol açtığı, bu değişikliklerin hastaların gereksiz ve aşırı hizmet kullanımına, bunun yanında yol, zaman, iş kaybı vb. kayıplar nedeniyle ekonomik kayıplar ve maliyet artışına neden olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Sağlık Hizmetleri, Bilgi Asimetrisi, Hasta-Hekim İlişkileri,Ekonomik Etkiler, Çanakkale

In the markets where information asymmetry is dominant, buyers and sellers do not have the same knowledge. This provides an advantage over the better-informed side, while it creates a negative situation for the less-informed side. One of the areas where symmetrical and asymmetric information is intense is the health service. Because the relationship between service providers and buyers in the health care market is basically based on knowledge. It is not always possible for patients in the service area to be able to have full and detailed knowledge of their illnesses. In addition, it is inevitable that the physicians in the service provider have more information about their patients' diseases and treatments. This leads to information asymmetry in the health care market, as well as economic losses. Within the scope of this thesis study, it is aimed to investigate the economic effects of physical condition, communication, ethics and confidence in the relationship between patient and physician depending on the information asymmetry and both a literature search and a quantitative research (questionnaire). The universe of the research constitutes the doctors working in the province of Çanakkale and the patients receiving services from these physicians. In the scope of the study, 172 physicians and 348 patients were reached and a questionnaire was applied. When the answers to the questions asked according to the results of the work done were examined, it was determined that there is a meaningful difference in perception level between the two groups. It has been observed that the level of education and health information is very effective in the use of health services. Communication between the patient and the physician affects the perception of trust, diagnosis and treatment process, changes in the tendency of the patients to receive services, these changes are caused by unnecessary and excessive use of the patients, as well as loss of time, economic losses due to losses and cost increase.Key Words: Health Service, Information Asymmetry, Patient-Physician Relations, Economic Impacts, Çanakkale