Verimlilik ve kalite kültürünün yaygınlaştırılmasında ilköğretimin rolü ve bir ilköğretim model önerisi

Abstract

m ÖZET Verimlilik ve kalite gelişen dünyanın vazgeçilmez unsurları haline gelmiştir. Bir toplumda bu unsurlar kültür haline gelmişse, kalkınması kolaylaşır ve dünya ekonomisinde önemli bir yer edinebilir. Toplumun kültür edinebilmesinin kaynağı ise ilköğretimdir. İlköğretimi verimlilik ve kalite kültürünü topluma yaygınlaştıracak biçimde yapılandırarak, bütün toplumun, ilköğretim çağında, verimlilik ve kalite kültürünü almasını sağlayabiliriz. Ülkemizde ilköğretim, önceleri zorunlu olarak 5 yıl iken 16 Ağustos 1997 de çıkarılan ilköğretim ve eğitim kanunuyla 8 yıla çıkarılmıştır. Bu eğitim açısından olumlu bir gelişmedir. Temel bilgileri bu 8 yılda öğrencilere kazandırmak, aynı zamanda verimlilik ve kalite kültürünü bu yaşlarda vermek açısından 8 yıl, birçok gelişmiş ülke düzeyinde olmasa bile, 5 yıllık eğitime göre oldukça faydalı olacaktır. İlköğretim sistemimizin, verimlilik ve kalite kültürünü toplumda yaygınlaştırabilmesi için, öncelikle, ilköğretim eğitiminin kendisinin verimli ve kaliteli yapılanması ve eğitim vermesi gerekir. Kaynaklardan topladığımız veriler, ilköğretim ile direkt ilgili eğitimci, yönetici, veli ve öğrencilerle yaptığımız görüşmeler bizi elde edilen sonuçlar bizi, ülkemizde kaliteli ve verimli bir ilköğretim eğitimi verilemediği sonucuna götürmektedir. Verimli ve kaliteli eğitim hizmeti verilememesinin sebepleri olarak, ilköğretimin aşırı merkeziyetçi yönetim tarzı, öğretmen yetiştirme politikasının yanlışlığından kaynaklanan teoriye ağırlık verilip pratiğin ihmal edilmesi, eğitime bütçeden ayrılan payın yetersiz oluşu, ders programlarının esnek olmayışı, eğitim demokrasisinin yaygınlaşmamış oluşu, ölçme değerlendirme tekniklerinin, öğrenci merkezli değil sistem merkezli oluşunu sayabiliriz. Bu çalışmamızda ilköğretimin mevcut durumunu yapısal açıdan inceledik ve verimli ve kaliteli olarak eğitim hizmeti verememesinin sebeplerini tespit ettik. Bu sorunlara dayalı ve sorunların çözümüne yönelik, verimli ve kaliteli eğitim yapacak ve verimliliği ve kaliteyi topluma yaygınlaştıracak biçimde yapılandırılmış bir ilköğretim model önerisi oluşturduk. Bu modelin en önemli özelliği merkezden değil yerel olarak yönetilmesidir. Merkezi yönetim ilköğretim eğitiminin ana ilkelerini ve okutulacak zorunlu ders müfredatınıIV belirledikten sonra diğer konularda karar alına yetkisini yerel ilköğretim okulu yönetim kurullarına bırakacaktır. Dolayısıyla okul kendi gereksinimlerini kendisi karşılayacak kendi bulunduğu yörenin özelliklerine göre yapılanacaktır. Dünyanın hızla kaliteye ve verimliliğe yöneldiği günümüzde, bu kavramları gözardı eden toplumlar, bu kavramlara önem veren toplumlardan daha fakir ve yaşam standardı bakımından daha gerilerde olacaklardır. Eğitim öğretim konusunda söz sahibi kişi ve kurumların, verimlilik ve kaliteye göre yapılandırılmış ilköğretim eğitimi için çaba sarf ederek, bu konuda duyarlılık göstermelerini, toplumumuzun çağdaş ülkeler düzeyinde verimlilik ve kalite kültürünü almasını sağlayacak düzenlemeleri yapılmalarını bekliyoruz. Dünyanın gelişmişlik sıralamalarında en gerilerde olmak istemeyen ülkeler geç kalmadan, kalite ve verimlilik konusunda düzenlemeleri yapmak zorundadırlar.

ABSTRACT Productivity and quality have become indispensable in the progressing world today. A society can develop more easily and place itself in the world economy if these elements become part of their culture. Primary education is the source of the culture of a society. We can ensure that the society gets the culture of productivity and quality in compulsory education by shaping the primary education as to spread the culture of productivity and quality to the society. In this study we analysed constructional aspect of the primary education and determined the elements that hinder it from becoming productive and high quality. We constituted, with solutions, a primary education suggestion, which will provide productive and high quality Education, and spread productivity and high quality to the society. The most important characteristic of this model is that it will be administered locally and not from the head quarters. Therefore the school will defray it's own expenses and the structuring will be according to the characteristics of it's environs. In a world, which heads towards high quality and productivity fast, societies, which ignore these concepts, will not be able break free from the dominance of societies which regard them. We expect from individuals, and institutions that are responsible from education, to pay more attention to these concepts and productivity, and make necessary arrangements to make it possible for our society, to get culture of productivity and quality at the level of the contemporary countries. This must be done bye the nations who do not wish to be at the bottom of the development list.