Öğretim elemanlarının idare ile olan ilişkilerinden doğan anlaşmazlıklar ve açabilecekleri idari davalar

Abstract

Yükseköğretim kurumlan, bilimsel özerkliğe sahip, kamu tüzel kişilikleridir. Bu tüzel kişiliklerin eğitim kadrosunu oluşturan akademik personel genelde idari hizmet sözleşmesi ile çalışmaktadır. Diğer kamu görevlilerinden farklı olarak hukuki statüleri özel kanunlar ile belirlenmiş olup, bunlar idare hukuku ilke ve kurallarına tabidirler. Akademik personelin yükseköğretim kurumu idareleri ile olan ilişkilerinden doğan anlaşmazlıklar esas olarak beş husus üzerinde gerçekleşmektedir. Bunlar; akademik personelin yükseltilmesi, atanması, görevlendirilmesi, çalışma esasları ve görevinin sona ermesi ile ilgili işlemlerdir. Yükseköğretim kurumu idareleri, tüm işlemlerini kamu yaran ve hizmetin gereklerine uygun yapması gerekir iken; incelediğimiz idari yargı kararlarında, akademik personel ile ilgili işlemlerde meydana gelen uyuşmazlıkların büyük bir çoğunluğunun kanunun yükseköğretim kurum idarelerine tanımış olduğu geniş takdir yetkisinden kaynaklandığı ortaya çıkmaktadır. Demokratik yönetimin en önemli şartlarından biri olan `yerinden yönetim` esasının gerçekleştirilmesi, yükseköğretim kurumu idarelerini etkileyen katı merkeziyetçi sistemin tümüyle terk edilmesi ve bu kurumların idari, mali ve bilimsel özerkliğinin sağlanması olmaz ise olmaz bir şart olarak kabul edilmektedir.

The higher education institutions are the public persons which have academic autonomy. In general, the education staff members of these public service institutions are working on contractual basis. Their legal status; which are regulated by the private laws, differ from the other employees of the public institutions and mostly depend on the application of the principle and the norms of administration law. Essentially, the disagreements that concerned with the relations among the academic personnel and the administrations are concentrated on five procedures. These administrative acts are promotions, appointments, principle of duties and dismissings. Although the goal of the administrative acts of the higher education institutions should be only about the common good and the necessity of public service. According to the decisions of the administrative courts, we are able to realize that most of the disagreements among the academic personnel and the administrations relatios are by the virtue of extensive discretionary powers which assijmed by the laws. An important stipulation of democratic administration is to realize the fundamental of decentralized administrative organizations, so that the stiff system of centralization which affects the higher education institutions should be entirely released and govermental, academic and financial autonomies are accepted as sine qua non.