1923-1950 yılları arasında Türkiye`de tarım

Abstract

II ÖZET Türkiye Cumhuriyeti Osmanlı Devleti'nden devralınan kurumların ve ekonomik yapının üzerine kurulmuştu. Dolayısıyla devraldığı mirasını, konumunu ve durumunu olduğu gibi kabul etmek zorundaydı. Tarım sektörü Osmanlı Devleti'nin ekonomik yapısının temelini oluşturduğu ve ana sektör olduğu için belirli, kendine has özellikler taşımaktaydı. Ülkede.kendini hissettiren bir toprak temerküzü ve ağa düzeni vardı. Toprak çoğu bölgede belirli aile veya aşiret reislerinin elindeydi. Topraksız çiftçi ülkenin nüfus yapısına göre oldukça fazlaydı. Yozlaşan vergi yapısı halkı iyice bıktırmış, vergi veremez hale getirmişti. Yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti idaresi önce vergi sistemini düzeltme yoluna gitti. 1925 yılında Aşar Vergisi kaldırdı. Yerine Arazi Vergisi getirildi. Daha sonraki yıllarda Toprak Mahsulleri Vergisi ile Gelir Vergisi uygulamaya konuldu. Toprak dağılımını adilleştirmek ve sağlıklı bir yapıya kavuşturmak için 1945 yılında Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu çıkarıldı. Kanunla yasal yapısı oluşturulan toprak reformunda hedefe ulaşılamadı. Dağıtılan toprakların hemen hemen tamamına yakını hazine veya vakıf topraklarıydı, büyük mülklere ve ağaların topraklarına dokunulamadı. Bu dönemde tarım birinci sektör olarak görüldü. Bu amaç doğrultusunda tarıma büyük krediler verilerek gerekli kurumsal yapılar oluşturulmaya çalışıldı. Bu dönemde 1935 yılında Tarım Kredi Kooperatifleri, 1937 yılında Tarım Satış Kooperatifleri ve 1938 yılında Toprak Mahsulleri Ofisi kuruldu. Tarımda makineleşme tarım politikasının ana konularından olması sebebiyle 1925 yılından itibaren hızla makineleşmeye gidildi. 1929 yılına kadar tarımda makineleşme faaliyetinde başarı sağlandı. Ancak araya 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı'nın girmesi tarımda makineleşmeyi frenledi. Bundan sonra tekrar, at kullanımı teşvik edilmeye başlanarak traktör alımlarındaki teşvikler kaldırıldı. Bundan sonra tarımda makineleşme asıl kendini II. Dünya Savaşından sonra gösterdi. Dünyada artan tarımsal ürün talebine karşın Türkiye hızla makine alımına gitti. 1948'de 1756 olan traktör 1950'de 16585'e ulaştı. Bu rakama ulaşmada halk arasında `Marşal Yardımı` denilen, 1948 yılında yapılan `Beş Yıllık Tarım Programı` etkili oldu.HI Bu yıllarda tarımsal üretimde ekim alanları genişledi ve buna bağlı olarak ürün miktarı ile çeşitleri arttı. Ancak incelenen dönemde dünyayı etkileyen iki önemli olay tarımsal üretimi ve tarım fiyatlarını olumsuz yönde etkiledi. Bu olaylar 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı ve II. Dünya Savaşı'ydı. 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı'nda fiyatlarda %90 'a varan düşmeler oldu, II. Dünya Savaşı sırasında gıda maddeleri karnelere bağlandı. Ele alınan bu dönem içinde ülke ekonomisi tarım ekonomisi olma özelliğini muhafaza etti. Nüfusun %80'i tarım sektöründe istihdam ediliyor, ihracatın %86'sını da tarım ürünleri oluşturuyordu.

IV ABSTRACT New republic was established on the associations and economic structures which were taken over from Ottoman Empire. So it had to accept the position and the situation of the heritage, which was taken over. The agricultural sector was the basic elemen in economic structure of Ottoman Empire, and since the agricultural sector was the main sector, it had some characteristics which belong to itself. There were land concentrations and the headman orders which have itself felt in the country. In most regions, the lands were within one's power of the definite families or the tribe heads. The farmers without land were too much as to the population structure of the country. The untrained tax structure had the public satiated, and then made the citizens not be able to give the taxes. The new established republic was first chosen to reform the tax. In 1925, it abolished the tax of Tenths. Instead of this, it brought the `Tax of Lands.` In later years the tax of field products, the system of income tax were applied. In period of Atatürk and the year of 1945, a land reformation, in which law structure was composed with the law of making farmers soil with earth, has wanted to be done in order to make equal land distribution, and to bring together to the healthy structure. But they could not reach to the aim with these works which were done. The parcels which were being shared, were owned by the reservour or the foundation of the agriculture. Big parcels and the masters' parcels were not affected by this. Agriculture was seemed as the firs sector in this period. For this aim, necessary organisational structures were tried to composed by giving great credits to agriculture! sectors. In 1935 `Agriculture Credit Cooperations`, in 1937 `Land Selling Cooperations`, and in 1938 `Land Products Office` were all established in this term. Machinary in cultivation has been developed since 1925, because of that mechanization in cultivation is one of the master subjects of cultivation policy. Until 1929 in activity of mechanization in cultivation success has been achieved. But theintervene of 1929 World Economic Depression has stopped mechanization in cultivation. After this, the usage of horse has been encouraged againi en couragements were removed in the purchase of tractors. In this period mechanizing showed itself essentially after the world war II. Although increasing of agricultural demand of product in the world, Turkey chose the way of mechanizing rapidly. In 1948 tractor rage was 1706, but in 1950 it has reached the rage 16.585. It became affective reaching to this number called the Marschall assistance in society an ol also the-five-year agriculture programme. In those years, sowing areas expanded on the agricultural production and connected to this, prduction qoantity and types increased, howe ver, in the examined period two important events affected the world; harly affected the agricultural production and agricultural prices. These events were the world economic erisis of 1929 and World war II. In world economic erisis of 1929, the costs had been decreased about 90 percent. In the time of world war II, fooda were tied to the report cards. In this period, the country protected its speciality of being in an agricultural economy. 80 persent of population have worked in agricultural sector. 86 persent of export was accomplished the agricultural products. *? '.--.NT/iSVON U